Purchawica olbrzymia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Roślina infobox |Nazwa rośliny = Purchawica olbrzymia |Nazwa łacińska = Langermannia gigantea |L = (Batsch) Rostk. |Pusta linia = <br/> |grafika = Plik:purc...")
 
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Roślina infobox
 
{{Roślina infobox
 
  |Nazwa rośliny = Purchawica olbrzymia
 
  |Nazwa rośliny = Purchawica olbrzymia
  |Nazwa łacińska = Langermannia gigantea
+
  |Nazwa łacińska = ''Langermannia gigantea''
 
  |L = (Batsch) Rostk.
 
  |L = (Batsch) Rostk.
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
  |grafika = [[Plik:purchawica.jpg]]
+
  |grafika = purchawica.jpg
  |podpis grafiki =  
+
  |podpis grafiki = Owocnik purchawicy (czasznicy) olbrzymiej. Fot. Anne Burgess. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Giant_Puffball_(Calvatia_(Langermannia)_gigantea_)_-_geograph.org.uk_-_228993.jpg Commons Wikimedia]
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Królestwo = grzyby
 
  |Królestwo = grzyby
 +
|Podkrólestwo =
 
  |Gromada = grzyby podstawkowe
 
  |Gromada = grzyby podstawkowe
 
  |Klasa = pieczarniaki
 
  |Klasa = pieczarniaki
Linia 17: Linia 18:
 
  |Synonimy = czasznica olbrzymia
 
  |Synonimy = czasznica olbrzymia
 
  |Lista synonimów = }}
 
  |Lista synonimów = }}
 +
''' Purchawica olbrzymia''' ('' Langermannia gigantea'' (Batsch) Rostk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieczarkowatych (''Agaricaeae''), rzędu pieczarkowców (''Agaricales'').
 +
<br/><br/>
 +
== Owocnik ==
 +
Owocnik kulisty, czasem lekko spłaszczony lub nieregularnie gruszkowaty, średnicy 10-70 cm o masie do 20 kg. W stanie świeżym powierzchnia początkowo biała, gładka, z wiekiem żółciejąca. U starszych owocników okrywa rozpada się na dość duże płaty. Wnętrze owocnika początkowo białawe, z czasem zielonkawożółte do oliwkowobrązowego. Zapach nieprzyjemny.
 +
<br/>
 +
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 +
Purchawica olbrzymia jest grzybem o saprotroficznym trybie życia i rozwija się w miejscach żyznych, wilgotnych, nawożonych, na pastwiskach, w zaroślach, ogrodach, parkach. Występuje pojedynczo, ale częściej w grupach.
 +
<br/>
 +
Uważana jest za grzyb rzadki, pospolitszy w Polsce północnej. Gatunek podlega w Polsce ochronie. Ze względu na dość duże rozmiary i białą barwę jest zauważalny i często bezmyślnie niszczony w stadium niedojrzałym, czyli przed wysianiem zarodników, co przyczyniło się do zmniejszenia jego populacji.
 +
<br/>
 +
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] odnotowany na kilku stanowiskach, m.in. w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]], w rezerwatach przyrody: [[Rezerwat Jezioro Oświn|Jezioro Oświn]] i [[Rezerwat Ustnik|Ustnik]], na pastwisku w pobliżu miejscowości [[Kiersztanowo]], a także w [[Olsztyn|Olsztynie]] na trawniku osiedlowym przy ul. Szarych Szeregów oraz w parku przy [[Muzeum Przyrody w Olsztynie| Muzeum przyrody]].
 
<br/>
 
<br/>
  
''' Purchawica olbrzymia''' ('' Langermannia gigantea''(Batsch) Rostk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieczarkowatych (Agaricaeae), rzędu pieczarkowców (Agaricales)
+
== Wartość użytkowa ==
 
+
Młode owocniki są jadalne.
 
 
=== Owocnik ===
 
 
 
Owocnik kulisty, czasem lekko spłaszczony lub nieregularnie gruszkowaty, średnicy 10-70cm o masie do 20kg. W stanie świeżym powierzchnia początkowo biała, gładka, z wiekiem żółciejąca. U starszych owocników okrywa rozpada się na dość duże płaty. Wnętrze owocnika początkowo białawe z czasem zielonkawożółte do oliwkowbrązowego. Zapach nieprzyjemny.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Zobacz też ==
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/czasznica_olbrzymia pl.wikipedia.org, Purchawica olbrzymia] [24.05.2014]
Purchawica olbrzymia jest grzybem o saprotroficznym trybie życia  i  rozwija się w miejscach żyznych, wilgotnych, nawożonych ,na pastwiskach, w zaroślach, ogrodach, parkach, pojedynczo lub częściej w grupach.
 
Uważana za grzyb rzadki, pospolitszy w  Polsce północnej. Gatunek podlegający w Polsce ochronie ścisłej. Ze względu na dość duże rozmiary i białą barwę jest zauważalny i często bezmyślnie niszczony w stadium niedojrzałym czyli przed wysianiem zarodników, co przyczyniło się do zmniejszenia populacji tego gatunku.
 
Na Warmii i Mazurach odnotowana na kilku stanowiskach m.in. w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]],w rezerwatach przyrody (Jezioro Oświn i Ustnik), na pastwisku w pobliżu miejscowości Kiersztanowo, a także w Olsztynie na trawniku osiedlowym przy ul. Szarych szeregów, w parku przy Muzeum Przyrody.
 
 
 
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
[http://www.indexfungorum.org/Names/Names.asp indexfungorum.org] [24.05.2014]
 
 
=== Wartość użytkowa ===
 
Młode owocniki jadalne.
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
Fiedorowicz Grzegorz, ''The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland)'', "Acta Mycologica" 2009, nr 44, s. 77-95.
Fiedorowicz G..The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland). Acta Mycologica, 2009, 44(1): 77-95.
 
Szymkiewicz M.. Purchawica olbrzymia - chroniona osobliwość. Natura. Przyroda Warmii i Mazur.2006 (3).33.
 
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz: ''Red list of the macrofungi in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
Szymkiewicz M., ''Purchawica olbrzymia – chroniona osobliwość'', "Natura. Przyroda Warmii i Mazur" 2006, nr 3, s. 33.
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/czasznica_olbrzymia
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, ''Red list of the macrofungi in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.
  
 
[[Kategoria: Przyroda]]
 
[[Kategoria: Przyroda]]
[[Kategoria: Grzyby]]
+
[[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]]
 +
[[Kategoria: Rezerwaty przyrody]]
 +
[[Kategoria: Parki krajobrazowe]]
 +
[[Kategoria: Olsztyn]]

Aktualna wersja na dzień 08:07, 26 lut 2015

Purchawica olbrzymia

Langermannia gigantea
(Batsch) Rostk.
Owocnik purchawicy (czasznicy) olbrzymiej. Fot. Anne Burgess. Źródło: Commons Wikimedia
Owocnik purchawicy (czasznicy) olbrzymiej. Fot. Anne Burgess. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Królestwo grzyby
Gromada grzyby podstawkowe
Klasa pieczarniaki
Rząd pieczarkowce
Rodzina pieczarkowate
Rodzaj purchawica
Gatunek purchawica olbrzymia
czasznica olbrzymia

Purchawica olbrzymia ( Langermannia gigantea (Batsch) Rostk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieczarkowatych (Agaricaeae), rzędu pieczarkowców (Agaricales).

Owocnik

Owocnik kulisty, czasem lekko spłaszczony lub nieregularnie gruszkowaty, średnicy 10-70 cm o masie do 20 kg. W stanie świeżym powierzchnia początkowo biała, gładka, z wiekiem żółciejąca. U starszych owocników okrywa rozpada się na dość duże płaty. Wnętrze owocnika początkowo białawe, z czasem zielonkawożółte do oliwkowobrązowego. Zapach nieprzyjemny.

Rozmieszczenie i ekologia

Purchawica olbrzymia jest grzybem o saprotroficznym trybie życia i rozwija się w miejscach żyznych, wilgotnych, nawożonych, na pastwiskach, w zaroślach, ogrodach, parkach. Występuje pojedynczo, ale częściej w grupach.
Uważana jest za grzyb rzadki, pospolitszy w Polsce północnej. Gatunek podlega w Polsce ochronie. Ze względu na dość duże rozmiary i białą barwę jest zauważalny i często bezmyślnie niszczony w stadium niedojrzałym, czyli przed wysianiem zarodników, co przyczyniło się do zmniejszenia jego populacji.
Na Warmii i Mazurach odnotowany na kilku stanowiskach, m.in. w Mazurskim Parku Krajobrazowym, w rezerwatach przyrody: Jezioro Oświn i Ustnik, na pastwisku w pobliżu miejscowości Kiersztanowo, a także w Olsztynie na trawniku osiedlowym przy ul. Szarych Szeregów oraz w parku przy Muzeum przyrody.

Wartość użytkowa

Młode owocniki są jadalne.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Purchawica olbrzymia [24.05.2014]
indexfungorum.org [24.05.2014]

Bibliografia

Fiedorowicz Grzegorz, The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland), "Acta Mycologica" 2009, nr 44, s. 77-95.
Szymkiewicz M., Purchawica olbrzymia – chroniona osobliwość, "Natura. Przyroda Warmii i Mazur" 2006, nr 3, s. 33.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.