Barczewko: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 39: | Linia 39: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | W 1325 roku wybudowano | + | W 1325 roku wybudowano pierwszą w tej części [[Warmia|Warmii]] strażnicę biskupów warmińskich, wokół której zaczęła rozwijać się osada. Zamek wraz z osadą został zniszczony w 1354r. podczas najazdu Litwinów. W 1364 roku biskup [[Jan Stryprock]] odnowił lokację miejscowości, zakładając 7 km dalej na wschód miasto [[Barczewo]]. Miejscowa ludność teren po dawnym zamku nazywała Starym Miastem. W roku 1376 biskup warmiński [[Henryk Sorbom]] w miejscu dawnej osady założył nową wieś na prawie chełmińskim, a jej pierwszym sołtysem został niejaki Henryk z Blanek. W okresie międzywojennym w Barczewku działało koło [[Zwiazek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]], a w 1937 roku powstała polska biblioteka. |
<br/> | <br/> | ||
==Edukacja== | ==Edukacja== | ||
| − | W miejscowości działa filia [[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Łęgajnach| Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Łęgajnach]]. | + | W miejscowości działa filia [[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Łęgajnach|Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Łęgajnach]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[Karol Langwald]] (1886-1945) - urodzony w Barczewku ksiądz katolicki, działacz oświatowy, członek | + | *[[Karol Langwald]] (1886-1945) - urodzony w Barczewku ksiądz katolicki, działacz oświatowy, członek Związku Polaków w Niemczech. |
| − | [[File:Kapliczka przydrożna z pustą niszą.Barczewko.jpg|thumb| | + | [[File:Kapliczka przydrożna z pustą niszą.Barczewko.jpg|thumb|290px|Kapliczka przydrożna z pustą niszą.Barczewko]][http:www.ciekawemazury.pl Ciekawe Mazury][05.06.2014] |
<br/> | <br/> | ||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | *Niebieski szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: | + | *Niebieski szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: Barczewo -[[Lamkowo]]-Barczewko-Barczewo |
*Szlak samochodowy: [[Olsztyn]]-[[Potryty]]-[[Tejstymy]]-[[Górowo]]-[[Maruny]]-Barczewko-[[Bałdy]]-Olsztyn | *Szlak samochodowy: [[Olsztyn]]-[[Potryty]]-[[Tejstymy]]-[[Górowo]]-[[Maruny]]-Barczewko-[[Bałdy]]-Olsztyn | ||
| − | *W miejscowości działa gospodarstwo agroturystyczne Janczary | + | *W miejscowości działa [[Gospodarstwo agroturystyczne Janczary|gospodarstwo agroturystyczne Janczary]] |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *Murowany [[ | + | *Murowany [[Rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Katarzyny i św. Wawrzyńca w Barczewku|kościół]] z lat 1782-1784; przebudowany w latach 1889-1893. |
| − | * | + | *Kapliczki przydrożne z I połowy XIX i początków XX wieku. |
| − | * | + | *Zabytkowa zabudowa wiejska. |
| − | *[[ | + | *[[Cmentarz w Barczewku|Cmentarz]] z grobami warmińskimi z początku XX wieku. |
| − | *Grodzisko ''Stare Miasto'' - pruskie grodzisko, centrum dawnych włości Gunelauken, pierwotne miejsce lokacji Barczewa | + | *Grodzisko ''Stare Miasto'' - pruskie grodzisko, centrum dawnych włości Gunelauken, pierwotne miejsce lokacji Barczewa. |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 66: | Linia 66: | ||
#''Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn'', Białystok 2001. | #''Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn'', Białystok 2001. | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/ | + | #[http://www.stat.gov.pl/| Bank Danych Lokalnych GUS] [13.12.2013] |
| − | #[http://www.domwarminski.pl/ | + | #[http://www.domwarminski.pl/| Dom Warmiński] [13.12.2013] |
| + | #[http:www.ciekawemazury.pl Ciekawe Mazury][05.06.2014] | ||
| + | #[http://www.polskaniezwykla.pl Polska Niezwykła][05.06.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 16:16, 5 cze 2014
| Barczewko | |
| | |
![Kościół św. Wawrzyńca i św. Katarzyny w Barczewku Polska Niezwykła[05.06.2014]](/index.php/Plik:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Wawrzy%C5%84ca_i_%C5%9Bw._Katarzyny_w_Barczewku.jpg) Kościół św. Wawrzyńca i św. Katarzyny w Barczewku Polska Niezwykła[05.06.2014]
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Barczewo |
| Liczba ludności (2009) | 513 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Barczewko | |
| Położenie na mapie Polski  Barczewko | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Barczewko (niem. Alt Wartenburg) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2009 roku miejscowość liczyła 513. mieszkańców. Funkcję sołtysa pełni Ewa Bąk[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim nad Jeziorem Wadąg, w odległości 13 km na północny wschód od Olsztyna.
Dzieje miejscowości
W 1325 roku wybudowano pierwszą w tej części Warmii strażnicę biskupów warmińskich, wokół której zaczęła rozwijać się osada. Zamek wraz z osadą został zniszczony w 1354r. podczas najazdu Litwinów. W 1364 roku biskup Jan Stryprock odnowił lokację miejscowości, zakładając 7 km dalej na wschód miasto Barczewo. Miejscowa ludność teren po dawnym zamku nazywała Starym Miastem. W roku 1376 biskup warmiński Henryk Sorbom w miejscu dawnej osady założył nową wieś na prawie chełmińskim, a jej pierwszym sołtysem został niejaki Henryk z Blanek. W okresie międzywojennym w Barczewku działało koło Związku Polaków w Niemczech, a w 1937 roku powstała polska biblioteka.
Edukacja
W miejscowości działa filia Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Łęgajnach.
Ludzie związani z miejscowością
- Karol Langwald (1886-1945) - urodzony w Barczewku ksiądz katolicki, działacz oświatowy, członek Związku Polaków w Niemczech.
Turystyka
- Niebieski szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: Barczewo -Lamkowo-Barczewko-Barczewo
- Szlak samochodowy: Olsztyn-Potryty-Tejstymy-Górowo-Maruny-Barczewko-Bałdy-Olsztyn
- W miejscowości działa gospodarstwo agroturystyczne Janczary
Zabytki
- Murowany kościół z lat 1782-1784; przebudowany w latach 1889-1893.
- Kapliczki przydrożne z I połowy XIX i początków XX wieku.
- Zabytkowa zabudowa wiejska.
- Cmentarz z grobami warmińskimi z początku XX wieku.
- Grodzisko Stare Miasto - pruskie grodzisko, centrum dawnych włości Gunelauken, pierwotne miejsce lokacji Barczewa.
Bibliografia
- Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
- Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo do druku podali Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
- Skurzyński Piotr, Warmia i polskie Dolne Prusy. Przewodnik turystyczny, Gdynia 2012.
- Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn, Białystok 2001.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [13.12.2013]
- Dom Warmiński [13.12.2013]
- [http:www.ciekawemazury.pl Ciekawe Mazury][05.06.2014]
- Polska Niezwykła[05.06.2014]
Przypisy
- ↑ http://barczewo.bip.net.pl/?a=972 Bip Barczewo [4.12.2013]
