Falknowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Falknowo ''' (niem. ''Gross Falkenau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[gmina Susz|gminie Susz]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
+
''' Falknowo ''' (niem. ''Gross Falkenau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Susz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Susz]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
  
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 130 mieszkańców (łącznie z [[Falknowo Małe|Falknowem Małym]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Piotr Wiśniewski]]<ref>http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 130 mieszkańców (łącznie z [[Falknowo Małe|Falknowem Małym]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Piotr Wiśniewski]]<ref>http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
 
+
<br/><br/>
<br/>
 
 
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 14 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 7 km na południowy wschód od [[Susz|Suszu]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 521.
 
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 14 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 7 km na południowy wschód od [[Susz|Suszu]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 521.
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
 
Nazwa miejscowości pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie lokacyjnym wsi [[Babięta Wielkie]]. Trzy lata później zasadźca o imieniu Kundrat otrzymał z rąk kapituły pomezańskiej 80 łanów ziemi oraz przywilej prowadzenia karczmy. Miejscowość została doszczętnie zniszczona w czasie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Po roku 1466 opuszczone grunty zostały włączone do domeny lennej [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Od 1800 roku Falknowo Duże znalazło się w rękach barona [[von Schleinitz]], który był również właścicielem folwarku Falknowo Małe oraz majątek Piotrkowo Duże. Po 1807 roku Falknowo Duże oraz Falknowo Małe przeszły w posiadanie zamożnego kupca rodem z [[Elbląg|Elbląga]] o nazwisku du Bois. Jednak w 1840 roku pojawia się nazwisko nowego właściciela wspomnianych dóbr. Został nim wówczas pochodzący z Meklemburgii, członek rady powiatu [[von Hasse]]. Po jego śmierci w 1898 roku dobra przeszły w ręce Banku Ziemskiego. W części dóbr Falknowa i [[Piotrkowo (gmina Susz) |Piotrkowa]] zasiedlili osadnikami z [[Grabowiec|Grabowca]]. Pozostałe grunty Falknowa Dużego wykupił cieśla o nazwisku Gollnick. Gollnick wybudował tartak, a w 1905 roku dobra ziemskie odsprzedał Refschlagerowi.
 
Nazwa miejscowości pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie lokacyjnym wsi [[Babięta Wielkie]]. Trzy lata później zasadźca o imieniu Kundrat otrzymał z rąk kapituły pomezańskiej 80 łanów ziemi oraz przywilej prowadzenia karczmy. Miejscowość została doszczętnie zniszczona w czasie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Po roku 1466 opuszczone grunty zostały włączone do domeny lennej [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Od 1800 roku Falknowo Duże znalazło się w rękach barona [[von Schleinitz]], który był również właścicielem folwarku Falknowo Małe oraz majątek Piotrkowo Duże. Po 1807 roku Falknowo Duże oraz Falknowo Małe przeszły w posiadanie zamożnego kupca rodem z [[Elbląg|Elbląga]] o nazwisku du Bois. Jednak w 1840 roku pojawia się nazwisko nowego właściciela wspomnianych dóbr. Został nim wówczas pochodzący z Meklemburgii, członek rady powiatu [[von Hasse]]. Po jego śmierci w 1898 roku dobra przeszły w ręce Banku Ziemskiego. W części dóbr Falknowa i [[Piotrkowo (gmina Susz) |Piotrkowa]] zasiedlili osadnikami z [[Grabowiec|Grabowca]]. Pozostałe grunty Falknowa Dużego wykupił cieśla o nazwisku Gollnick. Gollnick wybudował tartak, a w 1905 roku dobra ziemskie odsprzedał Refschlagerowi.
  
 
W 1902 roku jednoklasową szkołę powiększono o dodatkowe pomieszczenie. Dziesięć lat później Refschlager sprzedał majątek Brunowi Ritgerowi. W 1918 roku Falknowo Duże, [[Piotrkowo (gmina Susz) |Piotrkowo]] i [[Różanka| Różankę]] kupił od wdowy Ritger Otto Jahr. Rok później udało mu się odkupić Falknowo Małe. Jahr wzniósł okazały dworek, nowe budynki gospodarcze oraz mieszkania dla robotników. W 1922 roku została zawiązana spółka wodna obejmująca teren Różanki, Falknowa Dużego oraz Falknowa Małego. W 1940 roku ukończono budowę dużej szkoły i mieszkań dla nauczycieli. W tym okresie Falknowo Duże wchodziło w skład parafii w [[Ząbrowo|Ząbrowie]]. W 1939 roku Falknowo Duże składało się z 59 budynków mieszkalnych i liczyło 322 mieszkańców.
 
W 1902 roku jednoklasową szkołę powiększono o dodatkowe pomieszczenie. Dziesięć lat później Refschlager sprzedał majątek Brunowi Ritgerowi. W 1918 roku Falknowo Duże, [[Piotrkowo (gmina Susz) |Piotrkowo]] i [[Różanka| Różankę]] kupił od wdowy Ritger Otto Jahr. Rok później udało mu się odkupić Falknowo Małe. Jahr wzniósł okazały dworek, nowe budynki gospodarcze oraz mieszkania dla robotników. W 1922 roku została zawiązana spółka wodna obejmująca teren Różanki, Falknowa Dużego oraz Falknowa Małego. W 1940 roku ukończono budowę dużej szkoły i mieszkań dla nauczycieli. W tym okresie Falknowo Duże wchodziło w skład parafii w [[Ząbrowo|Ząbrowie]]. W 1939 roku Falknowo Duże składało się z 59 budynków mieszkalnych i liczyło 322 mieszkańców.
 
  
 
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych (folwark Falknowo)
 
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych (folwark Falknowo)
Linia 62: Linia 58:
  
 
1933 - 270 osób (łącznie z Falknowem Małym, [[Modraki|Modrakami]] oraz [[Różanka|Różanką]])
 
1933 - 270 osób (łącznie z Falknowem Małym, [[Modraki|Modrakami]] oraz [[Różanka|Różanką]])
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
 
W miejscowości działa firma produkująca okna i drzwi oraz producent artykułów rolnych.
 
W miejscowości działa firma produkująca okna i drzwi oraz producent artykułów rolnych.
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
+
''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/>
#Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
+
Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/>
#[http://bip.susz.sisco.info/?id=539| Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://bip.susz.sisco.info/?id=539| Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
 
*[[Falknowo Małe]] w gminie Susz
 
*[[Falknowo Małe]] w gminie Susz
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Gmina Susz]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Susz (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]

Wersja z 21:53, 31 sie 2014

Falknowo

Pocztówka z Falknowa. 1901
Pocztówka z Falknowa. 1901
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Susz
Liczba ludności (2010) 130[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Falknowo
Falknowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Falknowo
Falknowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Falknowo (niem. Gross Falkenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 130 mieszkańców (łącznie z Falknowem Małym). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Piotr Wiśniewski[2].

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 14 km na północny zachód od Iławy i 7 km na południowy wschód od Suszu; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 521.

Dzieje miejscowości

Nazwa miejscowości pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie lokacyjnym wsi Babięta Wielkie. Trzy lata później zasadźca o imieniu Kundrat otrzymał z rąk kapituły pomezańskiej 80 łanów ziemi oraz przywilej prowadzenia karczmy. Miejscowość została doszczętnie zniszczona w czasie wojny trzynastoletniej. Po roku 1466 opuszczone grunty zostały włączone do domeny lennej Zakonu Krzyżackiego. Od 1800 roku Falknowo Duże znalazło się w rękach barona von Schleinitz, który był również właścicielem folwarku Falknowo Małe oraz majątek Piotrkowo Duże. Po 1807 roku Falknowo Duże oraz Falknowo Małe przeszły w posiadanie zamożnego kupca rodem z Elbląga o nazwisku du Bois. Jednak w 1840 roku pojawia się nazwisko nowego właściciela wspomnianych dóbr. Został nim wówczas pochodzący z Meklemburgii, członek rady powiatu von Hasse. Po jego śmierci w 1898 roku dobra przeszły w ręce Banku Ziemskiego. W części dóbr Falknowa i Piotrkowa zasiedlili osadnikami z Grabowca. Pozostałe grunty Falknowa Dużego wykupił cieśla o nazwisku Gollnick. Gollnick wybudował tartak, a w 1905 roku dobra ziemskie odsprzedał Refschlagerowi.

W 1902 roku jednoklasową szkołę powiększono o dodatkowe pomieszczenie. Dziesięć lat później Refschlager sprzedał majątek Brunowi Ritgerowi. W 1918 roku Falknowo Duże, Piotrkowo i Różankę kupił od wdowy Ritger Otto Jahr. Rok później udało mu się odkupić Falknowo Małe. Jahr wzniósł okazały dworek, nowe budynki gospodarcze oraz mieszkania dla robotników. W 1922 roku została zawiązana spółka wodna obejmująca teren Różanki, Falknowa Dużego oraz Falknowa Małego. W 1940 roku ukończono budowę dużej szkoły i mieszkań dla nauczycieli. W tym okresie Falknowo Duże wchodziło w skład parafii w Ząbrowie. W 1939 roku Falknowo Duże składało się z 59 budynków mieszkalnych i liczyło 322 mieszkańców.

Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych (folwark Falknowo)

1817 - 60 osób, 4 domy

1831 - 62 osoby, 4 domy

1864 - 31 osób, 2 domy

1871 - 41 osób, 2 domy

1885 - 24 osoby, 1 dom

1895 - 29 osób, 1 dom

1905 - 33osoby, 3 domy

1933 - 270 osób (łącznie z Falknowem Małym, Modrakami oraz Różanką)

Gospodarka

W miejscowości działa firma produkująca okna i drzwi oraz producent artykułów rolnych.

Bibliografia

Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]

Przypisy

  1. Łącznie Falknowo i Falknowo Małe.
  2. http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 [data dostępu: 5.03.2014]


Zobacz też