Dzietrzychowo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Dzietrzychowo ''' (niem. ''Dietrichsdorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina | + | ''' Dzietrzychowo ''' (niem. ''Dietrichsdorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Sępopol (gmina miejsko-wiejska)|gminie Sępopol]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
− | Miejscowość w 2010 roku liczyła 422 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Dzietrzychowo, [[Dobroty]], [[Gierkiny]], [[Majmławki]] i [[Wanikajmy]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Biedrzycki]]<ref>http://free.of.pl/s/sepopol/jedorg.htm [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 422 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Dzietrzychowo, [[Dobroty]], [[Gierkiny]], [[Majmławki]] i [[Wanikajmy]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Biedrzycki]]<ref>[http://free.of.pl/s/sepopol/jedorg.htm free.of.pl] [05.03.2014]</ref>. |
− | + | <br/><br/> | |
− | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 26 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 8 km na północny wschód od [[Sępopol|Sępopola]]. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 26 km na północny wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]] i 8 km na północny wschód od [[Sępopol|Sępopola]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Została założona jako majątek rycerski w 1366 roku. W XIV wieku znajdował się on w rękach potomków słynnego wodza [[Jaćwingowie|Jaćwingów]] [[Skomand|Skomanda]]. W późniejszym czasie była to wieś królewska - aż do reform uwłaszczeniowych na początku XIX wieku. | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Została założona jako majątek rycerski w 1366 roku. W XIV wieku znajdował się on w rękach potomków słynnego wodza [[Jaćwingowie|Jaćwingów]] [[Skomand|Skomanda]]. W późniejszym czasie była to wieś królewska - aż do reform uwłaszczeniowych na początku XIX wieku. | ||
Linia 47: | Linia 45: | ||
Po 1945 roku Dzietrzychowo stało się siedzibą sołectwa, a w latach 1954-1972 znajdowała się tu siedziba [[gromada Dzietrzychowo|gromady]]. Przy wsi funkcjonowały dwa państwowe gospodarstwa rolne: [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Gierkiny|PGR Gierkiny]] i [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Majmławki|PGR Majmławki]]. W 1978 roku wieś miała 16 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 115 ha. Pięć lat później spis powszechny wykazał tu 26 budynków mieszkalnych, a ponadto: klub, bibliotekę, punkt biblioteczny, kino na 60 miejsc, urząd pocztowy, boisko sportowe i sklep wielobranżowy; znajdowała się tu siedziba leśnictwa. | Po 1945 roku Dzietrzychowo stało się siedzibą sołectwa, a w latach 1954-1972 znajdowała się tu siedziba [[gromada Dzietrzychowo|gromady]]. Przy wsi funkcjonowały dwa państwowe gospodarstwa rolne: [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Gierkiny|PGR Gierkiny]] i [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Majmławki|PGR Majmławki]]. W 1978 roku wieś miała 16 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 115 ha. Pięć lat później spis powszechny wykazał tu 26 budynków mieszkalnych, a ponadto: klub, bibliotekę, punkt biblioteczny, kino na 60 miejsc, urząd pocztowy, boisko sportowe i sklep wielobranżowy; znajdowała się tu siedziba leśnictwa. | ||
− | |||
Liczba mieszkańców | Liczba mieszkańców | ||
Linia 58: | Linia 55: | ||
1983 - 430 osób | 1983 - 430 osób | ||
− | |||
− | |||
− | |||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
*[[Szkoła Podstawowa w Dzietrzychowie]] | *[[Szkoła Podstawowa w Dzietrzychowie]] | ||
*[[Zespół Wychowania Przedszkolnego w Dzietrzychowie]] | *[[Zespół Wychowania Przedszkolnego w Dzietrzychowie]] | ||
− | |||
− | |||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
*Przez wieś przebiega szlak rowerowy "Bociana Białego": Sępopol – [[Romankowo]] – [[Lwowiec]] – [[Wanikajmy]] – [[Gaj (gmina Sępopol)|Gaj]] – [[Smodajny]] – Dzietrzychowo – [[Miedna]] – Sępopol | *Przez wieś przebiega szlak rowerowy "Bociana Białego": Sępopol – [[Romankowo]] – [[Lwowiec]] – [[Wanikajmy]] – [[Gaj (gmina Sępopol)|Gaj]] – [[Smodajny]] – Dzietrzychowo – [[Miedna]] – Sępopol | ||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*[[Kościół pw. Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych w Dzietrzychowie|Kościół pw. MB Wspomożenia Wiernych]] z połowy XV wieku, wraz z cmentarzem przykościelnym | *[[Kościół pw. Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych w Dzietrzychowie|Kościół pw. MB Wspomożenia Wiernych]] z połowy XV wieku, wraz z cmentarzem przykościelnym | ||
*Ogrodzenie ażurowe kościoła, murowane z cegły, XIX wiek | *Ogrodzenie ażurowe kościoła, murowane z cegły, XIX wiek | ||
− | |||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.<br/> | |
− | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
− | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
− | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | |
− | + | [http://bip.warmia.mazury.pl/sepopol_gmina_miejsko_-_wiejska/76/428/Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_miasta_i_gminy_Sepopol/| Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol], Sępopol 2005 [05.03.2014]<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
− | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/gerdauen.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] | |
<br/> | <br/> | ||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Sępopol (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] |
Wersja z 21:27, 31 sie 2014
Dzietrzychowo | |
| |
Kościół w Dzietrzychowie
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | bartoszycki |
Gmina | Sępopol |
Liczba ludności (2010) | 422 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Dzietrzychowo (niem. Dietrichsdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 422 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Dzietrzychowo, Dobroty, Gierkiny, Majmławki i Wanikajmy. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jan Biedrzycki[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 26 km na północny wschód od Bartoszyc i 8 km na północny wschód od Sępopola.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Została założona jako majątek rycerski w 1366 roku. W XIV wieku znajdował się on w rękach potomków słynnego wodza Jaćwingów Skomanda. W późniejszym czasie była to wieś królewska - aż do reform uwłaszczeniowych na początku XIX wieku.
Kościół we wsi wybudowano z połowy XV wieku. Po sekularyzacji Prus służył on ewangelikom. Spłonął pod koniec II wojny światowej; został odbudowany w latach 1973-1976 jako kościół rzymskokatolicki.
Szkoła powstała wraz z kościołem, a w 1737 roku poddano ją reorganizacji i nadzorowi państwowemu. W 1935 roku uczęszczało do niej 53 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po wojnie uruchomiono ją ponownie, a w latach 60. oddano do jej użytku nowy budynek.
Po 1945 roku Dzietrzychowo stało się siedzibą sołectwa, a w latach 1954-1972 znajdowała się tu siedziba gromady. Przy wsi funkcjonowały dwa państwowe gospodarstwa rolne: PGR Gierkiny i PGR Majmławki. W 1978 roku wieś miała 16 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały obszar 115 ha. Pięć lat później spis powszechny wykazał tu 26 budynków mieszkalnych, a ponadto: klub, bibliotekę, punkt biblioteczny, kino na 60 miejsc, urząd pocztowy, boisko sportowe i sklep wielobranżowy; znajdowała się tu siedziba leśnictwa.
Liczba mieszkańców
1857 - 401 osób
1933 - 312 osób
1939 - 280 osób
1983 - 430 osób
Edukacja
Turystyka
- Przez wieś przebiega szlak rowerowy "Bociana Białego": Sępopol – Romankowo – Lwowiec – Wanikajmy – Gaj – Smodajny – Dzietrzychowo – Miedna – Sępopol
Zabytki
- Kościół pw. MB Wspomożenia Wiernych z połowy XV wieku, wraz z cmentarzem przykościelnym
- Ogrodzenie ażurowe kościoła, murowane z cegły, XIX wiek
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
Przypisy
- ↑ free.of.pl [05.03.2014]