Kraszewo (gmina Lidzbark Warmiński): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz też)
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
  |nazwa                = Pole-obowiązkowe  
+
  |nazwa                = Kraszewo  
  |herb wsi              = Pole-obowiązkowe 
+
  |herb wsi              =  
  |flaga wsi            = Pole-obowiązkowe 
+
  |flaga wsi            =  
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe   
+
  |dopełniacz wsi        = Krszewa 
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
  |województwo          = Pole-obowiązkowe
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
  |powiat                = Pole-obowiązkowe
+
  |powiat                = lidzbarski
  |gmina                = Pole-obowiązkowe
+
  |gmina                = Lidzbark Warmiński
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 583 <ref>Łącznie: Kraszewo i Chełm w gminie Lidzbark Warmiński.</ref>
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 22: Linia 22:
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 54 |minutN = 5 |sekundN = 2.8 
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 20 |minutE = 32 |sekundE = 21.88
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Hasło_do_definicji ''' – ...<br/><br/>
+
''' Kraszewo ''' (niem. ''Reichenberg'') wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|gminie Lidzbark Warmiński]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
  
== Charakterystyka fizjograficzna ==
+
W 2010 roku miejscowość liczyła 583 mieszkańców (łącznie z [[Chełm (gmina Lidzbark Warmiński|Chełmem]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Sawka]]<ref>[http://www.gminalidzbark.com/pl/aktualnosci/25-2011/198-wykaz-sotysow.html gminalidzbark.com] [05.03.2014]</ref>.
...
+
<br/><br/>
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość leży w odległości 6 km na południowy zachód od [[Lidzbark Warmiński| Lidzbarka Warmińskiego]].
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
....
+
Miejscowość została założona przez [[Henryk z Lutr| Henryka z Lutr]]. Do jej powstania doszło między 1333 a 1342 rokiem. Lokacja wsi na obszarze 61,5 łanów została potwierdzona w 1359 roku przez biskupa warmińskiego [[Jan Stryprock|Jana Stryprocka]].  
<br/>
 
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
+
W XIV wieku wybudowano pierwszy [[lkwim:Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie|kościół]]. W latach 40. XIV wieku przy świątyni działała szkoła parafialna. Kraszewo, podobnie jak większość miejscowości w tym okresie, zostało dotkliwie zniszczone w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519–1521. W 1608 roku ówczesny biskup warmiński [[Szymon Rudnicki]] odnowił przywilej lokacyjny wsi. Wszystko wskazuje na to, że zniszczenia wojenne doprowadziły do częściowego wyludnienia się Kraszewa i porzucenia uprawianej dotąd ziemi. Odnowienie przywileju przyniosło ostatecznie efekty. W 1688 roku na obszarze 60 łanów gospodarzyły łącznie 22 osoby: 2 sołtysów, 16 chłopów, 4 zagrodników.
...
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
 
<br/>
 
  
== Zabytki ==
+
W 1651 roku spłonął miejscowy kościół, który odbudowano w 1718 roku. Dwa lata przed odbudową świątyni proboszcz Jan Jakub Burchardt wybudował na terenie cmentarza kaplicę, która pełniła także funkcję szpitala. W 1783 roku Kraszewo składało się z 42 budynków. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 252 osoby. W 1861 roku wzniesiona została zachowana do czasów obecnych wieża kościelna. U progu II wojny światowej miejscowość liczyła 493 mieszkańców.  
*[[lkwim:Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie|Kościół pw. św. Elżbiety]]
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
 
<br/>
 
  
== Bibliografia ==
+
Po 1945 roku Kraszewo uzyskało status wsi sołeckiej. Uruchomiona została szkoła, poczta oraz ośrodek zdrowia. W 1998 roku wieś była zamieszkana przez 596 osób.
...
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Edukacja ==
 +
*[[Gimnazjum w Kraszewie]]
 +
*[[Szkoła Podstawowa w Kraszewie|Szkoła Podstawowa im. Karola Wojtyły w Kraszewie]]
 +
== Zabytki ==
 +
*[[lkwim:Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie|kościół pw. św. Elżbiety]] z pierwszej połowy XIV stulecia.
 +
Świątynia spłonęła w roku 1651. Kościół odbudowano w 1718 roku kościół, a dodatkowo rozbudowano o prezbiterium. Ołtarz główny oraz ołtarze boczne pochodzą z ok. 1800 roku. Wśród interesujących elementów wnętrza na uwagę zasługuje m.in. barokowa kaplica z XVIII wieku.
 +
*neogotycka kapliczka przydrożna z drugiej połowy XIX stulecia
 +
*kaplica pw. św. Rocha zlokalizowana na cmentarzu, wzniesiona w 1716 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza Jana Jakuba Burchardta
 +
W XVIII WI wieku kaplica pełniła także funkcję miejscowego szpitala.
 +
*dwa klasycystyczne domy (nr 52 i 56) z przełomu XVIII i XIX wieku oraz z początku XIX stulecia
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 +
== Zobacz też ==
 +
*[[Kraszewo (powiat działdowski)]]
 +
== Bibliografia ==
 +
Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.<br/>
 +
Chrzanowski Tadeusz, ''Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii'', Olsztyn 1978.<br/>
 +
''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej'', redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. II, Olsztyn 1999.<br/>
 +
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red.  Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/>
  
<br/>
 
 
== Zobacz też ==
 
[[Kraszewo (powiat działdowski)]]
 
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat lidzbarski]][[Kategoria: Gmina Lidzbark Warmiński]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat lidzbarski]][[Kategoria: Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 13:07, 2 gru 2014

Kraszewo

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Gmina Lidzbark Warmiński
Liczba ludności (2010) 583 [1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kraszewo
Kraszewo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kraszewo
Kraszewo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kraszewo (niem. Reichenberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

W 2010 roku miejscowość liczyła 583 mieszkańców (łącznie z Chełmem). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jan Sawka[2].

Położenie

Miejscowość leży w odległości 6 km na południowy zachód od Lidzbarka Warmińskiego.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona przez Henryka z Lutr. Do jej powstania doszło między 1333 a 1342 rokiem. Lokacja wsi na obszarze 61,5 łanów została potwierdzona w 1359 roku przez biskupa warmińskiego Jana Stryprocka.

W XIV wieku wybudowano pierwszy kościół. W latach 40. XIV wieku przy świątyni działała szkoła parafialna. Kraszewo, podobnie jak większość miejscowości w tym okresie, zostało dotkliwie zniszczone w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519–1521. W 1608 roku ówczesny biskup warmiński Szymon Rudnicki odnowił przywilej lokacyjny wsi. Wszystko wskazuje na to, że zniszczenia wojenne doprowadziły do częściowego wyludnienia się Kraszewa i porzucenia uprawianej dotąd ziemi. Odnowienie przywileju przyniosło ostatecznie efekty. W 1688 roku na obszarze 60 łanów gospodarzyły łącznie 22 osoby: 2 sołtysów, 16 chłopów, 4 zagrodników.

W 1651 roku spłonął miejscowy kościół, który odbudowano w 1718 roku. Dwa lata przed odbudową świątyni proboszcz Jan Jakub Burchardt wybudował na terenie cmentarza kaplicę, która pełniła także funkcję szpitala. W 1783 roku Kraszewo składało się z 42 budynków. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 252 osoby. W 1861 roku wzniesiona została zachowana do czasów obecnych wieża kościelna. U progu II wojny światowej miejscowość liczyła 493 mieszkańców.

Po 1945 roku Kraszewo uzyskało status wsi sołeckiej. Uruchomiona została szkoła, poczta oraz ośrodek zdrowia. W 1998 roku wieś była zamieszkana przez 596 osób.

Edukacja

Zabytki

Świątynia spłonęła w roku 1651. Kościół odbudowano w 1718 roku kościół, a dodatkowo rozbudowano o prezbiterium. Ołtarz główny oraz ołtarze boczne pochodzą z ok. 1800 roku. Wśród interesujących elementów wnętrza na uwagę zasługuje m.in. barokowa kaplica z XVIII wieku.

  • neogotycka kapliczka przydrożna z drugiej połowy XIX stulecia
  • kaplica pw. św. Rocha zlokalizowana na cmentarzu, wzniesiona w 1716 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza Jana Jakuba Burchardta

W XVIII WI wieku kaplica pełniła także funkcję miejscowego szpitala.

  • dwa klasycystyczne domy (nr 52 i 56) z przełomu XVIII i XIX wieku oraz z początku XIX stulecia

Przypisy

  1. Łącznie: Kraszewo i Chełm w gminie Lidzbark Warmiński.
  2. gminalidzbark.com [05.03.2014]

Zobacz też

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. II, Olsztyn 1999.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]