Kożuchy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz też)
(Bibliografia)
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Kożuchy   
 
  |nazwa                = Kożuchy   
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Kożuchów  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 200 (łącznie Kożuchy, Kożuchowski Młyn, Kożuchy Małe)
+
  |liczba ludności      = 200  
 
  |rok                  = 2010
 
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Kożuchy''' (niem. ''Kosuchen'', ''Gross Kosuchen'',od 1938 r. ''Kölmerfelde'') – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska.
+
''' Kożuchy''' (niem. ''Kosuchen'', ''Gross Kosuchen'',od 1938 r. ''Kölmerfelde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 200 mieszkańców<ref>łącznie Kożuchy, [[Kożuchowski Młyn]], [[Kożuchy Małe]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Sylwester Dzięgielewski]]<ref>[http://www.bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [30.08.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
+
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]] wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]. Miejscowość leży w odległości około 4 km na południowy wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], przebiega przez nią droga krajowa nr 58.
 +
<br/>
  
<br/>
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Osada po raz pierwszy wzmiankowana była w 1424 roku, zaś przywilej lokacyjny uzyskała w 1435 roku. 48 łanów na [[Prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]] otrzymał wówczas niejaki Rafał. Przed 1446 rokiem dobra te zakupił [[Mikołaj Niepierka]] z Mazowsza. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi w czerwcu 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 185 mieszkańców).
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
W 1945 roku w Kożuchach powstał jeden z pierwszych posterunków Milicji Obywatelskiej w powiecie piskim (obok [[Pisz|Pisza]], [[Drygały|Drygał]], [[Kumielsk|Kumielska]] i [[Rostki|Rostków]]); jego głównym zadaniem było zwalczanie podziemnych ugrupowań niepodległościowych.  
Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Pod względem fizyczno-geograficznym obszar gminy położony jest w obrębie mezoregionu Pojezierze Ełckie wchodzącego w skład makroregionu Pojezierze Mazurskie. Miejscowość leży w odległości około 4 km na południowy wschód od Białej Piskiej, przebiega przez nią droga krajowa nr 58.
 
  
<br/>
+
Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku trzech nauczycieli uczyło w niej 116 dzieci. W 1945 roku uczył jeden nauczyciel. Wiele lat w tutejszej szkole pracował [[Kazimierz Skwarski]], później kierownik Wydziału Organizacyjno–Prawnego prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Piszu, podinspektor szkolny, a następnie zastępca przewodniczącego prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Piszu.
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
Osada po raz pierwszy wzmiankowana była w 1424 roku, zaś przywilej lokacyjny uzyskała w 1435 roku. 48 łanów na prawie chełmińskim otrzymał wówczas niejaki Rafał. Przed 1446 rokiem dobra te zakupił Mikołaj Niepierka z Mazowsza. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi w czerwcu 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 185 mieszkańców).
 
W 1945 roku w Kożuchach powstał jeden z pierwszych posterunków Milicji Obywatelskiej w powiecie piskim (obok Pisza, Drygał, Kumielska i Rostków); jego głównym zadaniem było zwalczanie podziemnych ugrupowań niepodległościowych.
 
Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku trzech nauczycieli uczyło w niej 116 dzieci. W 1945 roku w tutejszej szkole pracował jeden nauczyciel. Wiele lat w tutejszej szkole pracował Kazimierz Skwarski, później kierownik Wydziału Organizacyjno-Prawnego prezydium powiatowej rady narodowej w Piszu, podinspektor szkolny, a następnie zastępca przewodniczącego prezydium powiatowej rady narodowej w Piszu.
 
  
Liczba mieszkańców
 
  
1857 – 299 osób
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1939 664 osoby
+
*1857 r. 299 osób
  
<br/>
+
*1939 r. – 664 osoby
  
=== Zabytki: ===
+
== Zabytki ==
*Zespół młyna parowego, obecnie elektrycznego z początku XX wieku: młyn i dom młynarza, murowane
+
*zespół młyna parowego, obecnie elektrycznego z początku XX wieku: młyn i dom młynarza, murowane
*Zespół budynków szkolnych z okresu międzywojnia: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
+
*zespół budynków szkolnych z okresu międzywojnia: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
+
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
*Kilka murowanych chałup z początku XX wieku (nr 3, 7, 17, 20, 21)
+
*kilka murowanych chałup z początku XX wieku (nr 3, 7, 17, 20, 21)
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.<br/>
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
#Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
+
Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.<br/>
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
+
''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.<br/>
#Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
+
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.<br/>
#Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 10.09.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013]<br/>
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 10.09.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013]<br/>
#Gminna Ewidencja Zabytków: bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc [data dostępu: 10.09.2013]
+
[http://www.bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [10.09.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat piski]]
 
+
[[Kategoria: Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:07, 23 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1401-1500]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 17:07, 23 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 14:05, 20 sty 2015

Kożuchy

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Biała Piska
Liczba ludności (2010) 200
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-230
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kożuchy
Kożuchy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kożuchy
Kożuchy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kożuchy (niem. Kosuchen, Gross Kosuchen,od 1938 r. Kölmerfelde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 200 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Sylwester Dzięgielewski[2].

Położenie

Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Miejscowość leży w odległości około 4 km na południowy wschód od Białej Piskiej, przebiega przez nią droga krajowa nr 58.

Dzieje miejscowości

Osada po raz pierwszy wzmiankowana była w 1424 roku, zaś przywilej lokacyjny uzyskała w 1435 roku. 48 łanów na prawie chełmińskim otrzymał wówczas niejaki Rafał. Przed 1446 rokiem dobra te zakupił Mikołaj Niepierka z Mazowsza. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi w czerwcu 1710 roku, populacja wsi znacznie się zmniejszyła (zmarło 185 mieszkańców).

W 1945 roku w Kożuchach powstał jeden z pierwszych posterunków Milicji Obywatelskiej w powiecie piskim (obok Pisza, Drygał, Kumielska i Rostków); jego głównym zadaniem było zwalczanie podziemnych ugrupowań niepodległościowych.

Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku trzech nauczycieli uczyło w niej 116 dzieci. W 1945 roku uczył jeden nauczyciel. Wiele lat w tutejszej szkole pracował Kazimierz Skwarski, później kierownik Wydziału Organizacyjno–Prawnego prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Piszu, podinspektor szkolny, a następnie zastępca przewodniczącego prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Piszu.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 299 osób
  • 1939 r. – 664 osoby

Zabytki

  • zespół młyna parowego, obecnie elektrycznego z początku XX wieku: młyn i dom młynarza, murowane
  • zespół budynków szkolnych z okresu międzywojnia: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
  • kilka murowanych chałup z początku XX wieku (nr 3, 7, 17, 20, 21)

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73–90.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [10.09.2013]

Przypisy