Linowo (gmina Purda): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Linowa |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
− | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Linowo ''' (niem. ''Leynau'') – | + | ''' Linowo ''' (niem. ''Leynau'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 72 mieszkańców. |
− | + | <br/><br/> | |
− | |||
− | |||
− | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | Wieś położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], | + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], 12 km na zachód od [[Purda|Purdy]]. Miejscowość leży nad [[Jezioro Linowskie|Jeziorem Linowskim]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Linowo to najstarsza w tym rejonie osada wolnych pruskich. Powstała wskutek | + | Linowo to najstarsza w tym rejonie osada wolnych [[Prusowie |pruskich]]. Powstała wskutek czterech równoczesnych nadań lennych dokonanych przez kapitułę warmińską w 1348 roku. Powiększyła się o kolejny dwór po nadaniu w 1374 roku dalszych 4 łanów. Wieś otrzymała nazwę od jeziora, nad którym jest położona. |
− | Pod koniec | + | Pod koniec wojny trzynastoletniej doszło do zniszczenia i całkowitego wyludnienia wsi, które trwało przez kolejne lata. W 1476 wystawiono kolejny przywilej lokacyjny. Zasadźcą wsi był [[Mikołaj Kopeć]] (Koptz), który otrzymał łącznie 24 łany. Wieś była stopniowo zasiedlana przez osadników z Mazowsza. W 1512 roku funkcję sołtysa pełnił [[Jan Stobek]]. W 1517 roku [[lkwim:Mikołaj Kopernik| Mikołaj Kopernik]] osobiście zasiedlał opustoszałe ziemie. |
− | W 1575 roku kapituła warmińska sprzedała Ambrożemu prawo do karczmy i warzenia piwa. W 1678 roku na życzenie ówczesnego sołtysa Jana Petrykowskiego | + | W 1575 roku kapituła warmińska sprzedała Ambrożemu prawo do karczmy i warzenia piwa. W 1678 roku na życzenie ówczesnego sołtysa [[Jan Petrykowski |Jana Petrykowskiego]] kapituła potwierdziła przywilej wystawiony dla Linowa w 1476 roku. |
− | |||
− | |||
+ | Po zaborze [[Warmia|Warmii]] przez [[Prusy]] w Linowie było dwóch sołtysów: [[Andrzej Czodrowski]] i Jan Petrykowski. Wieś składała się z 9 gospodarstw czynszowych, karczmy i kilkunastu zagrodowych. Linowo liczyło wówczas 157 mieszkańców. Wszyscy mieli polskie nazwiska. W 1863 roku do powstania styczniowego przyłączyło się dwóch miejscowych: [[Stanisław Białojan]] i jego szwagier Buchowski. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
− | *[[Walenty Tolsdorf]] ( | + | *[[Walenty Tolsdorf]] (1816–1905) - urodzony w Linowie duchowny katolicki, działacz społeczny, prekursor walki z alkoholizmem, założyciel [[Towarzystwo Wstrzemięźliwości w Olsztynie| Towarzystwa Wstrzemięźliwości w Olsztynie]], które w 1858 roku skupiało około 100 tysięcy członków |
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | * | + | *pozostałości dawnego folwarku |
− | * | + | *park podworski |
− | * | + | *kaplica filialna |
− | * | + | *stanowisko archeologiczne |
+ | |||
+ | == Turystyka == | ||
+ | Przez miejscowość przebiega niebieski szlak rowerowy o długości 27 km – przebieg trasy: [[Olsztyn]] – [[Stary Olsztyn]] – Linowo – [[Trękus]] – [[Kaborno]] – [[Nowa Wieś]] – [[Przykop]] – [[Butryny]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | ''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013.<br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] |
+ | [[Kategoria: Purda (gmina wiejska)]] | ||
+ | [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] | ||
+ | [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 18:18, 18 sty 2015
Linowo | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Purda |
Liczba ludności (2010) | 72 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Linowo (niem. Leynau) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 72 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 12 km na zachód od Purdy. Miejscowość leży nad Jeziorem Linowskim.
Dzieje miejscowości
Linowo to najstarsza w tym rejonie osada wolnych pruskich. Powstała wskutek czterech równoczesnych nadań lennych dokonanych przez kapitułę warmińską w 1348 roku. Powiększyła się o kolejny dwór po nadaniu w 1374 roku dalszych 4 łanów. Wieś otrzymała nazwę od jeziora, nad którym jest położona.
Pod koniec wojny trzynastoletniej doszło do zniszczenia i całkowitego wyludnienia wsi, które trwało przez kolejne lata. W 1476 wystawiono kolejny przywilej lokacyjny. Zasadźcą wsi był Mikołaj Kopeć (Koptz), który otrzymał łącznie 24 łany. Wieś była stopniowo zasiedlana przez osadników z Mazowsza. W 1512 roku funkcję sołtysa pełnił Jan Stobek. W 1517 roku Mikołaj Kopernik osobiście zasiedlał opustoszałe ziemie.
W 1575 roku kapituła warmińska sprzedała Ambrożemu prawo do karczmy i warzenia piwa. W 1678 roku na życzenie ówczesnego sołtysa Jana Petrykowskiego kapituła potwierdziła przywilej wystawiony dla Linowa w 1476 roku.
Po zaborze Warmii przez Prusy w Linowie było dwóch sołtysów: Andrzej Czodrowski i Jan Petrykowski. Wieś składała się z 9 gospodarstw czynszowych, karczmy i kilkunastu zagrodowych. Linowo liczyło wówczas 157 mieszkańców. Wszyscy mieli polskie nazwiska. W 1863 roku do powstania styczniowego przyłączyło się dwóch miejscowych: Stanisław Białojan i jego szwagier Buchowski.
Ludzie związani z miejscowością
- Walenty Tolsdorf (1816–1905) - urodzony w Linowie duchowny katolicki, działacz społeczny, prekursor walki z alkoholizmem, założyciel Towarzystwa Wstrzemięźliwości w Olsztynie, które w 1858 roku skupiało około 100 tysięcy członków
Zabytki
- pozostałości dawnego folwarku
- park podworski
- kaplica filialna
- stanowisko archeologiczne
Turystyka
Przez miejscowość przebiega niebieski szlak rowerowy o długości 27 km – przebieg trasy: Olsztyn – Stary Olsztyn – Linowo – Trękus – Kaborno – Nowa Wieś – Przykop – Butryny.
Bibliografia
Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]