Jan Stryprock: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "[[Kategoria: Osoba" na "[[Kategoria:Osoby") |
|||
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|pseudonim = | |pseudonim = | ||
|grafika = Stryprock.jpg | |grafika = Stryprock.jpg | ||
| − | |opis grafiki = Jan Stryprock | + | |opis grafiki = Jan Stryprock<br>Źródło: ''Poczet biskupów warmińskich'', red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss. |
|podpis = | |podpis = | ||
|data urodzenia = ok. 1300 r. | |data urodzenia = ok. 1300 r. | ||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
|miejsce śmierci = Awinion | |miejsce śmierci = Awinion | ||
|przyczyna śmierci = prawdopodobnie otrucie | |przyczyna śmierci = prawdopodobnie otrucie | ||
| − | |miejsce spoczynku = kościół | + | |miejsce spoczynku = kościół dominikanów w Awinionie |
| − | | | + | |urząd = biskup warmiński |
|odznaczenia = | |odznaczenia = | ||
|commons = | |commons = | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|wikicytaty = | |wikicytaty = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | |||
| − | |||
| + | ''' Jan Stryprock ''' (ur. ok. 1300 r., zm. wrzesień 1373 r. w Awinionie) – [[biskup warmiński]] w latach 1355-1373. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| − | + | Nie wiadomo kiedy Jan Stryprock został przyjęty do grona kanoników warmiński. W 1328 r. był już na pewno [[Kustosz kapitulny|kustoszem kapitulnym]]. W 1343 r. Jana mianowano na [[Wikariusz generalny|wikariusza generalnego]] [[Biskupstwo warmińskie|biskupstwa warmińskiego]]. | |
| + | <br/> | ||
| + | 2 sierpnia 1355 r. – w trzecim dniu po śmierci [[Jan z Miśni|Jana z Miśni]] – [[Kapituła warmińska|kapituła warmińska]] wybrała na biskupa Jana Stryprocka. Kapituła nie wiedziała, że papież Innocenty VI zarezerwował sobie obsadzanie tronu biskupiego na [[Warmia|Warmii]]. W wyniku braku zatwierdzenia przez papieża, Jan Stryprock udał się do Awinionu. W Awinionie zdołał przekonać papieża, że nic nie wiedział o wydanym dekrecie. Ostatecznie Innocenty VI powołał go na biskupa warmińskiego. W listopadzie 1355 r. konsekrował go kardynał Taliarand z Albano. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | === Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | ||
| + | Jan Stryprock jawnie występował przeciwko [[Zakon krzyżacki|Zakonowi krzyżackiemu]]. Wspierała go w tym rodzina Flemingów z Lubeki. Rodzina biskupa również pochodziła z Lubeki skąd przeniosła się do [[Elbląg|Elbląga]] i do [[Braniewo|Braniewa]]. Jan bronił uposażenia i prerogatyw Kościoła na [[Warmia|Warmii]] przed Zakonem krzyżackim. Spotkał się nawet z wielkim mistrzem [[Winrych von Kniprode |Winrychem von Kniprode]] w [[Podgrodzie|Podgrodziu]] koło [[Tolkmicko |Tolkmicka]]. Rozmowa dwóch dostojników szybko przerodziła się w konflikt. Winrych von Kniprode rzucił się na Jana ze sztyletem. Biskup udał się do Awinionu i przedstawił zaistniałą sytuację papieżowi. Jednocześnie wytoczył proces Zakonowi krzyżackiemu. Grzegorz XI wyznaczył rozjemców sporu – kanoników wrocławskich, którzy wstrzymali się od ostatecznej decyzji. Jan nie doczekał rozwiązania sprawy, gdyż zmarł we wrześniu 1373 r. w Awinionie. | ||
| − | + | Biskup Jan w 1357 r. powołał prałaturę dziekana w kapitule kolegiackiej. W trakcie pełnienia swoich obowiązków lokował szereg miejscowości,w tym: [[Barczewo]], [[Frączki]], [[Gady]], [[Blanki]], [[Ignalin]], [[Jarandowo]], [[Kabiny]], [[Kaplityny]], [[Kochanówka|Kochanówkę]], [[Kraszewo (gm. Lidzbark Warmiński)|Kraszewo]], [[Kwiecewo]], [[Różynka|Różynkę]], [[Orzechowo (gmina Dobre Miasto)|Orzechowo]], [[Praslity]], [[Runowo]], [[Rogiedle]], [[Tuławki]], [[Wilimy]], [[Łęgno]], [[Radostowo]] (w przywileju tym uposażył też [[lkwim:Kościół pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie|kościół]]). | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Odnowił też przywilej dla [[Barczewko|Barczewka]], [[Leginy|Legin]], [[Trąby|Trąb]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Z nadania biskupiego powstały późniejsze miejscowości: [[Czerwonka (gmina Biskupiec)|Czerwonka]], [[Kabikiejmy]], [[Lamkowo]], [[Podleśna]], [[Zerbuń]]. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss. | + | [[Jan Obłąk |Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej, ''Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss.<br> |
| − | |||
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | [[Kategoria:Osoby|Stryprock, Jan]] | ||
| − | + | [[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Stryprock, Jan]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Biskupi warmińscy|Stryprock, Jan]] |
| + | [[Kategoria: 1301-1400|Stryprock, Jan]] | ||
Aktualna wersja na dzień 20:18, 17 mar 2015
| Jan Stryprock | |
| | |
 Jan Stryprock
Źródło: Poczet biskupów warmińskich, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss. | |
| Data urodzenia | ok. 1300 r. |
| Data i miejsce śmierci | wrzesień 1373 r. Awinion |
| Przyczyna śmierci | prawdopodobnie otrucie |
| Miejsce spoczynku | kościół dominikanów w Awinionie |
Jan Stryprock (ur. ok. 1300 r., zm. wrzesień 1373 r. w Awinionie) – biskup warmiński w latach 1355-1373.
Życiorys
Nie wiadomo kiedy Jan Stryprock został przyjęty do grona kanoników warmiński. W 1328 r. był już na pewno kustoszem kapitulnym. W 1343 r. Jana mianowano na wikariusza generalnego biskupstwa warmińskiego.
2 sierpnia 1355 r. – w trzecim dniu po śmierci Jana z Miśni – kapituła warmińska wybrała na biskupa Jana Stryprocka. Kapituła nie wiedziała, że papież Innocenty VI zarezerwował sobie obsadzanie tronu biskupiego na Warmii. W wyniku braku zatwierdzenia przez papieża, Jan Stryprock udał się do Awinionu. W Awinionie zdołał przekonać papieża, że nic nie wiedział o wydanym dekrecie. Ostatecznie Innocenty VI powołał go na biskupa warmińskiego. W listopadzie 1355 r. konsekrował go kardynał Taliarand z Albano.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Jan Stryprock jawnie występował przeciwko Zakonowi krzyżackiemu. Wspierała go w tym rodzina Flemingów z Lubeki. Rodzina biskupa również pochodziła z Lubeki skąd przeniosła się do Elbląga i do Braniewa. Jan bronił uposażenia i prerogatyw Kościoła na Warmii przed Zakonem krzyżackim. Spotkał się nawet z wielkim mistrzem Winrychem von Kniprode w Podgrodziu koło Tolkmicka. Rozmowa dwóch dostojników szybko przerodziła się w konflikt. Winrych von Kniprode rzucił się na Jana ze sztyletem. Biskup udał się do Awinionu i przedstawił zaistniałą sytuację papieżowi. Jednocześnie wytoczył proces Zakonowi krzyżackiemu. Grzegorz XI wyznaczył rozjemców sporu – kanoników wrocławskich, którzy wstrzymali się od ostatecznej decyzji. Jan nie doczekał rozwiązania sprawy, gdyż zmarł we wrześniu 1373 r. w Awinionie.
Biskup Jan w 1357 r. powołał prałaturę dziekana w kapitule kolegiackiej. W trakcie pełnienia swoich obowiązków lokował szereg miejscowości,w tym: Barczewo, Frączki, Gady, Blanki, Ignalin, Jarandowo, Kabiny, Kaplityny, Kochanówkę, Kraszewo, Kwiecewo, Różynkę, Orzechowo, Praslity, Runowo, Rogiedle, Tuławki, Wilimy, Łęgno, Radostowo (w przywileju tym uposażył też kościół).
Odnowił też przywilej dla Barczewka, Legin, Trąb.
Z nadania biskupiego powstały późniejsze miejscowości: Czerwonka, Kabikiejmy, Lamkowo, Podleśna, Zerbuń.
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
