Rogiedle: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 37: | Linia 37: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | W 1297 roku biskup warmiński [[Jan Stryprock]] wystawił akt lokacyjny wsi. Odbiorcą nadania obejmującego 100 łanów ziemi był Aleksander von Lichtenau. Pierwsze wzmianki o miejscowym kościele pochodzą z 1358 roku. Duszpasterzem był wówczas we wsi duchowny o imieniu Ignacy. W wyniku [[wojny polsko-krzyżackie| wojen polsko-krzyżackich]] wieś odniosła duże zniszczenia, opustoszała, a ziemia leżała odłogiem. Kolejny biskup warmiński [[Szymon Rudnicki]] podjął decyzję o odnowieniu lokacji. W tym czasie Rogiedle znajdowały się w rękach 2 braci – Wolfganga i Piotra Oleśnickich. W 1580 roku biskup warmiński [[lkwim: Marcin Kromer| Marcin Kromer]] konsekrował miejscowy kościół pw. św. Małgorzaty. W 1783 roku Rogiedle, składające się z 12 budynków miały status wsi królewskiej. W 1815 roku władze pruskie zwróciły szczególną uwagę na miejscowość i próbowały osiedlić w Rogiedlach 150 rodzin protestanckich. Próba ta częściowo się powiodła. W 1885 roku w Rogiedlach było 226 ewangelików i 201 katolików. Trzy lata po podjęciu działań związanych z osiedleniem protestantów miejscowość liczyła 234 mieszkańców. W 1894 roku dzięki poparciu króla pruskiego w miejscowości wzniesiono kościół ewangelicki. W 1850 roku w świątyni katolickiej dobudowano wieżę, a sam kościół do 1913 roku pełnił funkcję kościoła filialnego. W 1939 roku Rogiedle były zamieszkane przez 360 osób. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. We wsi uruchomiona została szkoła. W 1998 roku Rogiedle były zamieszkane przez 349 osób. | + | W 1297 roku biskup warmiński [[Jan Stryprock]] wystawił akt lokacyjny wsi. Odbiorcą nadania obejmującego 100 łanów ziemi był Aleksander von Lichtenau. Pierwsze wzmianki o miejscowym kościele pochodzą z 1358 roku. Duszpasterzem był wówczas we wsi duchowny o imieniu Ignacy. W wyniku [[wojny polsko-krzyżackie| wojen polsko-krzyżackich]] wieś odniosła duże zniszczenia, opustoszała, a ziemia leżała odłogiem. Kolejny biskup warmiński [[Szymon Rudnicki]] podjął decyzję o odnowieniu lokacji. W tym czasie Rogiedle znajdowały się w rękach 2 braci – Wolfganga i Piotra Oleśnickich. W 1580 roku biskup warmiński [[lkwim: Marcin Kromer| Marcin Kromer]] konsekrował miejscowy kościół pw. św. Małgorzaty. W 1783 roku Rogiedle, składające się z 12 budynków miały status wsi królewskiej. |
+ | |||
+ | W 1815 roku władze pruskie zwróciły szczególną uwagę na miejscowość i próbowały osiedlić w Rogiedlach 150 rodzin protestanckich. Próba ta częściowo się powiodła. W 1885 roku w Rogiedlach było 226 ewangelików i 201 katolików. Trzy lata po podjęciu działań związanych z osiedleniem protestantów miejscowość liczyła 234 mieszkańców. W 1894 roku dzięki poparciu króla pruskiego w miejscowości wzniesiono kościół ewangelicki. W 1850 roku w świątyni katolickiej dobudowano wieżę, a sam kościół do 1913 roku pełnił funkcję kościoła filialnego. W 1939 roku Rogiedle były zamieszkane przez 360 osób. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. We wsi uruchomiona została szkoła. W 1998 roku Rogiedle były zamieszkane przez 349 osób. | ||
W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal" w Rogiedlach|Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal"]]. We wsi cyklicznie organizowany jest [[Kiermas św. Małgorzaty w Rogiedlach|Kiermas św. Małgorzaty]]. | W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal" w Rogiedlach|Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal"]]. We wsi cyklicznie organizowany jest [[Kiermas św. Małgorzaty w Rogiedlach|Kiermas św. Małgorzaty]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
*[[Szkoła Podstawowa w Lubominie, Oddział w Rogiedlach]] | *[[Szkoła Podstawowa w Lubominie, Oddział w Rogiedlach]] | ||
− | |||
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | *[[lkwim:Kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach|kościół gotycki]] z przełomu XIV i XV wieku; w północno-zachodnią ścianę świątyni wbudowano koło młyńskie, natomiast w narożną skarpę kulę kamienną | + | *[[lkwim:Kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach|kościół gotycki]] z przełomu XIV i XV wieku; w północno-zachodnią ścianę świątyni wbudowano koło młyńskie, natomiast w narożną skarpę – kulę kamienną – pamiątkę z czasów wojen polsko-krzyżackich; e wnętrzu zachował się m.in. barokowy ołtarz główny z 1680 roku, boczne ołtarze regencyjne (1730), wczesnobarokowa ambona |
*cmentarz przykościelny | *cmentarz przykościelny | ||
*cmentarz rzymskokatolicki | *cmentarz rzymskokatolicki |
Wersja z 21:47, 7 sty 2015
Rogiedle | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | lidzbarski |
Gmina | Lubomino |
Liczba ludności (2010) | 361 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rogiedle (niem. Regerteln) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lubomino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
W 2010 roku miejscowość liczyła 361 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Izabela Czaplicka[1].
Położenie
Miejscowość leży w odległości 11 km od Dobrego Miasta.
Dzieje miejscowości
W 1297 roku biskup warmiński Jan Stryprock wystawił akt lokacyjny wsi. Odbiorcą nadania obejmującego 100 łanów ziemi był Aleksander von Lichtenau. Pierwsze wzmianki o miejscowym kościele pochodzą z 1358 roku. Duszpasterzem był wówczas we wsi duchowny o imieniu Ignacy. W wyniku wojen polsko-krzyżackich wieś odniosła duże zniszczenia, opustoszała, a ziemia leżała odłogiem. Kolejny biskup warmiński Szymon Rudnicki podjął decyzję o odnowieniu lokacji. W tym czasie Rogiedle znajdowały się w rękach 2 braci – Wolfganga i Piotra Oleśnickich. W 1580 roku biskup warmiński Marcin Kromer konsekrował miejscowy kościół pw. św. Małgorzaty. W 1783 roku Rogiedle, składające się z 12 budynków miały status wsi królewskiej.
W 1815 roku władze pruskie zwróciły szczególną uwagę na miejscowość i próbowały osiedlić w Rogiedlach 150 rodzin protestanckich. Próba ta częściowo się powiodła. W 1885 roku w Rogiedlach było 226 ewangelików i 201 katolików. Trzy lata po podjęciu działań związanych z osiedleniem protestantów miejscowość liczyła 234 mieszkańców. W 1894 roku dzięki poparciu króla pruskiego w miejscowości wzniesiono kościół ewangelicki. W 1850 roku w świątyni katolickiej dobudowano wieżę, a sam kościół do 1913 roku pełnił funkcję kościoła filialnego. W 1939 roku Rogiedle były zamieszkane przez 360 osób. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. We wsi uruchomiona została szkoła. W 1998 roku Rogiedle były zamieszkane przez 349 osób.
W miejscowości działa Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal". We wsi cyklicznie organizowany jest Kiermas św. Małgorzaty.
Edukacja
Zabytki
- kościół gotycki z przełomu XIV i XV wieku; w północno-zachodnią ścianę świątyni wbudowano koło młyńskie, natomiast w narożną skarpę – kulę kamienną – pamiątkę z czasów wojen polsko-krzyżackich; e wnętrzu zachował się m.in. barokowy ołtarz główny z 1680 roku, boczne ołtarze regencyjne (1730), wczesnobarokowa ambona
- cmentarz przykościelny
- cmentarz rzymskokatolicki
- kapliczka skrzynkowa, Rogiedle 42
Przypisy
- ↑ lubomino.ug.gov.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. I, Olsztyn 1999.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]