Katolicka Szkoła Polska w Jarotach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 39 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Szkolnictwo infobox | {{Szkolnictwo infobox | ||
| − | |Nazwa_instytucji = '''Szkoła | + | |Nazwa_instytucji = ''' Katolicka Szkoła Polska w Jarotach''' |
| − | |Grafika = | + | |Grafika = |
| − | |Opis_grafiki = | + | |Opis_grafiki = |
| − | |Data_założenia = 12. | + | |Data_założenia = 12 sierpnia 1930 r. |
|Poziom_szkoły = podstawowy | |Poziom_szkoły = podstawowy | ||
|Podtyp_szkoły = | |Podtyp_szkoły = | ||
| Linia 10: | Linia 9: | ||
|Adres = Jaroty | |Adres = Jaroty | ||
}} | }} | ||
| + | ''' Katolicka Szkoła Polska w Jarotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Lucjan Latosiński]].<br/><br/> | ||
| + | == Historia == | ||
| + | Szkoła polska w [[Jaroty |Jarotach]] została otwarta 12 września 1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ją do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do [[Katolicka Szkoła Polska w Stanclewie| Katolickiej Szkoły Polskiej w Stanclewie]]. | ||
| − | + | Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został [[Konrad Sikora]]. Działał on w [[Towarzystwo Nauczycieli Polskich w Niemczech|Towarzystwie Nauczycieli Polskich w Niemczech]], publikował artykuły na łamach "Poradnika Nauczycielskiego" i [[lkwim:Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Sikora odpierał ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim z nich nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież, dokonując zniszczeń całego lokalu. Niedługo potem nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31 sierpnia 1939 r. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Cele i zadania == | == Cele i zadania == | ||
| − | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego | + | Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r. |
<br/> | <br/> | ||
== Kadra pedagogiczna == | == Kadra pedagogiczna == | ||
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli: | Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli: | ||
| − | * [[ | + | * Lucjan Latosiński |
| − | * [[ | + | * Konrad Sikora |
| + | == Osiągnięcia == | ||
| + | Drużyna chłopców ze szkoły w Jarotach zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22 września 1935 r. w [[Pluski |Pluskach]]. | ||
| + | <br/> | ||
| + | == Uczniowie i absolwenci == | ||
| + | Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco: | ||
| + | * 1930 – 10 osób | ||
| + | * 1931 – 11 osób | ||
| + | * 1932 – 9 osób | ||
| + | * 1933 – 10 osób | ||
| + | * 1934 – 7 osób | ||
| + | * 1935 – 12 osób | ||
| + | * 1936 – 10 osób | ||
| + | * 1937 – 12 osób | ||
| + | * 1938 - 10 osób | ||
| + | * 1939 – 13 osób | ||
| + | Absolwentami Katolickiej Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę, są: [[Andrzej Maczuga]], [[Alojzy Malewski]], [[Jan Grzywaczewski]]. | ||
| + | <br/> | ||
| + | == Tablica pamiątkowa == | ||
| + | 9 czerwca 1957 r. [[lkwim:Edward Turowski |Edward Turowski]] dokonał w Jarotach odsłonięcia tablicy pamiątkowej z napisem: | ||
| − | + | "W tym domu w latach 1930-1939 | |
| − | + | ||
| − | + | Mieściła się szkoła polska | |
| − | + | ||
| + | Pomimo terroru i prześladowań | ||
| + | |||
| + | Uczyli w niej ugruntowując polskość | ||
| + | |||
| + | Lucjan Latosiński | ||
| − | + | Konrad Sikora". | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w [[Olsztyn |Olsztynie]]. Informuje, że w tym miejscu istniała szkoła polska w Jarotach. | |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
| − | ... | + | 12 kwietnia 1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu. |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach | + | Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960'', Warszawa 1978. |
| + | |||
| + | Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, ''Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939'', Olsztyn 1980. | ||
| + | |||
| + | Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010. | ||
| − | + | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html polskaniezwykla.pl] [23.03.2014] | |
| − | + | Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939)'', [w:] ''Dziecko w historii – wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013. | |
<br/> | <br/> | ||
| + | [[Kategoria: Szkolnictwo]] | ||
| − | + | [[Kategoria: Szkoły podstawowe]] | |
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| + | [[Kategoria: Stawiguda (gmina wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: 1919-1944]] | ||
Aktualna wersja na dzień 09:51, 27 mar 2015
| Katolicka Szkoła Polska w Jarotach | |
| | |
| Data założenia: | 12 sierpnia 1930 r. |
| Poziom szkoły: | podstawowy |
| Adres: | Jaroty |
Katolicka Szkoła Polska w Jarotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński.
Spis treści
Historia
Szkoła polska w Jarotach została otwarta 12 września 1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ją do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do Katolickiej Szkoły Polskiej w Stanclewie.
Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został Konrad Sikora. Działał on w Towarzystwie Nauczycieli Polskich w Niemczech, publikował artykuły na łamach "Poradnika Nauczycielskiego" i "Gazety Olsztyńskiej". Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Sikora odpierał ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim z nich nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież, dokonując zniszczeń całego lokalu. Niedługo potem nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31 sierpnia 1939 r.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
Kadra pedagogiczna
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
- Lucjan Latosiński
- Konrad Sikora
Osiągnięcia
Drużyna chłopców ze szkoły w Jarotach zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22 września 1935 r. w Pluskach.
Uczniowie i absolwenci
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
- 1930 – 10 osób
- 1931 – 11 osób
- 1932 – 9 osób
- 1933 – 10 osób
- 1934 – 7 osób
- 1935 – 12 osób
- 1936 – 10 osób
- 1937 – 12 osób
- 1938 - 10 osób
- 1939 – 13 osób
Absolwentami Katolickiej Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę, są: Andrzej Maczuga, Alojzy Malewski, Jan Grzywaczewski.
Tablica pamiątkowa
9 czerwca 1957 r. Edward Turowski dokonał w Jarotach odsłonięcia tablicy pamiątkowej z napisem:
"W tym domu w latach 1930-1939
Mieściła się szkoła polska
Pomimo terroru i prześladowań
Uczyli w niej ugruntowując polskość
Lucjan Latosiński
Konrad Sikora".
Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w Olsztynie. Informuje, że w tym miejscu istniała szkoła polska w Jarotach.
Ciekawostki
12 kwietnia 1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
polskaniezwykla.pl [23.03.2014]
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939), [w:] Dziecko w historii – wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
