Wroniec widlasty: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Ciekawostki) |
|||
Linia 18: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = ''Lycopodium selago'' L.}} | |Lista synonimów = ''Lycopodium selago'' L.}} | ||
− | |||
− | |||
'''Wroniec widlasty''', widłak wroniec (''Huperzia selago'' (L.) Bernh. ex Schrank.) – gatunek rośliny zaliczany do rodziny widłakowatych (''Lycopodiaceae''). | '''Wroniec widlasty''', widłak wroniec (''Huperzia selago'' (L.) Bernh. ex Schrank.) – gatunek rośliny zaliczany do rodziny widłakowatych (''Lycopodiaceae''). | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | + | == Morfologia == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Roślina wieloletnia, wysokości 5-15 cm. Łodyga wzniesiona, widlasto rozgałęziająca się, rozgałęzienia równej wysokości. Liście równowąskolancetowate, ostro zakończone, całobrzegie, lub drobno piłkowane, bez włosków. Długość 4–8 mm, ustawione skrętolegle w 8 szeregach na pędach i zwykle odstające od nich. Gatunek ten nie wytwarza kłosa zarodnionośnego. Zarodnie powstają w kątach liści zarodnionośnych, tzw. sporofili. Są one bardzo podobne do liści płonnych. Zarodnie mają nerkowaty kształt i po dojrzeniu pękają od góry, wysypując zarodniki. Zarodniki dojrzewają od lipca do września. Roślina ta niekiedy rozmnaża się również wegetatywnie za pomocą rozmnóżek. | Roślina wieloletnia, wysokości 5-15 cm. Łodyga wzniesiona, widlasto rozgałęziająca się, rozgałęzienia równej wysokości. Liście równowąskolancetowate, ostro zakończone, całobrzegie, lub drobno piłkowane, bez włosków. Długość 4–8 mm, ustawione skrętolegle w 8 szeregach na pędach i zwykle odstające od nich. Gatunek ten nie wytwarza kłosa zarodnionośnego. Zarodnie powstają w kątach liści zarodnionośnych, tzw. sporofili. Są one bardzo podobne do liści płonnych. Zarodnie mają nerkowaty kształt i po dojrzeniu pękają od góry, wysypując zarodniki. Zarodniki dojrzewają od lipca do września. Roślina ta niekiedy rozmnaża się również wegetatywnie za pomocą rozmnóżek. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Rozmieszczenie i ekologia == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Widłak wroniec występuje na rozległych obszarach Europy, Ameryki Północnej oraz w Japonii. W Polsce częściej w górach, na niżu jest rzadki. | Widłak wroniec występuje na rozległych obszarach Europy, Ameryki Północnej oraz w Japonii. W Polsce częściej w górach, na niżu jest rzadki. | ||
Występuje w górach rośnie wśród skał, na wolnych miejscach wśród kosodrzewiny, na halach, na niżu w cienistych lasach. W Tatrach występuje od regla dolnego aż po najwyższe szczyty Tatr, w Sudetach sięga po 1590 m n.p.m. Unika podłoża wapiennego. | Występuje w górach rośnie wśród skał, na wolnych miejscach wśród kosodrzewiny, na halach, na niżu w cienistych lasach. W Tatrach występuje od regla dolnego aż po najwyższe szczyty Tatr, w Sudetach sięga po 1590 m n.p.m. Unika podłoża wapiennego. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Wartość użytkowa == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczony na "Czerwonej Liście" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania (kategoria zagrożenia V). W górach nie jest zagrożony, większa część jego stanowisk znajduje się w górskich parkach narodowych, jedynie niektóre jego stanowiska na niżu są zagrożone w wyniku eksploatacji lasu. | Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczony na "Czerwonej Liście" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania (kategoria zagrożenia V). W górach nie jest zagrożony, większa część jego stanowisk znajduje się w górskich parkach narodowych, jedynie niektóre jego stanowiska na niżu są zagrożone w wyniku eksploatacji lasu. | ||
Roślina trująca i lecznicza. Zawiera trujące alkaloidy annotynę i likopodynę. | Roślina trująca i lecznicza. Zawiera trujące alkaloidy annotynę i likopodynę. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Ciekawostki == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Zarodniki widłaków zawierają łatwopalne olejki eteryczne. | Zarodniki widłaków zawierają łatwopalne olejki eteryczne. | ||
Linia 57: | Linia 39: | ||
Na Warmii i Mazurach wroniec widlasty występuję m.in. w [[Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego|Parku Krajobrazowym Pojezierza Iławskiego]] oraz w [[Rezerwat Czarnówko|rezerwacie "Czarnówko"]] i [[Rezerwat Uroczysko Kramnik|Uroczysko Kramnik]], w [[Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej|Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej]]. | Na Warmii i Mazurach wroniec widlasty występuję m.in. w [[Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego|Parku Krajobrazowym Pojezierza Iławskiego]] oraz w [[Rezerwat Czarnówko|rezerwacie "Czarnówko"]] i [[Rezerwat Uroczysko Kramnik|Uroczysko Kramnik]], w [[Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej|Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | |||
− | |||
K. Zarzycki, Z. Szeląg: ''Red list of the vascular plants in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20. | K. Zarzycki, Z. Szeląg: ''Red list of the vascular plants in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20. | ||
− | + | <br/> | |
H. Wójciak: ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski''. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa: 2003. | H. Wójciak: ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski''. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa: 2003. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
− | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Wroniec_widlasty pl.wikipedia.org, Wroniec widlasty] [13.05.2014] | |
− | + | <br/> | |
− | http://pl.wikipedia.org/wiki/Wroniec_widlasty | + | [http://parkikrajobrazowewarmiimazur.pl/pojezierzailawskiego/dolne_menu-przyroda-szata_roslinna.html parkikrajobrazowewarmiimazur.pl] [13.05.2014] |
− | |||
− | http://parkikrajobrazowewarmiimazur.pl/pojezierzailawskiego/dolne_menu-przyroda-szata_roslinna.html | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria:Rośliny Warmii i Mazur]] | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria:Rośliny Warmii i Mazur]] |
Wersja z 16:25, 9 lip 2014
Wroniec widlasty, widłak wroniec (Huperzia selago (L.) Bernh. ex Schrank.) – gatunek rośliny zaliczany do rodziny widłakowatych (Lycopodiaceae).
Spis treści
Morfologia
Roślina wieloletnia, wysokości 5-15 cm. Łodyga wzniesiona, widlasto rozgałęziająca się, rozgałęzienia równej wysokości. Liście równowąskolancetowate, ostro zakończone, całobrzegie, lub drobno piłkowane, bez włosków. Długość 4–8 mm, ustawione skrętolegle w 8 szeregach na pędach i zwykle odstające od nich. Gatunek ten nie wytwarza kłosa zarodnionośnego. Zarodnie powstają w kątach liści zarodnionośnych, tzw. sporofili. Są one bardzo podobne do liści płonnych. Zarodnie mają nerkowaty kształt i po dojrzeniu pękają od góry, wysypując zarodniki. Zarodniki dojrzewają od lipca do września. Roślina ta niekiedy rozmnaża się również wegetatywnie za pomocą rozmnóżek.
Rozmieszczenie i ekologia
Widłak wroniec występuje na rozległych obszarach Europy, Ameryki Północnej oraz w Japonii. W Polsce częściej w górach, na niżu jest rzadki.
Występuje w górach rośnie wśród skał, na wolnych miejscach wśród kosodrzewiny, na halach, na niżu w cienistych lasach. W Tatrach występuje od regla dolnego aż po najwyższe szczyty Tatr, w Sudetach sięga po 1590 m n.p.m. Unika podłoża wapiennego.
Wartość użytkowa
Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczony na "Czerwonej Liście" w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania (kategoria zagrożenia V). W górach nie jest zagrożony, większa część jego stanowisk znajduje się w górskich parkach narodowych, jedynie niektóre jego stanowiska na niżu są zagrożone w wyniku eksploatacji lasu.
Roślina trująca i lecznicza. Zawiera trujące alkaloidy annotynę i likopodynę.
Ciekawostki
Zarodniki widłaków zawierają łatwopalne olejki eteryczne.
Wyrastające z zarodników widłaków podziemne, bezzieleniowe przedrośla żyją w symbiozie grzybem mykoryzowym (mykoryza endotroficzna).
Na Warmii i Mazurach wroniec widlasty występuję m.in. w Parku Krajobrazowym Pojezierza Iławskiego oraz w rezerwacie "Czarnówko" i Uroczysko Kramnik, w Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej.
Bibliografia
K. Zarzycki, Z. Szeląg: Red list of the vascular plants in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20.
H. Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa: 2003.
Linki zewnętrzne
pl.wikipedia.org, Wroniec widlasty [13.05.2014]
parkikrajobrazowewarmiimazur.pl [13.05.2014]