Radziejewo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Radziejewo ''' (niem. ''Sonnwalde'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina | + | ''' Radziejewo ''' (niem. ''Sonnwalde'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Pieniężno (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pieniężno]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 251 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Kazimierz Gołębiewski]]<ref>http://bip.pieniezno.pl/?cid=91</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 251 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Kazimierz Gołębiewski]]<ref>http://bip.pieniezno.pl/?cid=91</ref>. | ||
Linia 36: | Linia 36: | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w południowo-zachodniej części [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 6 km na południowy zachód od [[Pieniężno|Pieniężna]] i 14 km na północny wschód od [[Orneta|Ornety]], przy granicy z [[ | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w południowo-zachodniej części [[Wzniesienia Górowskie|Wzniesień Górowskich]], 6 km na południowy zachód od [[Pieniężno|Pieniężna]] i 14 km na północny wschód od [[Orneta|Ornety]], przy granicy z [[Powiat lidzbarski|powiatem lidzbarskim]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
+ | Wieś została założona w 1326 roku (przywilej lokacyjny z dnia 1 marca) na 70 łanach lasu. Cztery łany przeznaczono dla kościoła, a siedem dla sołtysa. Zasadźcą wsi był Bernard Schonewald, od którego pochodzi niemiecka nazwa miejscowości. Osadnikom przyznano zaledwie dwuletnią [[wolnizna|wolniznę]]. Na skutek wojen polsko-krzyżackich w XV wieku opustoszała sąsiednia pruska wieś ''Cabe'' i jej obszar włączono do Radziejewa. Z kolei na początku następnego stulecia w wyniku [[Wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|ostatniej wojny z Zakonem]] całkowicie zniszczone zostało samo Radziejewo; wszystkie łany ziemi były wówczas opuszczone. Pod koniec XVI wieku założono tu karczmę. W połowie XVII wieku wieś obejmowała 66 łanów, z których siedem należało do trzech sołtysów, a na pozostałych gospodarowało 21 chłopów. | ||
− | + | Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 34 osoby pracowały w przemyśle i rzemiośle, a 19 - w handlu i komunikacji. | |
− | |||
− | |||
− | Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 34 osoby pracowały w przemyśle i rzemiośle, a 19 - w handlu i komunikacji. | ||
Linia 67: | Linia 65: | ||
*[[lkwim:Kościół pw. św. Antoniego Opata w Radziejewie|Kościół]] barokowy z elementami gotyckimi | *[[lkwim:Kościół pw. św. Antoniego Opata w Radziejewie|Kościół]] barokowy z elementami gotyckimi | ||
*Cmentarz przykościelny | *Cmentarz przykościelny | ||
+ | *[[Kapliczki w Radziejewie |kapliczki warmińskie]] z przełomu XIX i XX w. | ||
<br/> | <br/> | ||
Linia 83: | Linia 82: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Powiat braniewski]] | |
− | + | [[Kategoria: Pieniężno (gmina miejsko-wiejska)]] | |
− | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
− | [[Kategoria: |
Wersja z 14:09, 19 sie 2014
Radziejewo | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | braniewski |
Gmina | Pieniężno |
Liczba ludności (2010) | 251[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Radziejewo (niem. Sonnwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 251 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Kazimierz Gołębiewski[2].
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, w południowo-zachodniej części Wzniesień Górowskich, 6 km na południowy zachód od Pieniężna i 14 km na północny wschód od Ornety, przy granicy z powiatem lidzbarskim.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1326 roku (przywilej lokacyjny z dnia 1 marca) na 70 łanach lasu. Cztery łany przeznaczono dla kościoła, a siedem dla sołtysa. Zasadźcą wsi był Bernard Schonewald, od którego pochodzi niemiecka nazwa miejscowości. Osadnikom przyznano zaledwie dwuletnią wolniznę. Na skutek wojen polsko-krzyżackich w XV wieku opustoszała sąsiednia pruska wieś Cabe i jej obszar włączono do Radziejewa. Z kolei na początku następnego stulecia w wyniku ostatniej wojny z Zakonem całkowicie zniszczone zostało samo Radziejewo; wszystkie łany ziemi były wówczas opuszczone. Pod koniec XVI wieku założono tu karczmę. W połowie XVII wieku wieś obejmowała 66 łanów, z których siedem należało do trzech sołtysów, a na pozostałych gospodarowało 21 chłopów.
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 34 osoby pracowały w przemyśle i rzemiośle, a 19 - w handlu i komunikacji.
Liczba mieszkańców i gospodarstw
1783 - 49 gospodarstw rolnych
1820 - 320 osób, 47 gospodarstw rolnych
1857 - 535 osób
1905 - 531 osób
1933 - 570 osób
1939 - 545 osób, 121 gospodarstw domowych
Zabytki
- Częściowo zachowany średniowieczny układ ruralistyczny
- Kościół barokowy z elementami gotyckimi
- Cmentarz przykościelny
- kapliczki warmińskie z przełomu XIX i XX w.
Bibliografia
- Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Pieniężno, załącznik nr 1 [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Łącznie Radziejewo i Radziejewo-Kolonia.
- ↑ http://bip.pieniezno.pl/?cid=91