Drulity: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Drulity ''' (niem. ''Draulitten'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[gmina | + | ''' Drulity ''' (niem. ''Draulitten'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[Pasłęk (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pasłęk]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 417 mieszkańców (łącznie z [[Tumpity|Tumpitami]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Piotr Wojciechowski]]<ref>http://www.paslek.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1132:wybory-sotysow&catid=1:informacje-biece [data dostępu: 5.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 417 mieszkańców (łącznie z [[Tumpity|Tumpitami]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Piotr Wojciechowski]]<ref>http://www.paslek.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1132:wybory-sotysow&catid=1:informacje-biece [data dostępu: 5.03.2014]</ref>. | ||
− | + | <br/><br/> | |
− | <br/> | ||
− | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], na wschód od [[Kanał Elbląski|Kanału Elbląskiego]] i drogi wojewódzkiej nr 526, 13 km na południe od [[Pasłęk|Pasłęka]], w pobliżu granicy z [[powiat ostródzki|powiatem ostródzkim]]. | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], na wschód od [[Kanał Elbląski|Kanału Elbląskiego]] i drogi wojewódzkiej nr 526, 13 km na południe od [[Pasłęk|Pasłęka]], w pobliżu granicy z [[powiat ostródzki|powiatem ostródzkim]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Początkowo nazwa wsi pojawiała się w różnych odmianach: ''Drwythen'', ''Traulitte'' oraz ''Draulitten''. Przywilej lokacyjny Drulit został wystawiony 23 czerwca 1435 roku przez wielkiego mistrza [[Paul von Russdorff|Paula von Russdorffa]]. Odbiorcą przywileju obejmującego 18 łanów był Jakyb von Pynnaw. W wieku XVI wieś miała stanowić własność księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohenzollerna]]. Pojawia się jednak wzmianka, że w 1531 roku Drulity miały stać się własnością Christoffa von Woygena. Od 1535 roku przez prawie 100 lat Drulity były dobrami lennymi [[von Schertwitz|Georga von Schwertwitza]] i jego dziedziców. Rodzina posiadała również pobliskie [[Kwitajny]] i [[Barzyna|Barzynę]]. W 1543 roku drulickie dobra obejmowały wsie: [[Czarna Góra]], [[Rydzówka (gmina Pasłęk)|Rydzówka]], [[Pólko]], [[Dargowo]] i [[Talpity]]. W połowie XVII stulecia majątek stał się własnością [[von Wallenrodt|Zygmunta von Wallenrodta]]. Rodzina zarządzała Drulitami do 1730 roku. W latach 1787-1818 Drulity należały do [[von Haake|Georga von Haake]], ożenionego z [[von Bodeck|Henriettą von Bodeck]]. W 1818 roku Haake sprzedał Drulity i Tumpity [[von Besser|Adolfowi von Besserowi]]. | Początkowo nazwa wsi pojawiała się w różnych odmianach: ''Drwythen'', ''Traulitte'' oraz ''Draulitten''. Przywilej lokacyjny Drulit został wystawiony 23 czerwca 1435 roku przez wielkiego mistrza [[Paul von Russdorff|Paula von Russdorffa]]. Odbiorcą przywileju obejmującego 18 łanów był Jakyb von Pynnaw. W wieku XVI wieś miała stanowić własność księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohenzollerna]]. Pojawia się jednak wzmianka, że w 1531 roku Drulity miały stać się własnością Christoffa von Woygena. Od 1535 roku przez prawie 100 lat Drulity były dobrami lennymi [[von Schertwitz|Georga von Schwertwitza]] i jego dziedziców. Rodzina posiadała również pobliskie [[Kwitajny]] i [[Barzyna|Barzynę]]. W 1543 roku drulickie dobra obejmowały wsie: [[Czarna Góra]], [[Rydzówka (gmina Pasłęk)|Rydzówka]], [[Pólko]], [[Dargowo]] i [[Talpity]]. W połowie XVII stulecia majątek stał się własnością [[von Wallenrodt|Zygmunta von Wallenrodta]]. Rodzina zarządzała Drulitami do 1730 roku. W latach 1787-1818 Drulity należały do [[von Haake|Georga von Haake]], ożenionego z [[von Bodeck|Henriettą von Bodeck]]. W 1818 roku Haake sprzedał Drulity i Tumpity [[von Besser|Adolfowi von Besserowi]]. | ||
Linia 46: | Linia 43: | ||
W miejscowości istnieje [[Parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Drulitach|parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Drulitach]], erygowana w roku 2003. W Drulitach działa jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna w Drulitach|Ochotniczej Straży Pożarnej w Drulitach]]. Funkcjonuje boisko do koszykówki, piłki nożnej, siatkówki oraz plac zabaw dla dzieci. W miejscowości działa centrum szkoleniowo-konferencyjne. | W miejscowości istnieje [[Parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Drulitach|parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Drulitach]], erygowana w roku 2003. W Drulitach działa jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna w Drulitach|Ochotniczej Straży Pożarnej w Drulitach]]. Funkcjonuje boisko do koszykówki, piłki nożnej, siatkówki oraz plac zabaw dla dzieci. W miejscowości działa centrum szkoleniowo-konferencyjne. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
*Czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: [[Sambród]] – [[Marzewo]] – Drulity – [[Buczyniec|Pochylnia Buczyniec]] | *Czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: [[Sambród]] – [[Marzewo]] – Drulity – [[Buczyniec|Pochylnia Buczyniec]] | ||
− | |||
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*[[lkwim: Dwór w Drulitach|Klasycystyczny dwór]] z połowy XIX stulecia - obecnie własność prywatna | *[[lkwim: Dwór w Drulitach|Klasycystyczny dwór]] z połowy XIX stulecia - obecnie własność prywatna | ||
*Zabudowania folwarczne: budynek gospodarczy w parku, rządcówka, budynek gospodarczy przy rządcówce, browar, budynek gospodarczy przy browarze, wieżyczka studni, ogrodzenie od północy | *Zabudowania folwarczne: budynek gospodarczy w parku, rządcówka, budynek gospodarczy przy rządcówce, browar, budynek gospodarczy przy browarze, wieżyczka studni, ogrodzenie od północy | ||
*Nowy folwark: obora, chlewnia, stodoła | *Nowy folwark: obora, chlewnia, stodoła | ||
− | |||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.<br/> | |
− | + | Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, ''Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych'', Elbląg 2012.<br/> | |
− | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
− | + | ''Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997'', red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.06.2014]<br/> | |
− | + | [http://www.glospasleka.pl/index.php?id=news&idd=16432| Lech Słodownik, Drulity] [05.06.2014]<br/> | |
− | + | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/15450,drulity-palac-%28pol--xix-w-%29.html| Polska Niezwykła] [05.06.2014] | |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: Pasłęk (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: Pałace i dwory]] | |
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: |
Wersja z 22:22, 31 sie 2014
Drulity | |
| |
Dwór w Drulitach
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | elbląski |
Gmina | Pasłęk |
Liczba ludności (2010) | 417 (łącznie z Tumpitami) |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Drulity (niem. Draulitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 417 mieszkańców (łącznie z Tumpitami). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Piotr Wojciechowski[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, na wschód od Kanału Elbląskiego i drogi wojewódzkiej nr 526, 13 km na południe od Pasłęka, w pobliżu granicy z powiatem ostródzkim.
Dzieje miejscowości
Początkowo nazwa wsi pojawiała się w różnych odmianach: Drwythen, Traulitte oraz Draulitten. Przywilej lokacyjny Drulit został wystawiony 23 czerwca 1435 roku przez wielkiego mistrza Paula von Russdorffa. Odbiorcą przywileju obejmującego 18 łanów był Jakyb von Pynnaw. W wieku XVI wieś miała stanowić własność księcia Albrechta Hohenzollerna. Pojawia się jednak wzmianka, że w 1531 roku Drulity miały stać się własnością Christoffa von Woygena. Od 1535 roku przez prawie 100 lat Drulity były dobrami lennymi Georga von Schwertwitza i jego dziedziców. Rodzina posiadała również pobliskie Kwitajny i Barzynę. W 1543 roku drulickie dobra obejmowały wsie: Czarna Góra, Rydzówka, Pólko, Dargowo i Talpity. W połowie XVII stulecia majątek stał się własnością Zygmunta von Wallenrodta. Rodzina zarządzała Drulitami do 1730 roku. W latach 1787-1818 Drulity należały do Georga von Haake, ożenionego z Henriettą von Bodeck. W 1818 roku Haake sprzedał Drulity i Tumpity Adolfowi von Besserowi.
W 1851 roku Drulity i folwark w Tumpitach nabył od Adolfa von Bessera nabył Jürgen Krahmer, kupiec z Hamburga. Po jego śmierci w 1855 roku majątkiem zarządzała wdowa wraz z najstarszym synem Emilem, zmarłym w 1859 roku. Obowiązki Emila przejął jego młodszy brat Gustaw, przebywający dotychczas w Ameryce Południowej. Kolejny dziedzic z rodu Krahmerów Robert zarządzał 449 ha ziemi. W tym czasie w Drulitach prowadzono hodowlę 65 koni rasowych, 118 krów oraz 300 owiec merynosów. W 1939 roku Drulity wraz z Tumpitami były zamieszkane przez 234 osoby. Ostatnim właścicielem drulickiego majątku był dr Hans-Werner Krahmer - jego matka pochodziła ze znakomitej bankierskiej rodziny żydowskiej Wertheimberów. Po dojściu nazistów do władzy uciekła do Paryża. W czerwcu 1949 roku po zajęciu stolicy Francji przez wojska III Rzeczy popełniła samobójstwo. Jej syn ożenił się z Greczynką Anną Protopapadakis - córką premiera greckiego rządu po I wojnie światowej. Ślub odbył się 27 lutego 1933 roku w Berlinie. Hans-Werner Krahmer przyjaźnił się z Marion von Dönhoff, zarządzającą do 1945 roku dobrami Fundacji Dönhoffów dla Biednych w pobliskich Kwitajnach oraz z Martinem von Perbandt ze Śliwicy.W styczniu 1945 roku Hans-Werner Krahmer opuścił Drulity i osiadł w Krottenmühl w Górnej Bawarii.
W miejscowości istnieje parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Drulitach, erygowana w roku 2003. W Drulitach działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Drulitach. Funkcjonuje boisko do koszykówki, piłki nożnej, siatkówki oraz plac zabaw dla dzieci. W miejscowości działa centrum szkoleniowo-konferencyjne.
Turystyka
- Czarny szlak rowerowy o długości 7,5 km - przebieg trasy: Sambród – Marzewo – Drulity – Pochylnia Buczyniec
Zabytki
- Klasycystyczny dwór z połowy XIX stulecia - obecnie własność prywatna
- Zabudowania folwarczne: budynek gospodarczy w parku, rządcówka, budynek gospodarczy przy rządcówce, browar, budynek gospodarczy przy browarze, wieżyczka studni, ogrodzenie od północy
- Nowy folwark: obora, chlewnia, stodoła
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.06.2014]
Lech Słodownik, Drulity [05.06.2014]
Polska Niezwykła [05.06.2014]
Przypisy