Słabowo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Słabowo ''' (niem. ''Slabowen'', od 1928 r. ''Langenwiese'') – | + | ''' Słabowo ''' (niem. ''Slabowen'', od 1928 r. ''Langenwiese'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Ryn (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ryn]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Do 1950 roku wieś wchodziła w skład powiatu mrągowskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 63 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Cezary Wojciechowski]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/172/Jednostki_pomocnicze_Gminy/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 28 km na południowy zachód od [[Giżycko|Giżycka]] i 6 km na zachód od [[Ryn|Rynu]], przy granicy z [[powiat mrągowski|powiatem mrągowskim]]. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 28 km na południowy zachód od [[Giżycko|Giżycka]] i 6 km na zachód od [[Ryn|Rynu]], przy granicy z [[powiat mrągowski|powiatem mrągowskim]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Dokładna data jej założenia nie jest znana. Wzmiankowana jest w dokumentach z 1547 roku określających granice [[Krzyżany|Krzyżan]] oraz z 1554 roku określających granice [[Budziska|Budzisk]] (obecnie powiat mrągowski). | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Dokładna data jej założenia nie jest znana. Wzmiankowana jest w dokumentach z 1547 roku określających granice [[Krzyżany|Krzyżan]] oraz z 1554 roku określających granice [[Budziska|Budzisk]] (obecnie [[powiat mrągowski]]). Ze źródeł wiadomo, że w tym okresie Słabowo liczyło 44 łany, z czego cztery należały do sołtysa. W 1632 roku we wsi było dwóch sołtysów (obsadzonych łącznie na czterech łanach), karczmarz i 20 gospodarzy, którzy płacili wysoki czynsz. Wieś poważnie ucierpiała podczas [[epidemia dżumy 1709-1711|wielkiej epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku. W 1719 roku było tu jedynie siedmiu gospodarzy, a 21 łanów leżało odłogiem. Na początku XIX wieku w Słabowie były 22 gospodarstwa, a wieś obejmowała nieco ponad 33 łany. |
| − | + | W 1916 roku wielki pożar zniszczył większą część wsi. Przed II wojną światową obszar wsi wynosił 578 ha. Słabowo należało do [[parafia ewangelicka w Rynie|parafii ewangelickiej w Rynie]]. | |
| − | + | Szkołę we wsi założono w 1722 roku. Przed 1939 rokiem posiadała ona dwie sale lekcyjne i zatrudniała dwóch nauczycieli. Po wojnie reaktywowano ją w 1949 roku i zatrudniono jednego nauczyciela. Do końca lat 50. liczba nauczycieli wzrosła do czterech, od połowy lat 60. szkoła liczyła osiem klas, a od połowy lat 70. zatrudniano w niej sześciu nauczycieli. Po wojnie wzniesiono też nowy budynek szkolny. | |
| + | W 1970 roku Słabowo liczyło 28 budynków mieszkalnych, wieś była zelektryfikowana. Znajdowały się tu: klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 40 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe, sklep wielobranżowy; działało kółko rolnicze. W latach 1954–1972 wieś należała do gromady Ryn. | ||
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: |
| − | + | *1857 – 251 osób | |
| − | 1857 | + | *1933 – 255 osób |
| − | + | *1939 – 260 osób | |
| − | 1933 | + | *1970 – 183 osoby, 35 gospodarstw |
| − | |||
| − | 1939 | ||
| − | |||
| − | 1970 | ||
[[File:Cmentarz ewangelicki. Stela poświęcona poległemu w 1914 roku żołnierzowi niemieckiemu.jpg|thumb|300 px|left|Cmentarz ewangelicki. Stela poświęcona poległemu w 1914 roku żołnierzowi niemieckiemu]] | [[File:Cmentarz ewangelicki. Stela poświęcona poległemu w 1914 roku żołnierzowi niemieckiemu.jpg|thumb|300 px|left|Cmentarz ewangelicki. Stela poświęcona poległemu w 1914 roku żołnierzowi niemieckiemu]] | ||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z przełomu XIX i XX wieku |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z początku XX wieku; znajduje się na nim pamiątkowa stela poświęcona pamięci żołnierza niemieckiego poległego w listopadzie 1914 roku |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/> | ||
| + | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
| + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| + | Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. [http://bip.warmia.mazury.pl/ryn_gmina_miejsko_-_wiejska/system/pobierz.php/UCHW.%20Nr%20XLI%20360%2010%20Zal.%20Nr%201.pdf?id=1421 Część A], Ryn 2009/2010 [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/slabowo Olsztyńska Strona Rowerowa] [05.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Ryn (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: | ||
Wersja z 11:48, 8 sty 2015
| Słabowo | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Ryn |
| Liczba ludności (2010) | 63 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Słabowo | |
| Położenie na mapie Polski  Słabowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Słabowo (niem. Slabowen, od 1928 r. Langenwiese) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Do 1950 roku wieś wchodziła w skład powiatu mrągowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 63 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Cezary Wojciechowski[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 28 km na południowy zachód od Giżycka i 6 km na zachód od Rynu, przy granicy z powiatem mrągowskim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. Dokładna data jej założenia nie jest znana. Wzmiankowana jest w dokumentach z 1547 roku określających granice Krzyżan oraz z 1554 roku określających granice Budzisk (obecnie powiat mrągowski). Ze źródeł wiadomo, że w tym okresie Słabowo liczyło 44 łany, z czego cztery należały do sołtysa. W 1632 roku we wsi było dwóch sołtysów (obsadzonych łącznie na czterech łanach), karczmarz i 20 gospodarzy, którzy płacili wysoki czynsz. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku. W 1719 roku było tu jedynie siedmiu gospodarzy, a 21 łanów leżało odłogiem. Na początku XIX wieku w Słabowie były 22 gospodarstwa, a wieś obejmowała nieco ponad 33 łany.
W 1916 roku wielki pożar zniszczył większą część wsi. Przed II wojną światową obszar wsi wynosił 578 ha. Słabowo należało do parafii ewangelickiej w Rynie.
Szkołę we wsi założono w 1722 roku. Przed 1939 rokiem posiadała ona dwie sale lekcyjne i zatrudniała dwóch nauczycieli. Po wojnie reaktywowano ją w 1949 roku i zatrudniono jednego nauczyciela. Do końca lat 50. liczba nauczycieli wzrosła do czterech, od połowy lat 60. szkoła liczyła osiem klas, a od połowy lat 70. zatrudniano w niej sześciu nauczycieli. Po wojnie wzniesiono też nowy budynek szkolny.
W 1970 roku Słabowo liczyło 28 budynków mieszkalnych, wieś była zelektryfikowana. Znajdowały się tu: klub, punkt biblioteczny, sala kinowa na 40 miejsc, remiza strażacka, boisko sportowe, sklep wielobranżowy; działało kółko rolnicze. W latach 1954–1972 wieś należała do gromady Ryn.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 251 osób
- 1933 – 255 osób
- 1939 – 260 osób
- 1970 – 183 osoby, 35 gospodarstw
Zabytki
- cmentarz ewangelicki z przełomu XIX i XX wieku
- cmentarz ewangelicki z początku XX wieku; znajduje się na nim pamiątkowa stela poświęcona pamięci żołnierza niemieckiego poległego w listopadzie 1914 roku
Przypisy
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, w: Miasto i gmina Ryn. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Część A, Ryn 2009/2010 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [05.03.2014]
