Zbór pomennonicki w Rozgarcie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 9: | Linia 9: | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Zbór pomennonicki w Rozgarcie ''' | + | ''' Zbór pomennonicki w Rozgarcie ''' - położony w [[Rozgart]] wsi na [[Żuławy Elbląskie|Żuławach Elbląskich]], w [[Gronowo Elbląskie (gmina wiejska)|gminie Gronowo Elbląskie]], w [[Powiat elbląski|powiecie elbląskim]]. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | == | + | {{Galeria|Nazwa=Zbór pomennonicki w Rozgarcie |wielkość=290|pozycja=right |
− | + | |Plik:roz5.jpg|Zbór pomennonicki w Rozgarcie. © Stanisław Kuprjaniuk]][[Plik:roz3.jpg|right|thumb|300px|Wnętrze zboru pomennonickiego w Rozgarcie. © Stanisław Kuprjaniuk | |
− | + | |Plik:roz2.jpg|Zbór pomennonicki w Rozgarcie. © Stanisław Kuprjaniuk | |
− | + | }} | |
== Opis == | == Opis == | ||
− | |||
Wieś założona w 1355 roku przez komtura dzierzgońskiego [[Konrad Braunschweig|Konrada Braunschweiga]], który uposażył także kościół pw. św. Katarzyny. Średniowieczna budowla z XIV wieku rozebrana została w latach 1655-1660. W 2. połowie XVI wieku nastąpiło osadnictwo holenderskie. W 1789 roku mieszkało tu 126 mennonitów, a w 1820 roku na 221 mieszkańców 83 było mennonitami. Wobec zniszczenia przez powódź zboru w [[Markusy|Markusach]] w 1890 roku przystąpiono do budowy ich kościoła w centrum Rozgartu. Nowopowstały zbór, znajdujący się po południowej stronie przecinającej wieś drogi, był filialnym w stosunku do [[Zbór mennonicki w Jeziorze|zboru mennonickiego w Jeziorze]]. Budowla ceglana, na planie prostokąta, z niewielkim, prostokątnym prezbiterium; wnętrze salowe, przekryte łamanym, „angielskim” stropem z drewnianą emporą w północnej części. Elewacje ceglane, opięte lizenami, z oknami zamkniętymi łukiem ostrym. W elewacji zachodniej pośrodku uskokowy portal z ostrołukowym wejściem. W elewacji północnej wejście główne w analogicznie opracowanym portalu,. W szczycie sterczyna z pseudosygnaturką zwieńczoną wysokim, namiotowym daszkiem. W północno zachodnim narożniku parceli współczesna z kościołem, neogotycka ceglana dzwonnica, będąca ewenementem w budownictwie mennonickim. Po zakończeniu II wojny światowej, aż do 1957 roku służył jako magazyn. Obecnie kościół filialny, [[Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Rozgarcie|katolicki pw. św. Apostołów Piotra i Pawła]]. | Wieś założona w 1355 roku przez komtura dzierzgońskiego [[Konrad Braunschweig|Konrada Braunschweiga]], który uposażył także kościół pw. św. Katarzyny. Średniowieczna budowla z XIV wieku rozebrana została w latach 1655-1660. W 2. połowie XVI wieku nastąpiło osadnictwo holenderskie. W 1789 roku mieszkało tu 126 mennonitów, a w 1820 roku na 221 mieszkańców 83 było mennonitami. Wobec zniszczenia przez powódź zboru w [[Markusy|Markusach]] w 1890 roku przystąpiono do budowy ich kościoła w centrum Rozgartu. Nowopowstały zbór, znajdujący się po południowej stronie przecinającej wieś drogi, był filialnym w stosunku do [[Zbór mennonicki w Jeziorze|zboru mennonickiego w Jeziorze]]. Budowla ceglana, na planie prostokąta, z niewielkim, prostokątnym prezbiterium; wnętrze salowe, przekryte łamanym, „angielskim” stropem z drewnianą emporą w północnej części. Elewacje ceglane, opięte lizenami, z oknami zamkniętymi łukiem ostrym. W elewacji zachodniej pośrodku uskokowy portal z ostrołukowym wejściem. W elewacji północnej wejście główne w analogicznie opracowanym portalu,. W szczycie sterczyna z pseudosygnaturką zwieńczoną wysokim, namiotowym daszkiem. W północno zachodnim narożniku parceli współczesna z kościołem, neogotycka ceglana dzwonnica, będąca ewenementem w budownictwie mennonickim. Po zakończeniu II wojny światowej, aż do 1957 roku służył jako magazyn. Obecnie kościół filialny, [[Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Rozgarcie|katolicki pw. św. Apostołów Piotra i Pawła]]. | ||
Wersja z 08:24, 19 sty 2015
Zbór pomennonicki w Rozgarcie | |
| |
typ obiektu: | kościół |
datacja: | 1890 |
powiat: | elbląski |
gmina: | Gronowo Elbląskie |
miejscowość: | Rozgart |
Zbór pomennonicki w Rozgarcie - położony w Rozgart wsi na Żuławach Elbląskich, w gminie Gronowo Elbląskie, w powiecie elbląskim.
{{Galeria|Nazwa=Zbór pomennonicki w Rozgarcie |wielkość=290|pozycja=right
|Plik:roz5.jpg|Zbór pomennonicki w Rozgarcie. © Stanisław Kuprjaniuk]][[Plik:roz3.jpg|right|thumb|300px|Wnętrze zboru pomennonickiego w Rozgarcie. © Stanisław Kuprjaniuk
|Plik:roz2.jpg|Zbór pomennonicki w Rozgarcie. © Stanisław Kuprjaniuk
}}
Opis
Wieś założona w 1355 roku przez komtura dzierzgońskiego Konrada Braunschweiga, który uposażył także kościół pw. św. Katarzyny. Średniowieczna budowla z XIV wieku rozebrana została w latach 1655-1660. W 2. połowie XVI wieku nastąpiło osadnictwo holenderskie. W 1789 roku mieszkało tu 126 mennonitów, a w 1820 roku na 221 mieszkańców 83 było mennonitami. Wobec zniszczenia przez powódź zboru w Markusach w 1890 roku przystąpiono do budowy ich kościoła w centrum Rozgartu. Nowopowstały zbór, znajdujący się po południowej stronie przecinającej wieś drogi, był filialnym w stosunku do zboru mennonickiego w Jeziorze. Budowla ceglana, na planie prostokąta, z niewielkim, prostokątnym prezbiterium; wnętrze salowe, przekryte łamanym, „angielskim” stropem z drewnianą emporą w północnej części. Elewacje ceglane, opięte lizenami, z oknami zamkniętymi łukiem ostrym. W elewacji zachodniej pośrodku uskokowy portal z ostrołukowym wejściem. W elewacji północnej wejście główne w analogicznie opracowanym portalu,. W szczycie sterczyna z pseudosygnaturką zwieńczoną wysokim, namiotowym daszkiem. W północno zachodnim narożniku parceli współczesna z kościołem, neogotycka ceglana dzwonnica, będąca ewenementem w budownictwie mennonickim. Po zakończeniu II wojny światowej, aż do 1957 roku służył jako magazyn. Obecnie kościół filialny, katolicki pw. św. Apostołów Piotra i Pawła.
Ciekawostki
- Dawny zbór mennonicki w Rozgarcie służy dalej nie tylko potrzebom kultowym katolików, ale także przyjeżdżającym cyklicznie do wsi mennonitów. Ostatnia ich wizyta odbyła się w 5 lipca 2013 roku. W kościele odbyło się wówczas nabożeństwo ekumeniczne.
- Obok kościoła znajduje się dawny cmentarz mennonicki.
Bibliografia
Kizik Edmund, Mennonici w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Studium z dziejów małej społeczności wyznaniowej, Gdańsk 1994.