Jan Stryprock: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Bibliografia)
m (Zastępowanie tekstu - "[[Kategoria: Osoba" na "[[Kategoria:Osoby")
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
|pseudonim            =  
 
|pseudonim            =  
 
|grafika              = Stryprock.jpg
 
|grafika              = Stryprock.jpg
|opis grafiki        = Jan Stryprock
+
|opis grafiki        = Jan Stryprock<br>Źródło: ''Poczet biskupów warmińskich'', red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
|podpis              =  
 
|podpis              =  
 
|data urodzenia      = ok. 1300 r.  
 
|data urodzenia      = ok. 1300 r.  
 
|miejsce urodzenia    =  
 
|miejsce urodzenia    =  
 
|imię przy narodzeniu =  
 
|imię przy narodzeniu =  
|data śmierci        = IX 1373 r.  
+
|data śmierci        = wrzesień 1373 r.  
 
|miejsce śmierci      = Awinion  
 
|miejsce śmierci      = Awinion  
|przyczyna śmierci    = Prawdopodobnie otrucie
+
|przyczyna śmierci    = prawdopodobnie otrucie
|miejsce spoczynku    = Kościół Dominikanów w Awinionie
+
|miejsce spoczynku    = kościół dominikanów w Awinionie
|urząd                = Biskup warmiński
+
|urząd                = biskup warmiński
 
|odznaczenia          =  
 
|odznaczenia          =  
 
|commons              =   
 
|commons              =   
Linia 22: Linia 22:
 
}}
 
}}
  
''' Jan Stryprock ''' (ur. ok. 1300 r., zm. IX 1373 r. w Awinionie) – [[biskup warmiński]] w latach 1355-1373.  
+
''' Jan Stryprock ''' (ur. ok. 1300 r., zm. wrzesień 1373 r. w Awinionie) – [[biskup warmiński]] w latach 1355-1373.  
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
== Życiorys ==  
 
== Życiorys ==  
 
+
Nie wiadomo kiedy Jan Stryprock został przyjęty do grona kanoników warmiński. W 1328 r. był już na pewno [[Kustosz kapitulny|kustoszem kapitulnym]]. W 1343 r. Jana mianowano na [[Wikariusz generalny|wikariusza generalnego]] [[Biskupstwo warmińskie|biskupstwa warmińskiego]].
Nie wiadomo kiedy Jan Stryprock został przyjęty do grona kanoników warmiński. W 1328 r. był już na pewno [[Kustosz kapitulny| kustoszem kapitulnym]]. W 1343 r. Jana mianowano na [[Wikariusz generalny|wikariusza generalnego]] [[Biskupstwo warmińskie|biskupstwa warmińskiego]].
 
 
<br/>
 
<br/>
2 sierpnia 1355 r. - w trzecim dniu po śmierci [[Jan z Miśni|Jana z Miśni]] - [[Kapituła warmińska|kapituła warmińska]] wybrała na biskupa Jana Stryprocka. [[Kapituła warmińska |Kapituła]] nie wiedziała, że papież Innocenty VI zarezerwował sobie obsadzanie tronu biskupiego na [[Warmia|Warmii]]. W wyniku braku zatwierdzenia przez papieża, Jan Stryprock udał się do Awinionu. W Awinionie zdołał przekonać papieża, że nic nie wiedział o wydanym dekrecie. Ostatecznie Innocenty VI powołał go na biskupa warmińskiego. W listopadzie 1355 r. konsekrował go kardynał Taliarand z Albano.  
+
2 sierpnia 1355 r. w trzecim dniu po śmierci [[Jan z Miśni|Jana z Miśni]] [[Kapituła warmińska|kapituła warmińska]] wybrała na biskupa Jana Stryprocka. Kapituła nie wiedziała, że papież Innocenty VI zarezerwował sobie obsadzanie tronu biskupiego na [[Warmia|Warmii]]. W wyniku braku zatwierdzenia przez papieża, Jan Stryprock udał się do Awinionu. W Awinionie zdołał przekonać papieża, że nic nie wiedział o wydanym dekrecie. Ostatecznie Innocenty VI powołał go na biskupa warmińskiego. W listopadzie 1355 r. konsekrował go kardynał Taliarand z Albano.  
 
<br/>
 
<br/>
 +
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
 +
Jan Stryprock jawnie występował przeciwko [[Zakon krzyżacki|Zakonowi krzyżackiemu]]. Wspierała go w tym rodzina Flemingów z Lubeki. Rodzina biskupa również pochodziła z Lubeki skąd przeniosła się do [[Elbląg|Elbląga]] i do [[Braniewo|Braniewa]]. Jan bronił uposażenia i prerogatyw Kościoła na [[Warmia|Warmii]] przed Zakonem krzyżackim. Spotkał się nawet z wielkim mistrzem [[Winrych von Kniprode |Winrychem von Kniprode]] w [[Podgrodzie|Podgrodziu]] koło [[Tolkmicko |Tolkmicka]]. Rozmowa dwóch dostojników szybko przerodziła się w konflikt. Winrych von Kniprode rzucił się na Jana ze sztyletem. Biskup udał się do Awinionu i przedstawił zaistniałą sytuację papieżowi. Jednocześnie wytoczył proces Zakonowi krzyżackiemu. Grzegorz XI wyznaczył rozjemców sporu – kanoników wrocławskich, którzy wstrzymali się od ostatecznej decyzji. Jan nie doczekał rozwiązania sprawy, gdyż zmarł we wrześniu 1373 r. w Awinionie.
 +
 +
Biskup Jan w 1357 r. powołał prałaturę dziekana w kapitule kolegiackiej. W trakcie pełnienia swoich obowiązków lokował szereg miejscowości,w tym: [[Barczewo]], [[Frączki]], [[Gady]], [[Blanki]], [[Ignalin]], [[Jarandowo]], [[Kabiny]], [[Kaplityny]], [[Kochanówka|Kochanówkę]], [[Kraszewo (gm. Lidzbark Warmiński)|Kraszewo]], [[Kwiecewo]], [[Różynka|Różynkę]], [[Orzechowo (gmina Dobre Miasto)|Orzechowo]], [[Praslity]], [[Runowo]], [[Rogiedle]], [[Tuławki]], [[Wilimy]], [[Łęgno]], [[Radostowo]] (w przywileju tym uposażył też [[lkwim:Kościół pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie|kościół]]).
 +
 +
Odnowił też przywilej dla [[Barczewko|Barczewka]], [[Leginy|Legin]], [[Trąby|Trąb]].
  
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
+
Z nadania biskupiego powstały późniejsze miejscowości: [[Czerwonka (gmina Biskupiec)|Czerwonka]], [[Kabikiejmy]], [[Lamkowo]], [[Podleśna]], [[Zerbuń]].
Jan Stryprock jawnie występował przeciwko [[Zakon krzyżacki|zakonowi krzyżackiemu]]. Wspierała go w tym rodzina Flemingów z Lubeki. Rodzina biskupa również pochodziła z Lubeki skąd przeniosła się do [[Elbląg|Elbląga]] i do [[Braniewo|Braniewa]]. Jan bronił uposażenia i prerogatyw Kościoła na [[Warmia|Warmii]] przed [[Zakon krzyżacki|zakonem krzyżackim]]. Spotkał się nawet z wielkim mistrzem [[Winrych von Kniprode |Winrychem von Kniprode]] w [[Podgrodzie|Podgrodziu]] koło [[Tolkmicko |Tolkmicka]]. Rozmowa dwóch dostojników szybko przerodziła się w konflikt. [[Winrych von Kniprode]] rzucił się na Jana ze sztyletem. Biskup udał się do Awinionu i przedstawił zaistniałą sytuację papieżowi. Jednocześnie wytoczył proces [[Zakon krzyżacki|zakonowi krzyżackiemu]]. Grzegorz XI wyznaczył rozjemców sporu - kanoników wrocławskich, którzy wstrzymali się od ostatecznej decyzji. Jan nie doczekał rozwiązania sprawy, gdyż zmarł we wrześniu 1373 r. w Awinionie.
 
<br/>
 
Biskup Jan w 1357 r. powołał prałaturę dziekana w kapitule kolegiackiej. W 1364 r. lokował [[Barczewo]].
 
<br/>
 
==Ciekawostki==
 
Jan pochodził z lubeckiej rodziny mieszczańskiej osiadłej w [[Elbląg |Elblągu]]. Pewna gałąź jego rodziny zamieszkała w [[Braniewo|Braniewie]]. Jego herb rodowy przypominał pasiasty surdut. 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Linia 43: Linia 42:
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria: Osoba|Stryprock, Jan]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Stryprock, Jan]][[Kategoria: biskup warmiński|Stryprock, Jan]]<br/>
+
[[Kategoria:Osoby|Stryprock, Jan]]
 +
 
 +
[[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Stryprock, Jan]]
 +
[[Kategoria: Biskupi warmińscy|Stryprock, Jan]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400|Stryprock, Jan]]

Aktualna wersja na dzień 20:18, 17 mar 2015

Jan Stryprock

Jan StryprockŹródło: Poczet biskupów warmińskich, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss.
Jan Stryprock
Źródło: Poczet biskupów warmińskich, red. Stanisław Achremczyk, Olsztyn 2008, 510 ss.
Data urodzenia ok. 1300 r.
Data i miejsce śmierci wrzesień 1373 r.
Awinion
Przyczyna śmierci prawdopodobnie otrucie
Miejsce spoczynku kościół dominikanów w Awinionie

Jan Stryprock (ur. ok. 1300 r., zm. wrzesień 1373 r. w Awinionie) – biskup warmiński w latach 1355-1373.

Życiorys

Nie wiadomo kiedy Jan Stryprock został przyjęty do grona kanoników warmiński. W 1328 r. był już na pewno kustoszem kapitulnym. W 1343 r. Jana mianowano na wikariusza generalnego biskupstwa warmińskiego.
2 sierpnia 1355 r. – w trzecim dniu po śmierci Jana z Miśnikapituła warmińska wybrała na biskupa Jana Stryprocka. Kapituła nie wiedziała, że papież Innocenty VI zarezerwował sobie obsadzanie tronu biskupiego na Warmii. W wyniku braku zatwierdzenia przez papieża, Jan Stryprock udał się do Awinionu. W Awinionie zdołał przekonać papieża, że nic nie wiedział o wydanym dekrecie. Ostatecznie Innocenty VI powołał go na biskupa warmińskiego. W listopadzie 1355 r. konsekrował go kardynał Taliarand z Albano.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Jan Stryprock jawnie występował przeciwko Zakonowi krzyżackiemu. Wspierała go w tym rodzina Flemingów z Lubeki. Rodzina biskupa również pochodziła z Lubeki skąd przeniosła się do Elbląga i do Braniewa. Jan bronił uposażenia i prerogatyw Kościoła na Warmii przed Zakonem krzyżackim. Spotkał się nawet z wielkim mistrzem Winrychem von Kniprode w Podgrodziu koło Tolkmicka. Rozmowa dwóch dostojników szybko przerodziła się w konflikt. Winrych von Kniprode rzucił się na Jana ze sztyletem. Biskup udał się do Awinionu i przedstawił zaistniałą sytuację papieżowi. Jednocześnie wytoczył proces Zakonowi krzyżackiemu. Grzegorz XI wyznaczył rozjemców sporu – kanoników wrocławskich, którzy wstrzymali się od ostatecznej decyzji. Jan nie doczekał rozwiązania sprawy, gdyż zmarł we wrześniu 1373 r. w Awinionie.

Biskup Jan w 1357 r. powołał prałaturę dziekana w kapitule kolegiackiej. W trakcie pełnienia swoich obowiązków lokował szereg miejscowości,w tym: Barczewo, Frączki, Gady, Blanki, Ignalin, Jarandowo, Kabiny, Kaplityny, Kochanówkę, Kraszewo, Kwiecewo, Różynkę, Orzechowo, Praslity, Runowo, Rogiedle, Tuławki, Wilimy, Łęgno, Radostowo (w przywileju tym uposażył też kościół).

Odnowił też przywilej dla Barczewka, Legin, Trąb.

Z nadania biskupiego powstały późniejsze miejscowości: Czerwonka, Kabikiejmy, Lamkowo, Podleśna, Zerbuń.

Bibliografia

Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.