Karwik: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Karwik | |nazwa = Karwik | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Karwika | |dopełniacz wsi = Karwika | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| − | |powiat = | + | |powiat = piski |
| − | |gmina = | + | |gmina = Pisz |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Karwik'''(niem. ''Karwik'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 195 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Mariusz Olender]]<ref> [http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [20.09.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | |||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]]. Miejscowość leży w odległości 5 km na północ od [[Pisz|Pisza]], na południowym brzegu jeziora [[Jezioro Seksty|Seksty]] i nad [[Kanał Jegliński|Kanałem Jeglińskim]]. Na łąkach na południe od wsi znajduje się jezioro [[Jezioro Smolak|Smolak]] (około 5 ha). | ||
| + | <br/> | ||
| + | == Dzieje miejscowości == | ||
| + | Wieś powstała w 1804 roku. Nazwa pochodzi z języka [[Prusowie| pruskiego]]: curvis – wół, co może wskazywać na istnienie osady już w średniowieczu. W 1845–1849 wybudowano tu śluzę z jazem na Kanale Jeglińskim, który łączy jeziora [[Jezioro Roś| Roś]] i Seksty, śluza zaś wyrównuje około metrową różnicę poziomów między nimi. W 1864 roku Karwik był zamieszkany przez 86 osób. Po trzech latach liczba mieszkańców wzrosła tylko do 87 osób. W 1939 roku wieś liczyła już 312 mieszkańców. | ||
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | |
| − | Wieś | + | ==Gospodarka== |
| + | Wieś ma charakter miejscowości turystyczno–wypoczynkowej; znajduje się tu kilka gospodarstw [[Agroturystyka |agroturystycznych]] i pensjonatów. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | |
| − | + | == Ludzie związani z miejscowością == | |
| + | W Karwiku szkołę ukończył [[Gustaw Optacy]] (1891–1979) – społecznik, leśnik, miłośnik tradycji i historii regionu | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zabytki == |
| − | + | *kompleks śluzy, jazu i [[Strażnica wodna w Karwiku|strażnicy wodnej]] z połowy XIX wieku; w 1995 roku wyremontowany | |
| − | + | *pięć zabytkowych [[Chałupy mazurskie w Karwiku|chałup mazurskich]] z końca XIX wieku (nr 9, 10, 25, 33, 40) | |
| + | *[[Park dworski w Karwiku |park dworski]] z przełomu XIX i XX wieku | ||
| + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Karwiku|cmentarz ewangelicki]] z drugiej połowy XIX wieku | ||
| + | *[[Mogiła wojenna w Karwiku|mogiły wojenne]] z okresu [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach |I wojny światowej]], przy kanale; miejsce spoczynku 15 żołnierzy niemieckich i 3 cywilnych ofiar | ||
| + | *mogiła wojenna z okresu I wojny światowej, w lesie | ||
| + | *dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, Karwik – [[Księdzówka]] | ||
| − | == | + | ==Turystyka== |
| − | * | + | *szlak rowerowy o długości 85 km – przebieg trasy: [[Mikołajki]] – [[Wierzba]] – [[Wejsuny]] – [[Niedźwiedzi Róg]] – Karwik – [[Jeglin]] – [[Zdory]] – [[Kwik]] – [[Nowe Guty]] – [[Okartowo]] – [[Suchy Róg]] – [[Dziubiele]] – [[Łuknajno]] – Mikołajki |
| − | + | *[[Szlak żeglugowy z Mikołajek do Pisza|szlak żeglugowy]] | |
| − | == | + | == Bibliografia == |
| − | + | Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998.<br> | |
| − | + | von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br> | |
| − | + | ''Mazury. Przewodnik Pascala'', Bielsko–Biała 2006.<br> | |
| − | + | Pawlicki Ryszard Wojciech, ''Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego'', Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49–69.<br> | |
| − | + | ''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.<br> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013]<br> | |
| − | + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/karwik/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [10.09.2013]<br> | |
| − | <br/ | + | [http://www.bip.pisz.hi.pl/ Strona Urzędu Gminy Pisz] [20.09.2013] |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| − | |||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]] |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1801-1918]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 11:24, 1 kwi 2015
| Karwik | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 195 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Karwik | |
| Położenie na mapie Polski  Karwik | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Karwik(niem. Karwik) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 195 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariusz Olender[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 5 km na północ od Pisza, na południowym brzegu jeziora Seksty i nad Kanałem Jeglińskim. Na łąkach na południe od wsi znajduje się jezioro Smolak (około 5 ha).
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w 1804 roku. Nazwa pochodzi z języka pruskiego: curvis – wół, co może wskazywać na istnienie osady już w średniowieczu. W 1845–1849 wybudowano tu śluzę z jazem na Kanale Jeglińskim, który łączy jeziora Roś i Seksty, śluza zaś wyrównuje około metrową różnicę poziomów między nimi. W 1864 roku Karwik był zamieszkany przez 86 osób. Po trzech latach liczba mieszkańców wzrosła tylko do 87 osób. W 1939 roku wieś liczyła już 312 mieszkańców.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Gospodarka
Wieś ma charakter miejscowości turystyczno–wypoczynkowej; znajduje się tu kilka gospodarstw agroturystycznych i pensjonatów.
Ludzie związani z miejscowością
W Karwiku szkołę ukończył Gustaw Optacy (1891–1979) – społecznik, leśnik, miłośnik tradycji i historii regionu
Zabytki
- kompleks śluzy, jazu i strażnicy wodnej z połowy XIX wieku; w 1995 roku wyremontowany
- pięć zabytkowych chałup mazurskich z końca XIX wieku (nr 9, 10, 25, 33, 40)
- park dworski z przełomu XIX i XX wieku
- dawny cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku
- mogiły wojenne z okresu I wojny światowej, przy kanale; miejsce spoczynku 15 żołnierzy niemieckich i 3 cywilnych ofiar
- mogiła wojenna z okresu I wojny światowej, w lesie
- dawny cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, Karwik – Księdzówka
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 85 km – przebieg trasy: Mikołajki – Wierzba – Wejsuny – Niedźwiedzi Róg – Karwik – Jeglin – Zdory – Kwik – Nowe Guty – Okartowo – Suchy Róg – Dziubiele – Łuknajno – Mikołajki
- szlak żeglugowy
Bibliografia
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Mazury. Przewodnik Pascala, Bielsko–Biała 2006.
Pawlicki Ryszard Wojciech, Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego, Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49–69.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [10.09.2013]
Strona Urzędu Gminy Pisz [20.09.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Pisz [20.09.2013]
