Anglity: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 41: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 r. wielki mistrz krzyżacki [[Luter z Brunszwiku]] wystawił dokument lokacyjny. W 1448 r. Anglity należały do komornictwa w [[Burdajny|Burdajnach]] | + | Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 r. wielki mistrz krzyżacki [[Luter z Brunszwiku]] wystawił dokument lokacyjny. W 1448 r. Anglity należały do komornictwa w [[Burdajny|Burdajnach]]. |
− | W | + | W 1539 r. dobra należały do Andreasa von Wilmsdorfa, a wieś podlegała parafii w Pasłęku. W 1652 r. nowym właścicielem został Conrad von Wallenreiss. Wiadomo również, że ponad 100 lat później, w 1785 r., Anglity były folwarkiem szlacheckim, w którym gospodarzył von Rekowski. Na początku XIX stulecia dobra przeszły na własność barona Ludwika Hermanna von Schroettera, starosty powiatu pasłęckiego w latach 1846–1876. W 1875 r. Anglity były zamieszkane przez 102 osoby. |
− | Po zajęciu wsi przez żołnierzy Armii Czerwonej większość niemieckich mieszkańców Anglit skierowano do prac na rzecz oddziałów sowieckich kwaterujących w południowej części powiatu morąskiego. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w październiku 1946 r. W tym czasie miejscowość zwano jeszcze Jurandowem | + | Od 1876 do 1945 roku dobra anglickie należały do rodu von Minnigerode. Jego założycielem w Prusach był baron Wilhelm von Minnigerode, który ożenił się w 1864 r. z Amelie, córką starosty Schroettera. |
+ | |||
+ | W 1909 r. Anglity wraz z [[Golbity|Golbitami]] i [[Warnikajmy|Warnikajmami]] obejmowały obszar 397 ha. W 1931 r. wieś była zamieszkana przez 319 osób (311 ewangelików i 7 katolików). Osiem lat później w miejscowości żyło 277 mieszkańców; w tym okresie właścicielem Anglit był doktor praw August Friedrich baron von Minnigerode przebywający na stałe w Berlinie. Dzierżawcą majątku był Ernst Schumacher. | ||
+ | |||
+ | Po zajęciu wsi przez żołnierzy Armii Czerwonej większość niemieckich mieszkańców Anglit skierowano do prac na rzecz oddziałów sowieckich kwaterujących w południowej części powiatu morąskiego. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w październiku 1946 r. W tym czasie miejscowość zwano jeszcze Jurandowem – nazwę Anglity wprowadzono w roku 1948. Nowi mieszkańcy pochodzili z Wileńszczyzny, część z nich stanowili przymusowo wysiedleni w ramach [[Akcja "Wisła"|Akcji "Wisła"]]. Dwór i budynki mieszkalne we wsi zachowały się w nienaruszonym stanie. W budynku poniemieckiej szkoły urządzono świetlicę. Dzieci uczęszczały do szkoły w [[Łukszty|Łuksztach]] i [[Stegny|Stegnach]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
Linia 55: | Linia 59: | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> |
Wersja z 14:00, 18 wrz 2014
Anglity | |
| |
Dwór w Anglitach
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | elbląski |
Gmina | Pasłęk |
Liczba ludności (2010) | 50 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Anglity (niem. Angnitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 r. liczyła 50 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stefan Czerniak[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 6 km na wschód od Pasłęka, w pobliżu Kopiny, przy drodze wojewódzkiej nr 513.
Dzieje miejscowości
Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 r. wielki mistrz krzyżacki Luter z Brunszwiku wystawił dokument lokacyjny. W 1448 r. Anglity należały do komornictwa w Burdajnach.
W 1539 r. dobra należały do Andreasa von Wilmsdorfa, a wieś podlegała parafii w Pasłęku. W 1652 r. nowym właścicielem został Conrad von Wallenreiss. Wiadomo również, że ponad 100 lat później, w 1785 r., Anglity były folwarkiem szlacheckim, w którym gospodarzył von Rekowski. Na początku XIX stulecia dobra przeszły na własność barona Ludwika Hermanna von Schroettera, starosty powiatu pasłęckiego w latach 1846–1876. W 1875 r. Anglity były zamieszkane przez 102 osoby.
Od 1876 do 1945 roku dobra anglickie należały do rodu von Minnigerode. Jego założycielem w Prusach był baron Wilhelm von Minnigerode, który ożenił się w 1864 r. z Amelie, córką starosty Schroettera.
W 1909 r. Anglity wraz z Golbitami i Warnikajmami obejmowały obszar 397 ha. W 1931 r. wieś była zamieszkana przez 319 osób (311 ewangelików i 7 katolików). Osiem lat później w miejscowości żyło 277 mieszkańców; w tym okresie właścicielem Anglit był doktor praw August Friedrich baron von Minnigerode przebywający na stałe w Berlinie. Dzierżawcą majątku był Ernst Schumacher.
Po zajęciu wsi przez żołnierzy Armii Czerwonej większość niemieckich mieszkańców Anglit skierowano do prac na rzecz oddziałów sowieckich kwaterujących w południowej części powiatu morąskiego. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w październiku 1946 r. W tym czasie miejscowość zwano jeszcze Jurandowem – nazwę Anglity wprowadzono w roku 1948. Nowi mieszkańcy pochodzili z Wileńszczyzny, część z nich stanowili przymusowo wysiedleni w ramach Akcji "Wisła". Dwór i budynki mieszkalne we wsi zachowały się w nienaruszonym stanie. W budynku poniemieckiej szkoły urządzono świetlicę. Dzieci uczęszczały do szkoły w Łuksztach i Stegnach.
Zabytki
- pozostałości parku dworskiego
- dwór w Anglitach z drugiej poł. XVIII w., którego część stanowi własność prywatną
- budynek poniemieckiej szkoły obecnie przekształcony w prywatne mieszkania
- zdewastowany stary cmentarz ewangelicki
Przypisy
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297–1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
Bank Danych Lokalnych GUS[05.03.2014]
Słodownik Lech, Anglity, "Głos Pasłęka"] [05.03.2014]