Stary Cieszyn: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia) |
(→Dzieje miejscowości) |
||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Pierwsza wzmianka dotycząca wsi, nazywanej wówczas ''Teschyn '' (lub ''Tesschen'') pochodzi z lat 1402-1408. Miejscowość miała charakter [[wieś czynszowa|wsi czynszowej]], zamieszkanej przez ludność niemiecką. Założono ją prawdopodobnie na "surowym korzeniu". Podział na Stary i [[Nowy Cieszyn]] nastąpił w czasach nowożytnych. Sama nazwa miejscowości mogła nawiązywać do polskiego Cieszyna lub zostać zaczerpnięta z obszaru [[Pomezania|Pomezanii]]. W XV stuleciu wieś obejmowała 54 łany ziemi. W tym czasie działała również karczma. Miejscowość wchodziła w skład parafii w [[Osiek|Osieku]], a następnie w [[Skowrony|Skowronach]]. W XVII wieku wieś stanowiła część dóbr książęcych na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W okresie [[wojny szwedzkie|wojen szwedzkich]] Stary Cieszyń popadł w ruinę. Przez jakiś czas dobra były oddawane pod zastaw długów okolicznym rodzinom szlacheckim. W 1820 roku wieś liczyła 82 mieszkańców i składała się z 15 budynków. Wkrótce liczba mieszkańców wzrosła do 167 osób. W 1873 roku miejscowy posiadacz ziemski Ferynand Pelz został wybrany posłem do sejmiku powiatowego w [[Pasłęk|Pasłęku]]. Po 1884 roku Stary Cieszyn podporządkowano gminie w [[Sałkowice|Sałkowicach]]. W tym czasie miejscowość liczyła 19 budynków i 144 mieszkańców. Wszyscy byli ewangelikami. W tym | + | Pierwsza wzmianka dotycząca wsi, nazywanej wówczas ''Teschyn '' (lub ''Tesschen'') pochodzi z lat 1402-1408. Miejscowość miała charakter [[wieś czynszowa|wsi czynszowej]], zamieszkanej przez ludność niemiecką. Założono ją prawdopodobnie na "surowym korzeniu". Podział na Stary i [[Nowy Cieszyn]] nastąpił w czasach nowożytnych. Sama nazwa miejscowości mogła nawiązywać do polskiego Cieszyna lub zostać zaczerpnięta z obszaru [[Pomezania|Pomezanii]]. W XV stuleciu wieś obejmowała 54 łany ziemi. W tym czasie działała również karczma. Miejscowość wchodziła w skład parafii w [[Osiek|Osieku]], a następnie w [[Skowrony|Skowronach]]. W XVII wieku wieś stanowiła część dóbr książęcych na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W okresie [[wojny szwedzkie|wojen szwedzkich]] Stary Cieszyń popadł w ruinę. Przez jakiś czas dobra były oddawane pod zastaw długów okolicznym rodzinom szlacheckim. W 1820 roku wieś liczyła 82 mieszkańców i składała się z 15 budynków. Wkrótce liczba mieszkańców wzrosła do 167 osób. W 1873 roku miejscowy posiadacz ziemski Ferynand Pelz został wybrany posłem do sejmiku powiatowego w [[Pasłęk|Pasłęku]]. Po 1884 roku Stary Cieszyn podporządkowano gminie w [[Sałkowice|Sałkowicach]]. W tym czasie miejscowość liczyła 19 budynków i 144 mieszkańców. Wszyscy byli ewangelikami. W tym okresie największym gospodarzem był Kurt Bomke, posiadający 112 ha ziemi oraz dwa czworaki. Mleko dostarczano do mleczarni w Nowym Cieszynie, a zboże do spichlerzy w Pasłęku. We wsi działała jednoklasowa szkoła. Od 935 do 1945 roku wójtem Starego Cieszyna był Kurt Bomke. W 1939 roku wieś składała się z 24 budynków i liczyła 88 mieszkańców. W 1942 roku miejscowość została zelektryfikowana - Stary i Nowy Cieszyn podłączono wówczas do elektrowni torfowej w [[Karwiny|Karwinach]]. W czasie [[II Wojna Światowa|II wojny światowej]] w miejscowych gospodarstwach pracowali robotnicy przymusowi z Francji i Białorusi. Wśród nich znalazła się także młoda Polka. Ewakuacja wsi rozpoczęła się 23 stycznia 1945 roku. 1 lutego do Starego Cieszyna wkroczyła Armia Czerwona. Ostatni niemieccy mieszkańcy zostali wysiedleni w czerwcu 1947 roku. |
W miejscowości uruchomiono po wojnie [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Stary Cieszyn|Państwowe Gospodarstwo Rolne]], a w dawnej poniemieckiej szkole pomieszkiwali robotnicy sezonowi. | W miejscowości uruchomiono po wojnie [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Stary Cieszyn|Państwowe Gospodarstwo Rolne]], a w dawnej poniemieckiej szkole pomieszkiwali robotnicy sezonowi. | ||
Wersja z 11:37, 27 cze 2014
| Stary Cieszyn | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Godkowo |
| Liczba ludności (2010) | 32 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Stary Cieszyn | |
| Położenie na mapie Polski  Stary Cieszyn | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Stary Cieszyn (niem. Alt Teschen ) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Godkowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 7 km na zachód od Godkowa; w pobliżu przepływa rzeka Wąska.
Dzieje miejscowości
Pierwsza wzmianka dotycząca wsi, nazywanej wówczas Teschyn (lub Tesschen) pochodzi z lat 1402-1408. Miejscowość miała charakter wsi czynszowej, zamieszkanej przez ludność niemiecką. Założono ją prawdopodobnie na "surowym korzeniu". Podział na Stary i Nowy Cieszyn nastąpił w czasach nowożytnych. Sama nazwa miejscowości mogła nawiązywać do polskiego Cieszyna lub zostać zaczerpnięta z obszaru Pomezanii. W XV stuleciu wieś obejmowała 54 łany ziemi. W tym czasie działała również karczma. Miejscowość wchodziła w skład parafii w Osieku, a następnie w Skowronach. W XVII wieku wieś stanowiła część dóbr książęcych na prawie chełmińskim. W okresie wojen szwedzkich Stary Cieszyń popadł w ruinę. Przez jakiś czas dobra były oddawane pod zastaw długów okolicznym rodzinom szlacheckim. W 1820 roku wieś liczyła 82 mieszkańców i składała się z 15 budynków. Wkrótce liczba mieszkańców wzrosła do 167 osób. W 1873 roku miejscowy posiadacz ziemski Ferynand Pelz został wybrany posłem do sejmiku powiatowego w Pasłęku. Po 1884 roku Stary Cieszyn podporządkowano gminie w Sałkowicach. W tym czasie miejscowość liczyła 19 budynków i 144 mieszkańców. Wszyscy byli ewangelikami. W tym okresie największym gospodarzem był Kurt Bomke, posiadający 112 ha ziemi oraz dwa czworaki. Mleko dostarczano do mleczarni w Nowym Cieszynie, a zboże do spichlerzy w Pasłęku. We wsi działała jednoklasowa szkoła. Od 935 do 1945 roku wójtem Starego Cieszyna był Kurt Bomke. W 1939 roku wieś składała się z 24 budynków i liczyła 88 mieszkańców. W 1942 roku miejscowość została zelektryfikowana - Stary i Nowy Cieszyn podłączono wówczas do elektrowni torfowej w Karwinach. W czasie II wojny światowej w miejscowych gospodarstwach pracowali robotnicy przymusowi z Francji i Białorusi. Wśród nich znalazła się także młoda Polka. Ewakuacja wsi rozpoczęła się 23 stycznia 1945 roku. 1 lutego do Starego Cieszyna wkroczyła Armia Czerwona. Ostatni niemieccy mieszkańcy zostali wysiedleni w czerwcu 1947 roku. W miejscowości uruchomiono po wojnie Państwowe Gospodarstwo Rolne, a w dawnej poniemieckiej szkole pomieszkiwali robotnicy sezonowi.
Ludzie związani z miejscowością
Zabytki
- Budynek dawnej niemieckiej szkoły
Bibliografia
- Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
- Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
- Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Godkowo na lata 2013-2020 [data dostępu: 5.05.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.05.2014]
- Lech Słodownik, Stary Cieszyn [data dostępu: 5.05.2014]
Przypisy
Zobacz też
