Dominik Wanic: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Badania naukowe) |
|||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
==Badania naukowe== | ==Badania naukowe== | ||
| − | Dotyczyły one roślin sadowniczych i warzywniczych, ich ochrony przed szkodnikami i ekorobami. W latach 50-tych ubiegłego stulecia zajmował się też sprawdzaniem przydatności różnych odmian roślin sadowniczych polskich i zagranicznych na warunki północno-wschodniej Polski a zwłaszcza Warmii Mazur. Z jego inicjatywy powstały sady pomologiczne w rejonie Ostródy (Bałcyn) i w Olsztynie (Pozorty). Ogród w Kortowie stał się miejscem wielu badań porównawczych różnych gatunków i odmian roślin sadowniczych i warzywniczych. Pod nadzorem prof. D. Wanica powstała pszczela pasieka doświadczalna. W badaniach sprawdzano mrozoodporność roślin, ich cechy fenologiczne i morfologiczne, a przede wszystkim plonowanie. Z pszczelarstwa badania prowadził zarówno w zakresie rozwoju rodzin pszczelich, jak i ich biologii, fizjologii. Analizował nektary i miody w zakresie ich jakości. | + | Dotyczyły one roślin sadowniczych i warzywniczych, ich ochrony przed szkodnikami i ekorobami. W latach 50-tych ubiegłego stulecia zajmował się też sprawdzaniem przydatności różnych odmian roślin sadowniczych polskich i zagranicznych na warunki północno-wschodniej Polski a zwłaszcza Warmii i Mazur. Z jego inicjatywy powstały sady pomologiczne w rejonie Ostródy (Bałcyn) i w Olsztynie (Pozorty). Ogród w Kortowie stał się miejscem wielu badań porównawczych różnych gatunków i odmian roślin sadowniczych i warzywniczych. Pod nadzorem prof. D. Wanica powstała pszczela pasieka doświadczalna. W badaniach sprawdzano mrozoodporność roślin, ich cechy fenologiczne i morfologiczne, a przede wszystkim plonowanie. Z pszczelarstwa badania prowadził zarówno w zakresie rozwoju rodzin pszczelich, jak i ich biologii, fizjologii. Analizował nektary i miody w zakresie ich jakości. |
Stwierdził, że zarówno klimat Warmii i Mazur, jak i gleby pozwalają na uprawę wielu gatunków roślin sadowniczych i warzywniczych. Zalecał uprawę głównie jabłoni, śliw, wiśni a z krzewów porzeczki czerwone, białe i czarne, agrest, truskawki i maliny. Dużym ryzykiem obarczał uprawę gruszy, czereśni, orzecha włoskiego i leszczyny (przemarzanie kwiatostanów i kwiatów). | Stwierdził, że zarówno klimat Warmii i Mazur, jak i gleby pozwalają na uprawę wielu gatunków roślin sadowniczych i warzywniczych. Zalecał uprawę głównie jabłoni, śliw, wiśni a z krzewów porzeczki czerwone, białe i czarne, agrest, truskawki i maliny. Dużym ryzykiem obarczał uprawę gruszy, czereśni, orzecha włoskiego i leszczyny (przemarzanie kwiatostanów i kwiatów). | ||
| Linia 43: | Linia 43: | ||
Opublikował 27 prac twórczych, jako autor (12) i współautor (15). Ekspertyzy, dokumentacje, komunikaty i artykuły (26), artykuły popularno-naukowe (60). Był autorem 2 podręczników i jednej monografii z zakresu sadownictwa. Każdy z podręczników był wydany w 3 nakładach wydawniczych. | Opublikował 27 prac twórczych, jako autor (12) i współautor (15). Ekspertyzy, dokumentacje, komunikaty i artykuły (26), artykuły popularno-naukowe (60). Był autorem 2 podręczników i jednej monografii z zakresu sadownictwa. Każdy z podręczników był wydany w 3 nakładach wydawniczych. | ||
| − | Od 1950 r. kierował | + | Od 1950 r. kierował Katedrą Ogrodnictwa w skład, której wchodziły dwa zakłady: Zakład Ogrodnictwa i Zakład Pszczelarstwa. Zorganizował doświadczalnictwo ogrodnicze w ogrodzie w Kortowie i Pozortach. Utworzył sad pomologiczny w [[Bałcyny|Bałcynach k. Ostródy]]. Dla Zakładu Pszczelnictwa została utworzona pasieka doświadczalna. Był promotorem 6 prac doktorskich i 180 prac magisterskich. Na potrzeby innych placówek naukowych wykonał 15 recenzji dorobku. Opiniował dorobek naukowy dr Anny Korsak (stacja badawcza Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach w [[Siejnik|Siejniku k. Olecka]). |
W latach 1950-1956 brał czynny udział w projektowaniu i zakładaniu sadów w 115 spółdzielniczych produkcyjnych na terenie Warmii i Mazur. Przez cały okres swojej pracy zawodowej tworzył projekty perspektywicznego rozwoju ogrodnictwa w Polsce północno-wschodniej. Na potrzeby przetwórstwa owocowego opracował zagospodarowanie baz surowcowych dla wielu przetwórni. Organizował szkolenia i kursy z zakresu ogrodnictwa i pszczelnictwa dla producentów, kadry instruktorskiej i działkowiczów na terenie Warmii i Mazur. | W latach 1950-1956 brał czynny udział w projektowaniu i zakładaniu sadów w 115 spółdzielniczych produkcyjnych na terenie Warmii i Mazur. Przez cały okres swojej pracy zawodowej tworzył projekty perspektywicznego rozwoju ogrodnictwa w Polsce północno-wschodniej. Na potrzeby przetwórstwa owocowego opracował zagospodarowanie baz surowcowych dla wielu przetwórni. Organizował szkolenia i kursy z zakresu ogrodnictwa i pszczelnictwa dla producentów, kadry instruktorskiej i działkowiczów na terenie Warmii i Mazur. | ||
| − | Piastował wiele funkcji naukowych i społecznych. W latach 1952-1953 był prodziekanem Wydziału Rolniczego [[Wyższa Szkoła Rolnicza w Olsztynie|WSR w Olsztynie]]. Od 1 stycznia 1956 r, do 31 sierpnia 1969 r. był prorektorem ds. nauczania i wychowania a następnie ds. studiów zaocznych oraz rolniczych zakładów doświadczalnych. Opiekował się całą zielenią Kortowa, którą porządkował i zagospodarowywał ze studentami i pracownikami uczelni. W Cieszynie był zarówno przed wojną jak i po niej prelegentem Towarzystwa Rolniczego i Towarzystwa Ogrodniczo-Pszczelarskiego na terenie Śląska i województwa Krakowskiego. W czasie okupacji pełnił funkcję prezesa Związku Pszczelarskiego w rejonie Czernichowa k/Krakowa. Po przejściu do pracy do Olsztyna zajął się inwentaryzacją drzew i krzewów owocowych wraz z wojewódzkim inspektoratem ds. ogrodnictwa inż. Alfonsem Bandurskim. Brał zawsze czynny udział w ustalaniu doboru odmian roślin sadowniczych na tereny północno-wschodniej części kraju. Od 1962 r. był prezesem Wojewódzkiego Zarządu Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Olsztynie. W latach 1965-1969 był członkiem Prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie. Z jego inicjatywy został utworzony w 1965 r. Wojewódzki Oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Ogrodnictwa w Olsztynie. Był jego pierwszym prezesem. Należał do Komisji Pszczelarskiej PAN. Do końca życia był członkiem Rady naukowo-Technicznej w Ministerstwie Rolnictwa. Był członkiem rady Naukowej Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, członkiem Rady Naukowo-Technicznej Wojewódzkiej Rady narodowej w Olsztynie. Należał do Towarzystwa Przyrodników im. M. Kopernika i Polskiego Towarzystwa Botanicznego. | + | Piastował wiele funkcji naukowych i społecznych. W latach 1952-1953 był prodziekanem Wydziału Rolniczego [[Wyższa Szkoła Rolnicza w Olsztynie|WSR w Olsztynie]]. Od 1 stycznia 1956 r, do 31 sierpnia 1969 r. był prorektorem ds. nauczania i wychowania a następnie ds. studiów zaocznych oraz rolniczych zakładów doświadczalnych. Opiekował się całą zielenią Kortowa, którą porządkował i zagospodarowywał ze studentami i pracownikami uczelni. W Cieszynie był zarówno przed wojną jak i po niej prelegentem Towarzystwa Rolniczego i Towarzystwa Ogrodniczo-Pszczelarskiego na terenie Śląska i województwa Krakowskiego. W czasie okupacji pełnił funkcję prezesa Związku Pszczelarskiego w rejonie Czernichowa k/Krakowa. Po przejściu do pracy do Olsztyna zajął się inwentaryzacją drzew i krzewów owocowych wraz z wojewódzkim inspektoratem ds. ogrodnictwa inż. Alfonsem Bandurskim. Brał zawsze czynny udział w ustalaniu doboru odmian roślin sadowniczych na tereny północno-wschodniej części kraju. Od 1962 r. był prezesem [[Towarzystwo Wiedzy Powszechnej Oddział Regionalny w Olsztynie|Wojewódzkiego Zarządu Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Olsztynie]]. W latach 1965-1969 był członkiem Prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie. Z jego inicjatywy został utworzony w 1965 r. Wojewódzki Oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Ogrodnictwa w Olsztynie. Był jego pierwszym prezesem. Należał do Komisji Pszczelarskiej PAN. Do końca życia był członkiem Rady naukowo-Technicznej w Ministerstwie Rolnictwa. Był członkiem rady Naukowej Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, członkiem Rady Naukowo-Technicznej Wojewódzkiej Rady narodowej w Olsztynie. Należał do Towarzystwa Przyrodników im. M. Kopernika i Polskiego Towarzystwa Botanicznego. |
| − | + | ||
==Ważniejsze publikacje naukowe== | ==Ważniejsze publikacje naukowe== | ||
#Wanic D. 1933. Biologia cieszynianki (Hacqetia epipactis scop.). Praca doktorska UJ, Kraków. | #Wanic D. 1933. Biologia cieszynianki (Hacqetia epipactis scop.). Praca doktorska UJ, Kraków. | ||
Wersja z 09:51, 8 mar 2016
| Dominik Wanic | |
| | |
 Źródło: Archiwum Redakcji "5 plus x".
Zdjęcie nadesłał Apolinary Zapisek | |
| Data i miejsce urodzenia | 1 stycznia 1904 r. Stara Wieś, powiat brzozowski |
| Data i miejsce śmierci | 6 kwietnia 1971 r. Olsztyn |
Dominik Wanic (ur. 1 stycznia 1904 r. w Starej Wsi, powiat brzozowski, zm. 6 kwietnia 1971 r. w Olsztynie) – profesor zwyczajny, prorektor Wyższej Szkoły Rolniczej Olsztynie.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Szkołę średnią ukończył w 1925 r. Następnie do 1928 r. studiował na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Stopień doktora filozofii w zakresie botaniki uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim po przedstawieniu pracy na temat biologii cieszynianki (Hacquetia epipactis Scop. D.C.). Cieszynianka wiosenna jest aktualnie rośliną rzadko występującą i będącą pod ścisłą ochroną botaniczną. Po uzyskaniu tego stopnia naukowego został powołany na stanowisko profesora.
Praca
Dd 1 marca 1930 r. asystent w Katedrze Botaniki, Ogrodnictwa i Pszczelarstwa w Państwowej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie. W 1932 r. ukończył kurs nauczycielski i pedagogiczny i uzyskał pełne kwalifikacje do nauczania w szkołach średnich. W 1938 r. został mianowany na profesora botaniki, ogrodnictwa i pszczelarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego Cieszynie. Podczas okupacji pracował jako robotnik w ogrodnictwie, a następnie uczył w Liceum Rolniczym w Czernichowie. Po wojnie otrzymał etat profesora ogrodnictwa i pszczelarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie. pełnił również funkcję dyrektora Studium Nauczycielskiego w Cieszynie. W 1950 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym ogrodnictwa. W 1969 r. otrzymał tytuł naukowy profesora zwyczajnego.
Badania naukowe
Dotyczyły one roślin sadowniczych i warzywniczych, ich ochrony przed szkodnikami i ekorobami. W latach 50-tych ubiegłego stulecia zajmował się też sprawdzaniem przydatności różnych odmian roślin sadowniczych polskich i zagranicznych na warunki północno-wschodniej Polski a zwłaszcza Warmii i Mazur. Z jego inicjatywy powstały sady pomologiczne w rejonie Ostródy (Bałcyn) i w Olsztynie (Pozorty). Ogród w Kortowie stał się miejscem wielu badań porównawczych różnych gatunków i odmian roślin sadowniczych i warzywniczych. Pod nadzorem prof. D. Wanica powstała pszczela pasieka doświadczalna. W badaniach sprawdzano mrozoodporność roślin, ich cechy fenologiczne i morfologiczne, a przede wszystkim plonowanie. Z pszczelarstwa badania prowadził zarówno w zakresie rozwoju rodzin pszczelich, jak i ich biologii, fizjologii. Analizował nektary i miody w zakresie ich jakości.
Stwierdził, że zarówno klimat Warmii i Mazur, jak i gleby pozwalają na uprawę wielu gatunków roślin sadowniczych i warzywniczych. Zalecał uprawę głównie jabłoni, śliw, wiśni a z krzewów porzeczki czerwone, białe i czarne, agrest, truskawki i maliny. Dużym ryzykiem obarczał uprawę gruszy, czereśni, orzecha włoskiego i leszczyny (przemarzanie kwiatostanów i kwiatów).
Opublikował 27 prac twórczych, jako autor (12) i współautor (15). Ekspertyzy, dokumentacje, komunikaty i artykuły (26), artykuły popularno-naukowe (60). Był autorem 2 podręczników i jednej monografii z zakresu sadownictwa. Każdy z podręczników był wydany w 3 nakładach wydawniczych.
Od 1950 r. kierował Katedrą Ogrodnictwa w skład, której wchodziły dwa zakłady: Zakład Ogrodnictwa i Zakład Pszczelarstwa. Zorganizował doświadczalnictwo ogrodnicze w ogrodzie w Kortowie i Pozortach. Utworzył sad pomologiczny w Bałcynach k. Ostródy. Dla Zakładu Pszczelnictwa została utworzona pasieka doświadczalna. Był promotorem 6 prac doktorskich i 180 prac magisterskich. Na potrzeby innych placówek naukowych wykonał 15 recenzji dorobku. Opiniował dorobek naukowy dr Anny Korsak (stacja badawcza Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach w [[Siejnik|Siejniku k. Olecka]).
W latach 1950-1956 brał czynny udział w projektowaniu i zakładaniu sadów w 115 spółdzielniczych produkcyjnych na terenie Warmii i Mazur. Przez cały okres swojej pracy zawodowej tworzył projekty perspektywicznego rozwoju ogrodnictwa w Polsce północno-wschodniej. Na potrzeby przetwórstwa owocowego opracował zagospodarowanie baz surowcowych dla wielu przetwórni. Organizował szkolenia i kursy z zakresu ogrodnictwa i pszczelnictwa dla producentów, kadry instruktorskiej i działkowiczów na terenie Warmii i Mazur.
Piastował wiele funkcji naukowych i społecznych. W latach 1952-1953 był prodziekanem Wydziału Rolniczego WSR w Olsztynie. Od 1 stycznia 1956 r, do 31 sierpnia 1969 r. był prorektorem ds. nauczania i wychowania a następnie ds. studiów zaocznych oraz rolniczych zakładów doświadczalnych. Opiekował się całą zielenią Kortowa, którą porządkował i zagospodarowywał ze studentami i pracownikami uczelni. W Cieszynie był zarówno przed wojną jak i po niej prelegentem Towarzystwa Rolniczego i Towarzystwa Ogrodniczo-Pszczelarskiego na terenie Śląska i województwa Krakowskiego. W czasie okupacji pełnił funkcję prezesa Związku Pszczelarskiego w rejonie Czernichowa k/Krakowa. Po przejściu do pracy do Olsztyna zajął się inwentaryzacją drzew i krzewów owocowych wraz z wojewódzkim inspektoratem ds. ogrodnictwa inż. Alfonsem Bandurskim. Brał zawsze czynny udział w ustalaniu doboru odmian roślin sadowniczych na tereny północno-wschodniej części kraju. Od 1962 r. był prezesem Wojewódzkiego Zarządu Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Olsztynie. W latach 1965-1969 był członkiem Prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie. Z jego inicjatywy został utworzony w 1965 r. Wojewódzki Oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Ogrodnictwa w Olsztynie. Był jego pierwszym prezesem. Należał do Komisji Pszczelarskiej PAN. Do końca życia był członkiem Rady naukowo-Technicznej w Ministerstwie Rolnictwa. Był członkiem rady Naukowej Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, członkiem Rady Naukowo-Technicznej Wojewódzkiej Rady narodowej w Olsztynie. Należał do Towarzystwa Przyrodników im. M. Kopernika i Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
Ważniejsze publikacje naukowe
- Wanic D. 1933. Biologia cieszynianki (Hacqetia epipactis scop.). Praca doktorska UJ, Kraków.
- Wanic D. 1951. Zmuszanie jabłoni do corocznego owocowania za pomocą kwasu alfanaftylooctowego i krezotolu. WSR, Olsztyn.
- Wanic D. 1957. produkcja ogrodnicza woj. olsztyńskiego jako baza surowcowa i jej rozwój do roku 1956. WSR, Olsztyn.
- Wanic D. 1958. Sadownictwo woj. Olsztyńskiego. Praca monograficzna. WSR, Olsztyn.
- Wanic D. 1963. Wyniki badań różnych typów Węgierki Zwykłej wyselekcjonowanej na Podkarpaciu. Zesz. Nauk. WSR, Olsztyn 16 (97)
- Wanic D. 1956. Pomologia. Współautorstwo, wyd. II PWRiL, Warszawa.
- Wanic D. 1956-1973. Podręcznik dla techników ogrodniczych PWRiL Warszawa (dwa różne podręczniki, każdy w 3 wydaniach).
- Wanic D., Bobrzecki J. 1964. Niektóre z czynników wpływających na dojrzałość i pobudliwość płciową trutni. Zesz. Nauk WSR Olsztyn.
- Wanic D., Kulesza W. 1969. Wstępne wyniki badań porównawczych niektórych odmian jabłoni prowadzonych na przewodniej. Zesz. Nauk WSR, Olsztyn.
- Wanic D., Kawecki Z. 1970. Wpływ simazinu na morfologię i niektóre zmiany chemiczne siewek jabłoni Antonówki Zwykłej. CZ. I. Zmiany niektórych cech morfologicznych siewek jabłoni pod wpływem Simazinu. RNR S.A. 97(4): 115-126, Cz. II. Zmiany zawartości niektórych form azotu i cukrowców w liściach siewek jabłoni podczas wegetacji. Rocz. Nauk. Roln. S.A. 98(1): 175-187.
Nagrody i odznaczenia
- Medal X-lecia Polski Ludowej,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Honorowa Odznaka WSR w Olsztynie,
- Złota Honorowa Odznaka Zasłużony dla Warmii i Mazur,
- Odznaka X-lecia Zrzeszenia Studentów Polskich,
- Złota Honorowa Odznaka Zasłużony Popularyzator Wiedzy Powszechnej,
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego,
- Honorowa Odznaka Zrzeszenia Studentów Polskich,
- Pamiątkowy Medal 1000-lecia Państwa Polskiego,
- Honorowa Odznaka Ministerstwa Kultury i Sztuki – Zasłużony Działacz Kultury,
- Zasłużony Nauczyciel,
- Honorowy Członek SITO,
- Honorowy Członek Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Olsztynie.
- Otrzymał Nagrodę Komitetu Nauki i Techniki, Nagrodę Ministra II stopnia, Nagrodę Wojewódzkiej Rady Narodowej, Nagrodę Rektora I stopnia, Dyplom Uznania Rektora WSR w Olsztynie.
- Ku czci zasług prof. dr zw. Dominika Wanica Senat i Rektor uhonorowali pamięć nadając Jego imieniem nazwę parku w Kortowie.
Ciekawostki
- Aktywnie działał w zakresie popularyzowania wiedzy ogrodniczej i pszczelarskiej. Był współzałożycielem Wojewódzkiego Związku Pszczelarskiego w Olsztynie (1956 r.) oraz wiceprzewodniczącym Komisji Pszczelarskiej V Oddziału PAN.
- W 1968 r. otrzymał tytuł honorowego członka Wojewódzkiego Związku Pszczelarskiego w Olsztynie.
- Zainteresowania pozazawodowe: praca społeczna na rzecz środowiska, roślinność Warmii i Mazur, turystyka, praca wychowawcza z młodzieżą.
Bibliografia
- Chłosta Jan, Ludzie Olsztyna, Olsztyn 2003, s. 130.
- Oracki Tadeusz, Twórcy i działacze w województwie olsztyńskim 1945–1970. Materiały biograficzne, Olsztyn 1979, s. 186-187.
- Informacje nadesłane przez prof. dr hab. Zdzisława Kaweckiego za pośrednictwem dr Bolesława Pilarka.
Zobacz też
apis.gromisz.org.pl [12.04.2014]
