Robert Bilitewski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
|||
Linia 4: | Linia 4: | ||
|pseudonim = J. Wierzba | |pseudonim = J. Wierzba | ||
|grafika = Pomnik Bilitewski.jpg | |grafika = Pomnik Bilitewski.jpg | ||
− | |opis grafiki = Pomnik ks. Jana Bilitewskiego | + | |opis grafiki = Pomnik ks. Jana Bilitewskiego [http://klebarkwielki.pl/uploads/images/artyk/150_rocznica4.JPG] |
|podpis = | |podpis = | ||
− | |data urodzenia = 19 | + | |data urodzenia = 19 XII 1859 r. |
|miejsce urodzenia = Patryki | |miejsce urodzenia = Patryki | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
− | |data śmierci = 29 | + | |data śmierci = 29 V 1935 r. |
|miejsce śmierci = Klebark Wielki | |miejsce śmierci = Klebark Wielki | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
|miejsce spoczynku = Klebark Wielki | |miejsce spoczynku = Klebark Wielki | ||
− | |zawód = | + | |zawód = Ksiądz katolicki |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
Linia 21: | Linia 21: | ||
}} | }} | ||
− | '''Robert Bilitewski''' (ur. 19 | + | '''Robert Bilitewski''' (ur. 19 XII 1859 r. w [[Patryki|Patrykach]]; zm. 29 V 1935 r. w [[Klebark Wielki|Klebarku Wielkim]]) – doktor filozofii, działacz narodowy na [[Warmia|Warmii]], ksiądz katolicki. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Praca === | === Praca === | ||
− | Był wikariuszem w [[Barczewo|Barczewie]], [[Biskupiec|Biskupcu]], [[Sztum|Sztumie]] i [[Dzierzgoń|Dzierzgoniu]] oraz administratorem parafii w [[Gryźliny|Gryźlinach]] w latach | + | Był wikariuszem w [[Barczewo|Barczewie]], [[Biskupiec|Biskupcu]], [[Sztum|Sztumie]] i [[Dzierzgoń|Dzierzgoniu]] oraz administratorem parafii w [[Gryźliny|Gryźlinach]] w latach 1894-1903. |
− | W 1902 | + | W 1902 r. protestował u władz kościelnych - biskupa [[Andrzej Thiel|Thiela]] - przeciwko zniesieniu nauki religii w języku polskim. Był dręczony w różny sposób przez władze świeckie i kościelne. Został przeniesiony w 1903 r. do niemieckiej parafii w [[Wilkowo|Wilkowie]] pod [[Dobre Miasto|Dobrym Miastem]]. Zrezygnował z niej w 1915 r. przechodząc na emeryturę. |
<br/> | <br/> | ||
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | === Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | ||
− | [[Plik:Bilitewski.jpg|240px|thumb|Zdjęcie wykonane w Wieliczce w 1919 | + | [[Plik:Bilitewski.jpg|240px|thumb|Zdjęcie wykonane w Wieliczce w 1919 r., na którym widnieje ks. Robert Bilitewski (pierwsza osoba z prawej)]] |
− | Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na [[Warmia|Warmii]]. Propagował biblioteki Towarzystwa | + | Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na [[Warmia|Warmii]]. Propagował biblioteki Towarzystwa Czytelni Ludowych. |
− | W [[Gryźliny|Gryźlinach]] założył kasę | + | W [[Gryźliny|Gryźlinach]] założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Pisał korespondencje do "[[Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]]", brał udział w założeniu Banku Ludowego w Olsztynie w 1911 r. Wspólnie z księdzem [[Walenty Barczewski|Walentym Barczewskim]] reprezentował [[Warmia|Warmię]] w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu. Aktywnie działał jako członek Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie (1919 r.). |
<br/> | <br/> | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
− | Pomimo podeszłego wieku Bilitewski agitował na wiecach, a dla celów propagandy plebiscytowej napisał poemat: | + | Pomimo podeszłego wieku Bilitewski agitował na wiecach, a dla celów propagandy plebiscytowej napisał poemat: "Jeszcze Warmia nie zginęła". Dla sprawy polskiej dwukrotnie usiłował pozyskać nuncjusza papieskiego Achillesa Rattiego. W marcu 1920 r., wspólnie z [[Jan Baczewski|Janem Baczewskim]], przedłożył rządowi polskiemu w Warszawie opis sytuacji społecznej, politycznej i kulturalnej na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]]. Jednak po plebiscycie nie opuścił terenów [[Warmia|Warmii]]. Został członkiem i mężem zaufania IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. 19 grudnia 2009 r. w [[Klebark Wielki|Klebarku Wielkim]] uczczono pamięć księdza doktora Roberta Bilitewskiego w 150. rocznicę jego urodzin. Odnowiono jego nagrobek na starym cmentarzu. |
− | + | W uroczystościach uczestniczyli między innymi ks. prałat Henryk Błaszczyk, który poświęcił nowy krzyż oraz wójt gminy [[Jerzy Laskowski]], który przypomniał działania księdza Roberta związane z zakładaniem polskich szkół na terenie [[Warmia|Warmii]]. Z nagrobka odczytano imię matki księdza Bilitewskiego, ponieważ dotąd nie było ono znane historykom. | |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == |
Wersja z 15:39, 29 mar 2014
Jan Bilitewski J. Wierzba | |
| |
Pomnik ks. Jana Bilitewskiego [2]
| |
Data i miejsce urodzenia | 19 XII 1859 r. Patryki |
Data i miejsce śmierci | 29 V 1935 r. Klebark Wielki |
Miejsce spoczynku | Klebark Wielki |
Zawód | Ksiądz katolicki |
Robert Bilitewski (ur. 19 XII 1859 r. w Patrykach; zm. 29 V 1935 r. w Klebarku Wielkim) – doktor filozofii, działacz narodowy na Warmii, ksiądz katolicki.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Urodził się jako syn piekarza i właściciela dużego gospodarstwa rolnego. Studiował w Rzymie teologię, z której uzyskał również doktorat. Świecenia kapłańskie uzyskał również w Rzymie.
Praca
Był wikariuszem w Barczewie, Biskupcu, Sztumie i Dzierzgoniu oraz administratorem parafii w Gryźlinach w latach 1894-1903.
W 1902 r. protestował u władz kościelnych - biskupa Thiela - przeciwko zniesieniu nauki religii w języku polskim. Był dręczony w różny sposób przez władze świeckie i kościelne. Został przeniesiony w 1903 r. do niemieckiej parafii w Wilkowie pod Dobrym Miastem. Zrezygnował z niej w 1915 r. przechodząc na emeryturę.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na Warmii. Propagował biblioteki Towarzystwa Czytelni Ludowych.
W Gryźlinach założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Pisał korespondencje do "Gazety Olsztyńskiej", brał udział w założeniu Banku Ludowego w Olsztynie w 1911 r. Wspólnie z księdzem Walentym Barczewskim reprezentował Warmię w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu. Aktywnie działał jako członek Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie (1919 r.).
Ciekawostki
Pomimo podeszłego wieku Bilitewski agitował na wiecach, a dla celów propagandy plebiscytowej napisał poemat: "Jeszcze Warmia nie zginęła". Dla sprawy polskiej dwukrotnie usiłował pozyskać nuncjusza papieskiego Achillesa Rattiego. W marcu 1920 r., wspólnie z Janem Baczewskim, przedłożył rządowi polskiemu w Warszawie opis sytuacji społecznej, politycznej i kulturalnej na Warmii i Mazurach. Jednak po plebiscycie nie opuścił terenów Warmii. Został członkiem i mężem zaufania IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. 19 grudnia 2009 r. w Klebarku Wielkim uczczono pamięć księdza doktora Roberta Bilitewskiego w 150. rocznicę jego urodzin. Odnowiono jego nagrobek na starym cmentarzu.
W uroczystościach uczestniczyli między innymi ks. prałat Henryk Błaszczyk, który poświęcił nowy krzyż oraz wójt gminy Jerzy Laskowski, który przypomniał działania księdza Roberta związane z zakładaniem polskich szkół na terenie Warmii. Z nagrobka odczytano imię matki księdza Bilitewskiego, ponieważ dotąd nie było ono znane historykom.
Bibliografia
Szkice olsztyńskie, red. Janusz Jasiński, Olsztyn 1967.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.