Anglity

Anglity
Dwór w Anglitach
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	elbląski
Gmina	Pasłęk
Liczba ludności (2010)	50
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Anglity
Położenie na mapie Polski Anglity
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Anglity (niem. Angnitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 50 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stefan Czerniak.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 6 km na wschód od Pasłęka w pobliżu Kopiny, przy drodze wojewódzkiej nr 513.

Dzieje miejscowości

Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 roku wielki mistrz krzyżacki Luter z Brunszwiku wystawił dokument lokacyjny. W 1448 roku Anglity należały do komornictwa w Burdajnach. W 1539 roku dobra należały do Andreasa von Wilmsdorfa, a wieś należała do parafii w Pasłęku. W 1652roku nowym właścicielem Anglit był Conrad von Wallenreiss. W 1785 roku Anglity były folwarkiem szlacheckim, w którym gospodarzył von Rekowski. Na początku XIX stulecia dobra przeszły na własność barona Ludwika Hermanna von Schroettera - starosty powiatu pasłęckiego w latach 1846-1876. W 1875 roku Anglity były zamieszkane przez 102 osoby. Od 1876 do 1945 roku dobra anglickie należały do rodziny von Minnigerode.Założycielem tego rodu w Prusach był baron Wilhelm von Minnigerode, który ożenił się w 1864 roku z Amelie, córką starosty Schroettera. W 1909 roku Anglity, wraz z Golbitami i Warnikajmami obejmowały obszar 397 ha. W 1931 roku wieś była zamieszkana przez 319 osób (311 ewangelików i 7 katolików).Osiem lat później w miejscowości żyło 277 mieszkańców. W tym okresie właścicielem Anglit był doktor praw August Friedrich baron von Minnigerode, przebywający na stałe w Berlinie. Dzierżawcą majątku był Ernst Schumacher.

Dwór w Anglitach przed rokiem 1945

Po zajęciu wsi przez czerwonoarmistów, większość niemieckich mieszkańców z Anglit skierowano do prac na rzecz oddziałów sowieckich kwaterujących w południowej części powiatu morąskiego. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w październiku 1946 roku. W tym czasie miejscowość zwano jeszcze Jurandowem.W roku 1948 wprowadzonow wersję Anglity. Nowi mieszkańcy pochodzili z Wileńszczyzny, część z nich stanowili przymusowo wysiedleni w ramach Akcji Wisła.Płacac i budynki mieszkalne we wsi zachowały się w nienaruszonym stanie.W budynku poniemieckiej szkoły urządzono świetlicę. Dzieci uczęszczały do szkoły w Łuksztachi Stegnach.

Zabytki

• Pozostałości parku dworskiego
• Dwór z drugiej połowy XVII wieku, którego część stanowi własność prywatną
• Budynek poniemieckiej szkoły, obecnie przekształcony w prywatne mieszkania
• Zdeawstowany stary cmentarz ewangelicki

Bibliografia

1. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
2. Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
3. Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
4. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
5. Lech Słodownik, Anglity [data dostępu: 5.03.2014]