Gibity

Gibity
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	elbląski
Gmina	Pasłęk
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Gibity
Położenie na mapie Polski Gibity
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gibity (niem. Giebitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[]].

Położenie

Osada położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, na południowy zachód od Pasłęka.W pobliżu na terenie Leśnictwa Sąpy znajduje się rezerwat ?Modrzewie - Lenki" zajmujący powierzchnię 9,74 ha.

Dzieje miejscowości

Nie zachował się dokument lokacyjny Gibit. Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z księgi czynszowej Zakonu Krzyżackiego z 1448 roku. Miejscowość miała liczyć 14 łanów na prawie pruskim. W tym czasie osada wchodziła w skład komornictwa w Burdajnach. Występowała wówczas pod nazwą Kywiken.Później pojawiła się odmiana Kewitten, a ostatecznie przyjęła się nazwa Giebitten, która funkcjonowała do 1945 roku. W 1531 roku wieś była spustoszona i wyludniona - padła ofiarą wojen polsko-krzyżackich. Należała wówczas do parafii protestanckiej w Mariance. Prawdopodobnie około 1540/1553 roku nowym właścicielem Gibit był Peter zu Dohna. Majątek odstapił jednak Albrechtowi Hohenzollernowi. W 1573 roku Hohenzollern zapisał majątek Antoniusowi von Brocke - naczelnikowi Bartoszyc i Brandenburga. Gibity znajdowały się w rękach tego rodu do 1657 roku. W tym czasie wyludniona wieś ponownie znalazła się w rękach familii zu Dohna. W 1728 roku dobra zostały przyłączone do majoratu Dohnów w Słobitach.

W 1805 roku we wsi mieszkało 6 chłopów - Gottfried i Jakub Marquardt, Friedrich Maelzer, Christian Podang, Christian i Jakub Grunwald. W 1875 roku Gibity były zamieszkane przez ....

Na początku XX wieku wieś liczyła 40 mieszkańców. Dwadzieścia lat później ta liczba zmalała do 25 osób. Byli to głównie ewangelicy. 1 października 1928 roku Gibity weszły w skład gminy ziemskiej w Bądach. Przed wybuchem II wojny światowej we wsi istniały dwa duże gospodarstwa rolne (41 ha i 22 ha), specjalizujące się w uprawie zbóż, hodowli krów mlecznych oraz świń. W 1945 roku zabudowania wsi uległy dotkliwym zniszczeniom Przez jakiś czas w Gibitach stacjonowali czerwonoarmiści, którzy dołożyli niejedną cegiełkę do zniszczeń budynków mieszkalnych i dewastacji ich wyposażenia. Od 2004 roku nie funkcjonuje linia kolejowa, co ostatecznie odcięło Gibity od świata. W 2010 roku wieś była zamieszkana przez zaledwie 5 osób. Obecnie jest kolonią wsi Bądy.

Zabytki

• Za wsią, w kierunku drogi na Dawidy znajduje się zdewastowany stary cmentarz ewangelicki.
• Trzy poniemieckie budynki mieszkalne, w tym jeden drewniany.

Bibliografia

1. Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
2. Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
3. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
4. Lech Słodownik, Gibity [data dostępu: 15.06.2014]