Katolicka Szkoła Polska w Jarotach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
{{Szkolnictwo infobox
 
{{Szkolnictwo infobox
|Nazwa_instytucji =  '''Szkoła Polska w Jarotach'''
+
|Nazwa_instytucji =  ''' Katolicka Szkoła Polska w Jarotach'''
|Grafika          =  jaroty.jpg
+
|Grafika          =   
|Opis_grafiki    =  na ul. Jarockiej 47 był budynek Barczewskich, w którym mieściła się szkoła polska w Jarotach, źródło: [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html Jaroty] [23.03.2014]
+
|Opis_grafiki    =   
|Data_założenia  =  12.08.1930
+
|Data_założenia  =  12 sierpnia 1930 r.
 
|Poziom_szkoły    =  podstawowy
 
|Poziom_szkoły    =  podstawowy
 
|Podtyp_szkoły    =  
 
|Podtyp_szkoły    =  
Linia 10: Linia 9:
 
|Adres            =  Jaroty
 
|Adres            =  Jaroty
 
}}
 
}}
 +
''' Katolicka Szkoła Polska w Jarotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Lucjan Latosiński]].<br/><br/>
 +
== Historia ==
 +
Szkoła polska w [[Jaroty |Jarotach]] została otwarta 12 września 1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ją do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do [[Katolicka Szkoła Polska w Stanclewie| Katolickiej Szkoły Polskiej w Stanclewie]].
  
''' Szkoła Polska w [[Jaroty |Jarotach]] ''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Lucjan Latosiński]].<br/>
+
Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został [[Konrad Sikora]]. Działał on w [[Towarzystwo Nauczycieli Polskich w Niemczech|Towarzystwie Nauczycieli Polskich w Niemczech]], publikował artykuły na łamach "Poradnika Nauczycielskiego" i [[lkwim:Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Sikora odpierał ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim z nich nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież, dokonując zniszczeń całego lokalu. Niedługo potem nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31 sierpnia 1939 r.
== Historia ==
 
Szkoła polska w [[Jaroty |Jarotach]] została otwarta 12.09.1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ja do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Lucjan Latosiński]] z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do [[szkoła polska w Stanclewie| szkoły polskiej w Stanclewie]]. Nowym kierownikiem szkoły w [[Jaroty |Jarotach]] został [[Konrad Sikora]]. Nauczyciel Sikora działał w Towarzystwie Nauczycieli Polskich, publikował artykuł na łamach ''Poradnika Nauczycielskiego'' i ''Gazety Olsztyńskiej''. Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Odpierał on też ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim atakiem nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież dokonując zniszczeń całego lokalu. W niedługim czasie nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w [[Jaroty |Jarotach]] została zamknięta 31.08.1939 r.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Cele i zadania ==
 
== Cele i zadania ==
Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929r.
+
Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Kadra pedagogiczna ==
 
== Kadra pedagogiczna ==
 
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
 
Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:
* [[Lucjan Latosiński]]
+
* Lucjan Latosiński
* [[Konrad Sikora]]
+
* Konrad Sikora
 
 
<br/>
 
 
== Osiągnięcia ==
 
== Osiągnięcia ==
Drużyna chłopców z [[Jaroty |Jarot]] zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22.09.1935 r. w [[Pluski |Pluskach]]
+
Drużyna chłopców ze szkoły w Jarotach zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22 września 1935 r. w [[Pluski |Pluskach]].
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Uczniowie i absolwenci ==
== Uczniowie/Absolwenci ==
+
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Do szkoły w [[Jaroty |Jarotach ]] uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930 - 1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
+
* 1930 10 osób
* 1930 - 10 osoby
+
* 1931 11 osób
* 1931 - 11 osób
+
* 1932 9 osób
* 1932 - 9 osób
+
* 1933 10 osób
* 1933 - 10 osób
+
* 1934 7 osób
* 1934 - 7 osoby
+
* 1935 12 osób
* 1935 - 12 osób
+
* 1936 10 osób
* 1936 - 10 osób
+
* 1937 12 osób
* 1937 - 12 osób
 
 
* 1938 - 10 osób
 
* 1938 - 10 osób
* 1939 - 13 osób
+
* 1939 13 osób
 
+
Absolwentami Katolickiej Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę, są: [[Andrzej Maczuga]], [[Alojzy Malewski]], [[Jan Grzywaczewski]].
Absolwentami Szkoły Polskiej w [[Jaroty |Jarotach]], którzy kontynuowali dalszą naukę są: Andrzej Maczuga, Alojzy Malewski, Jan Grzywaczewski.
 
<br/>
 
== Ciekawostki ==
 
12.04.1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał nauczyciel [[Konrad Sikora]]. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Tablica pamiątkowa ==
 
== Tablica pamiątkowa ==
09.06.1957 r. [[lkwim: Edward Turowski |Edward Turowski]] dokonał w [[Jaroty |Jarotach]] odsłonięcia pamiątkowej tablicy z napisem:
+
9 czerwca 1957 r. [[lkwim:Edward Turowski |Edward Turowski]] dokonał w Jarotach odsłonięcia tablicy pamiątkowej z napisem:
 
   
 
   
W tym domu w latach 1930-1939
+
"W tym domu w latach 1930-1939
  
 
Mieściła się szkoła polska
 
Mieściła się szkoła polska
Linia 61: Linia 54:
 
Lucjan Latosiński
 
Lucjan Latosiński
  
Konrad Sikora.
+
Konrad Sikora".
  
Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w [[Olsztyn |Olsztynie]]. Informuje o tym, że to w tym miejscu w budynku Barczewskich istniała szkoła polska w [[Jaroty |Jarotach]].  
+
Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w [[Olsztyn |Olsztynie]]. Informuje, że w tym miejscu istniała szkoła polska w Jarotach.  
 
<br/>
 
<br/>
  
 +
== Ciekawostki ==
 +
12 kwietnia 1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu.
 +
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960'', Warszawa 1978.
+
Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960'', Warszawa 1978.
 +
 
 +
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, ''Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939'', Olsztyn 1980.
  
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, ''Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939'', Olsztyn 1980.
+
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010.
  
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010.
+
[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html polskaniezwykla.pl] [23.03.2014]
  
[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/36423,olsztyn-polska-szkola-na-jarotach.html Jaroty] [23.03.2014]
+
Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939)'', [w:] ''Dziecko w historii – wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
 
<br/>
 
<br/>
 +
[[Kategoria: Szkolnictwo]]
  
[[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Szkoły polskie w Prusach Wschodnich]] [[Kategoria: Nauczyciele polscy]] [[Kategoria: Prusy Wschodnie]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Olsztyn]]
+
[[Kategoria: Szkoły podstawowe]]  
<br />
+
[[Kategoria: Powiat olsztyński]]  
 +
[[Kategoria: Stawiguda (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: 1919-1944]]

Aktualna wersja na dzień 09:51, 27 mar 2015

Katolicka Szkoła Polska w Jarotach

Data założenia: 12 sierpnia 1930 r.
Poziom szkoły: podstawowy
Adres: Jaroty

Katolicka Szkoła Polska w Jarotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński.

Historia

Szkoła polska w Jarotach została otwarta 12 września 1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ją do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do Katolickiej Szkoły Polskiej w Stanclewie.

Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został Konrad Sikora. Działał on w Towarzystwie Nauczycieli Polskich w Niemczech, publikował artykuły na łamach "Poradnika Nauczycielskiego" i "Gazety Olsztyńskiej". Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Sikora odpierał ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim z nich nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież, dokonując zniszczeń całego lokalu. Niedługo potem nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31 sierpnia 1939 r.

Cele i zadania

Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.

Kadra pedagogiczna

Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:

  • Lucjan Latosiński
  • Konrad Sikora

Osiągnięcia

Drużyna chłopców ze szkoły w Jarotach zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22 września 1935 r. w Pluskach.

Uczniowie i absolwenci

Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:

  • 1930 – 10 osób
  • 1931 – 11 osób
  • 1932 – 9 osób
  • 1933 – 10 osób
  • 1934 – 7 osób
  • 1935 – 12 osób
  • 1936 – 10 osób
  • 1937 – 12 osób
  • 1938 - 10 osób
  • 1939 – 13 osób

Absolwentami Katolickiej Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę, są: Andrzej Maczuga, Alojzy Malewski, Jan Grzywaczewski.

Tablica pamiątkowa

9 czerwca 1957 r. Edward Turowski dokonał w Jarotach odsłonięcia tablicy pamiątkowej z napisem:

"W tym domu w latach 1930-1939

Mieściła się szkoła polska

Pomimo terroru i prześladowań

Uczyli w niej ugruntowując polskość

Lucjan Latosiński

Konrad Sikora".

Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w Olsztynie. Informuje, że w tym miejscu istniała szkoła polska w Jarotach.

Ciekawostki

12 kwietnia 1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu.

Bibliografia

Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960, Warszawa 1978.

Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939, Olsztyn 1980.

Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.

polskaniezwykla.pl [23.03.2014]

Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939), [w:] Dziecko w historii – wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.