Trutnowo

Trutnowo
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Bartoszyce
Liczba ludności (2010)	106
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Trutnowo
Położenie na mapie Polski Trutnowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Trutnowo (niem. Trautenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 106 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Parzych.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 18 km na południe od Bartoszyc, w pobliżu granicy z powiatem lidzbarskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Jej nazwa wywodzi się od Prusa o imieniu Trutna (Truta). Założona została na prawie chełmińskim w 1362 roku jako wieś podległa biskupom warmińskim.

Po 1772 roku miejscowość stała się wsią królewską, a na początku XIX wieku przeszła reformy uwłaszczeniowe. W XIX i XX wieku znajdowały się tu trzy małe majątki ziemskie; siedziby dwóch z nich ulokowane były za wsią, na koloniach. Obecnie zachowany dworek jest jednym z nich. Położony jest bliżej Wozławek niż Trutnowa, został wzniesiony w 1906 roku, a wyglądem przypomina wiejską willę. Ostatnim właścicielem przed 1945 rokiem był niejaki Schwark. Drugi majątek miał siedzibę we wsi i był najstarszy ze wszystkich: parterowy dworek wybudowano w XVIII wieku.

Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 44 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po 1945 roku uruchomiono ją ponownie.

Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. W latach 1954–1972 wchodziła w skład gromady Galiny, a następnie gminy Galiny. W 1978 roku do wsi należało 36 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 398 ha. Spis powszechny przeprowadzony pięć lat później wykazał w Trutnowie 38 budynków mieszkalnych i 163 mieszkańców. We wsi działał wówczas punkt biblioteczny i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie).

We dworze w latach 1945–1974 mieściła się szkoła podstawowa; obecnie budynek jest własnością dwóch rodzin.

Zabytki

• XVIII-wieczny dworek w Trutnowie wraz z otoczeniem

Zachowały się pozostałości parku dworskiego i zabudowań gospodarczych

• dwór w Trutnowie z 1906 roku, położony za wsią
• kapliczka przydrożna z połowy XVIII wieku
• kapliczka przydrożna z początku XX wieku

Ciekawostki

Wedle miejscowych opowieści duch starego Schwarka nawiedza dwór, straszy nocą, hałasuje, zapala światła, a nawet kradnie poduszki!

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]