Rogiedle: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
Linia 47: | Linia 47: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | *[[lkwim:Kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach| | + | *[[lkwim:Kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach|kościół gotycki]] z przełomu XIV i XV wieku; w północno-zachodnią ścianę świątyni wbudowano koło młyńskie, natomiast w narożną skarpę kulę kamienną - pamiątkę z czasów wojen polsko-krzyżackich. We wnętrzu zachował się m.in. barokowy ołtarz główny z 1680 roku, boczne ołtarze regencyjne (1730), wczesnobarokowa ambona |
− | * | + | *cmentarz przykościelny |
− | * | + | *cmentarz rzymskokatolicki |
− | * | + | *kapliczka skrzynkowa, Rogiedle 42 |
[[File:Rogiedle. Oryginalna przydrożna kapliczka skrzynkowa.jpg|thumb|300 px|Rogiedle. Oryginalna przydrożna kapliczka skrzynkowa.<br>Fot. Jacek Jaworski. Źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#2643/pl/p/rogiedle_-_kapliczka www.ciekawemazury.pl] ]] | [[File:Rogiedle. Oryginalna przydrożna kapliczka skrzynkowa.jpg|thumb|300 px|Rogiedle. Oryginalna przydrożna kapliczka skrzynkowa.<br>Fot. Jacek Jaworski. Źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#2643/pl/p/rogiedle_-_kapliczka www.ciekawemazury.pl] ]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references> | <references> | ||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002. | ||
+ | Chrzanowski Tadeusz, ''Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii'', Olsztyn 1978.<br/> | ||
+ | ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej'', redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. I, Olsztyn 1999.<br/> | ||
+ | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#598/pl/i/rogiedle_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._sw._malgorzaty ciekawemazury.pl] [05.03.2014] | ||
+ | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/rogiedle Olsztyńska Strona Rowerowa] [05.03.2014] | ||
+ | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Lubomino (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
− | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: |
Wersja z 21:44, 7 sty 2015
Rogiedle | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | lidzbarski |
Gmina | Lubomino |
Liczba ludności (2010) | 361 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rogiedle (niem. Regerteln) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lubomino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
W 2010 roku miejscowość liczyła 361 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Izabela Czaplicka[1].
Położenie
Miejscowość leży w odległości 11 km od Dobrego Miasta.
Dzieje miejscowości
W 1297 roku biskup warmiński Jan Stryprock wystawił akt lokacyjny wsi. Odbiorcą nadania obejmującego 100 łanów ziemi był Aleksander von Lichtenau. Pierwsze wzmianki o miejscowym kościele pochodzą z 1358 roku. Duszpasterzem był wówczas we wsi duchowny o imieniu Ignacy. W wyniku wojen polsko-krzyżackich wieś odniosła duże zniszczenia, opustoszała, a ziemia leżała odłogiem. Kolejny biskup warmiński Szymon Rudnicki podjął decyzję o odnowieniu lokacji. W tym czasie Rogiedle znajdowały się w rękach 2 braci – Wolfganga i Piotra Oleśnickich. W 1580 roku biskup warmiński Marcin Kromer konsekrował miejscowy kościół pw. św. Małgorzaty. W 1783 roku Rogiedle, składające się z 12 budynków miały status wsi królewskiej. W 1815 roku władze pruskie zwróciły szczególną uwagę na miejscowość i próbowały osiedlić w Rogiedlach 150 rodzin protestanckich. Próba ta częściowo się powiodła. W 1885 roku w Rogiedlach było 226 ewangelików i 201 katolików. Trzy lata po podjęciu działań związanych z osiedleniem protestantów miejscowość liczyła 234 mieszkańców. W 1894 roku dzięki poparciu króla pruskiego w miejscowości wzniesiono kościół ewangelicki. W 1850 roku w świątyni katolickiej dobudowano wieżę, a sam kościół do 1913 roku pełnił funkcję kościoła filialnego. W 1939 roku Rogiedle były zamieszkane przez 360 osób. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. We wsi uruchomiona została szkoła. W 1998 roku Rogiedle były zamieszkane przez 349 osób.
W miejscowości działa Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal". We wsi cyklicznie organizowany jest Kiermas św. Małgorzaty.
Edukacja
Zabytki
- kościół gotycki z przełomu XIV i XV wieku; w północno-zachodnią ścianę świątyni wbudowano koło młyńskie, natomiast w narożną skarpę kulę kamienną - pamiątkę z czasów wojen polsko-krzyżackich. We wnętrzu zachował się m.in. barokowy ołtarz główny z 1680 roku, boczne ołtarze regencyjne (1730), wczesnobarokowa ambona
- cmentarz przykościelny
- cmentarz rzymskokatolicki
- kapliczka skrzynkowa, Rogiedle 42
Przypisy
- ↑ lubomino.ug.gov.pl [05.03.2014]
<references>
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. I, Olsztyn 1999.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]