Parafia prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kętrzynie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Historia parafii)
m (Zastępowanie tekstu - "Kler parafialny" na "Duchowni parafii")
 
(Nie pokazano 59 wersji utworzonych przez 10 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Parafia infobox
 
{{Parafia infobox
  |nazwa                  = Parafia Prawosławna pw. Narodzenia N.M.P.
+
  |nazwa                  = Parafia prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kętrzynie
 
  |grafika                = Prawosławna-Kętrzyn.jpg
 
  |grafika                = Prawosławna-Kętrzyn.jpg
  |podpis grafiki          = Wnętrze cerkwi, źródło: [http://www.cerkiew.pl/index.php?id=1616 Wieczesław Perek], 19.12.2013.
+
  |podpis grafiki          = Wnętrze cerkwi.<br> Fot. Wiaczesław Perek. Źródło: [http://www.cerkiew.pl/index.php?id=1616 cerkiew.pl] [19.12.2013]
 
  |siedziba                = Kętrzyn  
 
  |siedziba                = Kętrzyn  
 
  |adres                  = ul. Bolesława Limanowskiego 9, 11-400 Kętrzyn
 
  |adres                  = ul. Bolesława Limanowskiego 9, 11-400 Kętrzyn
  |data powołania          = 1951
+
  |data powołania          = 1951 r.
 
  |data zamknięcia        =  
 
  |data zamknięcia        =  
 
  |wyznanie                = prawosławne   
 
  |wyznanie                = prawosławne   
Linia 14: Linia 14:
 
  |2. jednostka nazwa      = Olsztyn
 
  |2. jednostka nazwa      = Olsztyn
 
  |obiekt sakralny funkcja = Cerkiew
 
  |obiekt sakralny funkcja = Cerkiew
  |obiekt sakralny        = Cerkiew pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
+
  |obiekt sakralny        = cerkiew pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
 
  |dzień wspomnienia      = 8/21 września
 
  |dzień wspomnienia      = 8/21 września
 
  |www                    =  
 
  |www                    =  
}}<br/>
+
}}
 
+
''' Parafia prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kętrzynie ''' – prawosławna parafia leżąca w [[dekanat Olsztyn|dekanacie Olsztyn]], należącym do [[diecezja białostocko-gdańska |diecezji białostocko-gdańskiej]]. Erygowana w 1951 r. Mieści się przy ul. Limanowskiego 9 w [[Kętrzyn|Kętrzynie]].  
''' Parafia Prawosławna pw. Narodzenia N.M.P. w Kętrzynie ''' – [[prawosławna]] parafia leżąca w [[dekanat Olsztyn|dekanacie Olsztyn]] należącym do [[diecezja białostocko-gdańska | diecezji białostocko-gdańskiej]]. Erygowana w 1951 r. Mieści się przy ul. Bolesława Limanowskiego 9 w [[Kętrzyn|Kętrzynie]].  
 
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
 
== Historia parafii ==
 
== Historia parafii ==
Po II wojnie światowej do Kętrzyna przybyli pierwsi wyznawcy prawosławia. Ich liczba zwiększyła się po [[Akcja Wisła|Akcji Wisła]].
+
Po II wojnie światowej do [[Kętrzyn |Kętrzyna]] przybyli pierwsi wyznawcy prawosławia. Ich liczba zwiększyła się po [[Akcja "Wisła"|Akcji "Wisła"]].  
Zanim powstała parafia, wierni dojeżdżali na nabożeństwa do [[Giżycko| Giżycka]]. Ks. Anatol Bondar od 1949 r. odprawiał w Pudwągach w domu Eustachiusza Komorowskiego pierwsze prawosławne nabożeństwa. On również starał się o otwarcie parafii w [[Kętrzyn |Kętrzynie]]. Wyznawcy prawosławia przy pomocy Aleksego Juszczuka uzyskali kaplicę poewangelicką przy ul. Bolesława Limanowskiego 9. Parafię erygowano w 1951 r. Pierwszym proboszczem parafii prawosławnej w [[Kętrzyn |Kętrzynie]] był Aleksy Uszakow. W tym czasie zorganizowano tutaj chór, któremu przewodniczył diakon Mikołaj Potapczuk.
 
<br/>
 
W latach 1953-1955 parafia przeżywała kryzys finansowy. Po krótkim okresie stabilizacji, w latach 1956-1958 ok. połowy wiernych powróciło na teren Białorusi i Ukrainy.  
 
  
Z tej parafii światło wiary prawosławnej było głoszone przez ks. Czyżewskiego wiernym zarówno Kościoła prawosławnego, jak i greckokatolickiego. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, w wyniku trudnej misji, zorganizował on parafie, gdzie nabożeństwa były sprawowane w galicyjskim porządku, a mianowicie w Kruklankach, Orłowie, Gołdapi i Sątopach–Samulewie. Od 1965, na prośbę ks. Witalisa, do Orłowa był powołany ks. Jerzy Senejko z Giżycka, zaś opiekę duszpasterską w Gołdapi przez pewien czas sprawował ks. Piotr Martyniuk. Parafia w Sątopach–Samulewie, początkowo była liczna, lecz kiedy pojawiła się możliwość powrotu ludności dotkniętej Akcją Wisła, wielu z niej skorzystało, tym samym liczba tutejszych wiernych w znacznym stopniu się zmniejszyła. Dla tej garstki osób ks. Czyżewski odprawiał nabożeństwa w obrządku galicyjskim, a wspomagał go lektor Bazyli Gij z Orłowa. Znaleźli się tu ludzie bardzo oddani dla dzieła prawosławnego, a mianowicie: Aleksander Biły, Jakub Dańczuk, Miron Pograniczny i inni. Na początku lat sześćdziesiątych do posługi duszpasterskiej w Sątopach–Samulewie, był delegowany ks. Jarosław Buciora, który w późniejszym czasie przeniósł siedzibę parafii do Korsz. Obecnie po świątyni w Sątopach nie pozostało śladu, gdyż została ona rozebrana. Cegły natomiast przewieziono do Białegostoku, gdzie wykorzystano je do budowy cerkwi Świętego Ducha. Ważnym elementem w życiu kętrzyńskich parafian, było zorganizowanie działalności kulturalno–oświatowej. Trzeba podkreślić, że w dużym stopniu tutejsza ludność zawdzięcza to ówczesnym przedstawicielom władz Kętrzyna. Pod „płaszczykiem” choinek ks. Czyżewski organizował w świetlicach miejskich spotkania i zabawy z repertuarem ukraińskim, co też miało znaczny wpływ na współżycie społeczności ukraińskiej, niezależnie od wyznania. Miało to miejsce jeszcze przed powstaniem Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno–Kulturalnego. W ramach konsolidacji i pokrzepienia w wierze, proboszcz rozpoczął organizowanie pielgrzymek do miejsc szczególnie czczonych przez wiernych Kościoła prawosławnego w Polsce, a mianowicie do klasztoru św. Onufrego w Jabłecznej i na Świętą Górę Grabarkę. Tutejsza parafia kilkakrotnie organizowała również pielgrzymki na Ukrainę, z której również korzystali wierni z sąsiednich miast, m.in. z Giżycka i Mrągowa. Parafia kętrzyńska od początku swojego istnienia (oficjalnie od 1961) prowadzi katechizację dzieci i młodzieży. Lekcje religii systematycznie odbywają się w świetlicy parafialnej. Przez kilkanaście ostatnich lat ojciec Witalis uczył religii w Liceum Ogólnokształcącym z ukraińskim językiem nauczania w Górowie Iławeckim. Ksiądz Czyżewski pracował również społecznie jako kapelan w Zakładzie Karnym w Kamińsku, gdzie dzięki jego staraniom utworzono prawosławną kaplicę św. Barbary, w Areszcie Śledczym w Bartoszycach, Barczewie i innych placówkach penitencjarnych. Bolączką parafii, jak i też całej społeczności regionu, jest bezrobocie. Po tzw. „transformacji politycznej”, uległy likwidacji Państwowe Gospodarstwa Rolne, a w związku z tym część wiernych utraciła podstawowe środki do życia. Spowodowało to odpływ znacznej ilości wiernych w poszukiwaniu pracy do większych ośrodków miejskich, bądź też za granicę. Rzutuje to przede wszystkim na kondycję parafii, która obecnie (2013) liczy niewiele ponad 300 osób, z których około 40% mieszka w Kętrzynie, zaś pozostali są rozproszeni w promieniu 40 km od miasta. Parafialnym chórem zajmuje się matuszka Wiera Czyżewska, która również włożyła wiele serca w rozwój życia religijnego na ziemi kętrzyńskiej.
+
Zanim powstała parafia, wierni dojeżdżali na nabożeństwa do [[Giżycko|Giżycka]]. Od 1949 r. ks. Anatol Bondar odprawiał w [[Pudwągi| Pudwągach]], w domu Eustachiusza Komorowskiego, pierwsze prawosławne nabożeństwa. On również starał się o otwarcie parafii w [[Kętrzyn |Kętrzynie]]. Wyznawcy prawosławia przy pomocy Aleksego Juszczuka uzyskali kaplicę poewangelicką przy ul. Limanowskiego 9. Do dziś znajduje się tutaj [[Cerkiew pw. Narodzenia N.M.P. w Kętrzynie|cerkiew pw. Narodzenia NMP w Kętrzynie]]. Parafię erygowano w 1951 r. Pierwszym proboszczem parafii prawosławnej w Kętrzynie był Aleksy Uszakow. W tym czasie zorganizowano tutaj chór, któremu przewodniczył diakon Mikołaj Potapczuk.
<br/>
 
  
== Kler parafialny ==
+
W latach 1953–1955 parafia przeżywała kryzys finansowy. Po krótkim okresie stabilizacji, w latach 1956–1958, ok. połowa wiernych powróciła na tereny Białorusi i Ukrainy.
  
'''Proboszczowie:'''
+
W II poł. XX w. ks. prob. Czyżewski sprawował posługę duszpasterską wiernym Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, jak i Kościoła obrządku bizantyjsko-ukraińskiego. Msze odbywały się wówczas w: [[Kruklanki |Kruklankach]], [[Orłowo (gmina Wydminy) |Orłowie]], [[Gołdap|Gołdapi]] i [[Sątopy]]-[[Samulewo]].
  
(1951-1953) – ks. Aleksy Uszakow
+
Ksiądz Czyżewski wraz z parafianami organizował w świetlicach miejskich spotkania i zabawy z repertuarem ukraińskim, a dla wiernych parafii pielgrzymki do miejsc świętych w Polsce i na Ukrainie. Duszpasterze parafii kętrzyńskiej prowadzą katechizację dzieci i młodzieży. Lekcje religii odbywają się w świetlicy parafialnej.  
  
(1953-1955) – ks. Jerzy Klinger
+
Obecnie (2013) parafia liczy ok. 300 osób z Kętrzyna i okolic.
 +
<br/>
  
(1955-2013) – ks. Witalis Czyżewski
+
== Duchowni parafii ==
<br/>
 
  
 +
'''Wykaz proboszczów:'''
 +
* ks. Aleksy Uszakow (1951–1953)
 +
* ks. Jerzy Klinger (1953–1955)
 +
* ks. Witalis Czyżewski (1955–2013)
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
[http://orthodox.bialystok.pl, Diecezja białostocko-gdańska]
+
[http://www.cerkiew.pl Cerkiew.pl]<br/>
 
+
[http://orthodox.bialystok.pl Diecezja białostocko-gdańska]
http://www.cerkiew.pl
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Nestoruk Piotr, ''Kształtowanie się struktury Kościoła prawosławnego na terenie dekanatu olsztyńskiego'', Warszawa 2004.
+
Dudra Stefan, ''Kościół prawosławny na Warmii i Mazurach po II wojnie światowej, cz. I'', Cerkiewny Wiestnik 2005, nr 1.<br/>
 
+
''Kalendarz Prawosławny 2013''.<br/>
Kalendarz Prawosławny 2013.
+
Nestoruk Piotr, ''Kształtowanie się struktury Kościoła prawosławnego na terenie dekanatu olsztyńskiego'', Warszawa 2004.<br/>
 
+
Sosna Grzegorz, Troc-Sosna Antonina, ''Hierarchia i kler Kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX–XXI wieku'', Ryboły 2012.
Sosna Grzegorz, Troc-SosnaAntonina  ,''Hierarchia i kler kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX-XXI wieku'', Ryboły 2012.
 
 
 
http://orthodox.bialystok.pl, 19.12.2013.  
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Kościół]][[Kategoria: Parafie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego]][[Kategoria: Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny]][[Kategoria: Prawosławna Diecezja białostocko-gdańska]][[Kategoria: Dekanat Olsztyn]]
+
 +
[[Kategoria: Kościół prawosławny]]
 +
[[Kategoria: Parafie prawosławne]]
 +
[[Kategoria: Powiat kętrzyński]]
 +
[[Kategoria: Kętrzyn]]
 +
[[Kategoria: Kętrzyn (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: 1945-1989]]
 +
[[Kategoria: 1990-]]

Aktualna wersja na dzień 08:27, 28 lip 2015

Parafia prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kętrzynie

Wnętrze cerkwi. Fot. Wiaczesław Perek. Źródło: cerkiew.pl [19.12.2013]
Wnętrze cerkwi.
Fot. Wiaczesław Perek. Źródło: cerkiew.pl [19.12.2013]
Siedziba Kętrzyn
Adres ul. Bolesława Limanowskiego 9, 11-400 Kętrzyn
Data powołania 1951 r.
Wyznanie prawosławne
Kościół Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezja białostocko-gdańska
Dekanat Olsztyn
Cerkiew cerkiew pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
Wspomnienie liturgiczne 8/21 września

Parafia prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kętrzynie – prawosławna parafia leżąca w dekanacie Olsztyn, należącym do diecezji białostocko-gdańskiej. Erygowana w 1951 r. Mieści się przy ul. Limanowskiego 9 w Kętrzynie.

Historia parafii

Po II wojnie światowej do Kętrzyna przybyli pierwsi wyznawcy prawosławia. Ich liczba zwiększyła się po Akcji "Wisła".

Zanim powstała parafia, wierni dojeżdżali na nabożeństwa do Giżycka. Od 1949 r. ks. Anatol Bondar odprawiał w Pudwągach, w domu Eustachiusza Komorowskiego, pierwsze prawosławne nabożeństwa. On również starał się o otwarcie parafii w Kętrzynie. Wyznawcy prawosławia przy pomocy Aleksego Juszczuka uzyskali kaplicę poewangelicką przy ul. Limanowskiego 9. Do dziś znajduje się tutaj cerkiew pw. Narodzenia NMP w Kętrzynie. Parafię erygowano w 1951 r. Pierwszym proboszczem parafii prawosławnej w Kętrzynie był Aleksy Uszakow. W tym czasie zorganizowano tutaj chór, któremu przewodniczył diakon Mikołaj Potapczuk.

W latach 1953–1955 parafia przeżywała kryzys finansowy. Po krótkim okresie stabilizacji, w latach 1956–1958, ok. połowa wiernych powróciła na tereny Białorusi i Ukrainy.

W II poł. XX w. ks. prob. Czyżewski sprawował posługę duszpasterską wiernym Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, jak i Kościoła obrządku bizantyjsko-ukraińskiego. Msze odbywały się wówczas w: Kruklankach, Orłowie, Gołdapi i Sątopy-Samulewo.

Ksiądz Czyżewski wraz z parafianami organizował w świetlicach miejskich spotkania i zabawy z repertuarem ukraińskim, a dla wiernych parafii pielgrzymki do miejsc świętych w Polsce i na Ukrainie. Duszpasterze parafii kętrzyńskiej prowadzą katechizację dzieci i młodzieży. Lekcje religii odbywają się w świetlicy parafialnej.

Obecnie (2013) parafia liczy ok. 300 osób z Kętrzyna i okolic.

Duchowni parafii

Wykaz proboszczów:

  • ks. Aleksy Uszakow (1951–1953)
  • ks. Jerzy Klinger (1953–1955)
  • ks. Witalis Czyżewski (1955–2013)

Zobacz też

Cerkiew.pl
Diecezja białostocko-gdańska

Bibliografia

Dudra Stefan, Kościół prawosławny na Warmii i Mazurach po II wojnie światowej, cz. I, Cerkiewny Wiestnik 2005, nr 1.
Kalendarz Prawosławny 2013.
Nestoruk Piotr, Kształtowanie się struktury Kościoła prawosławnego na terenie dekanatu olsztyńskiego, Warszawa 2004.
Sosna Grzegorz, Troc-Sosna Antonina, Hierarchia i kler Kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX–XXI wieku, Ryboły 2012.