Starokatolicy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | '''Starokatolicy''' | + | '''Starokatolicy''' – przedstawiciele nurtu katolicyzmu, który narodził się w 1870 roku. |
| − | <br/> | + | <br/><br/> |
| − | |||
==Historia== | ==Historia== | ||
Wyodrębnienie tego nurtu były efektem sprzeciwu części wiernych Kościoła rzymskokatolickiego wobec ogłoszenia dogmatu o prymacie i nieomylności papieża. Ruch doprowadził do odłączenia się od Kościoła grup wyznawców. W 1889 roku starokatolicyzm związał się z jansenistami w Utrechcie, którzy w 1724 roku zerwali związki z Watykanem. | Wyodrębnienie tego nurtu były efektem sprzeciwu części wiernych Kościoła rzymskokatolickiego wobec ogłoszenia dogmatu o prymacie i nieomylności papieża. Ruch doprowadził do odłączenia się od Kościoła grup wyznawców. W 1889 roku starokatolicyzm związał się z jansenistami w Utrechcie, którzy w 1724 roku zerwali związki z Watykanem. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
==Starokatolicy na Warmii== | ==Starokatolicy na Warmii== | ||
Pojawienie się ruchu na [[Warmia|Warmii]] wiąże się z początkiem [[Kulturkampf|kulturkapmfu]]. Władze niemieckie rozpoczęły proces ograniczania wpływów Kościoła katolickiego w sferze publicznej. | Pojawienie się ruchu na [[Warmia|Warmii]] wiąże się z początkiem [[Kulturkampf|kulturkapmfu]]. Władze niemieckie rozpoczęły proces ograniczania wpływów Kościoła katolickiego w sferze publicznej. | ||
| − | |||
| − | + | Istotnym wydarzeniem związanym z rozwojem ruchu był konflikt biskupa warmińskiego [[Filip Krementz|Filipa Krementza]] z kilkoma wykładowacami [[Liceum Hosianum w Braniewie|Liceum Hosianum]] oraz seminarium nauczycielskiego w [[Braniewo|Braniewie]]. Grupa nie uznała dogmatu o nieomylności papieża, a jej protest od początku popierały władze. Postanowieniom Soboru Watykańskiego I sprzeciwili się: [[Fryderyk Michelis]], [[Andrzej Menzel]], [[Edmund Treibel]], [[Paweł Wollmann]], [[Józef Grunert]]. Wszyscy wymienieni zostali zawieszeni przez biskupa Krementza. Wykładowcy i nauczyciele nie spieszyli się jednak z opuszczeniem stanowisk. Wówczas biskup warmiński utworzył prywatne zajęcia z przedmiotów wykładanych dotychczas przez suspendowanych. Do akcji wkroczyli również rodzice seminarzystów i gimnazjalistów. W petycji do cesarza w sprawie usunięcia nauczycieli. Petycję podpisało 227 osób, w tym [[Mikołaj Liszewski]], ojciec [[lkwim:Jan Liszewski|Jana Liszewskiego]] oraz [[Jakub Barczewski]], ojciec [[Walenty Barczewski|Walentego Barczewskiego]]. Władze nie zareagowały na apele rodziców. Wkrótce liczba uczniów, którzy uczęszczali na zajęcia suspendowanych wykładowców, zaczęła drastycznie spadać. W tym momencie władze zdecydowały o zamknięciu seminarium. Duża część uczniów ukończyła ostatecznie naukę w Eichstädt w Bawarii. Starokatoliccy wykładowcy znaleźli natomiast pracę na uniwersytetach we Fryburgu, w Bonn i Kolonii. Natomiast Józef Grunert został kaznodzieją w przejętym przez starokatolików królewieckim kościele. W listopadzie 1886 roku przeszedł jednak na protestantyzm, poświęcając się pracy pastora w Allenburgu. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | Na Warmii starokatolicyzm nie stworzył zwartych struktur i nie włączył się do wspólnoty Kościoła starokatolickiego w Niemczech, któremu ostateczną formę nadały ustalenia przyjęte na kongresach starokatolików w Monachium, Kolonii i Konstancji w latach 1871– 1872. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Około 1886 roku wpływy starokatolicyzmu zaczęły wygasać. Znaczną rolę w tym procesie odegrał ówczesny biskup warmiński [[Andrzej Thiel]], dążący do porozumienia z władzami prowincji. Najpoważniejszym problemem, z jakim należało walczyć okazał się spadek liczby księży w diecezji warmińskiej. | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references> | <references> | ||
| − | |||
| − | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
*[[Arianie]] | *[[Arianie]] | ||
*[[Staroobrzędowcy]] | *[[Staroobrzędowcy]] | ||
*[[Gromadkarze]] | *[[Gromadkarze]] | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. II, Olsztyn 2011.<br/> | ||
| + | Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.<br/> | ||
| + | Obłąk Jan, ''Sprawa polskiej ludności katolickiej na terenie diecezji warmińskiej w latach 1870-1914, ''Nasza Przeszłość'', t. XVIII, 1963, s. 35-139. <br/> | ||
| + | Piątek Tadeusz i Jerzy, ''Starokatolicyzm'', Warszawa 1987.<br/> | ||
| + | <br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Dzieje]] [[Kategoria: 1801-1918]] [[Kategoria: Historia]] [[Kategoria: Organizacje i stowarzyszenia]] [[Kategoria: Kościoły i wyznania]] [[Kategoria: Kościół | + | [[Kategoria: Dzieje]] [[Kategoria: 1801-1918]] [[Kategoria: Historia]] [[Kategoria: Organizacje i stowarzyszenia]] [[Kategoria: Kościoły i wyznania]] [[Kategoria: Kościół rzymskokatolicki]] |
Wersja z 19:53, 1 mar 2015
Starokatolicy – przedstawiciele nurtu katolicyzmu, który narodził się w 1870 roku.
Historia
Wyodrębnienie tego nurtu były efektem sprzeciwu części wiernych Kościoła rzymskokatolickiego wobec ogłoszenia dogmatu o prymacie i nieomylności papieża. Ruch doprowadził do odłączenia się od Kościoła grup wyznawców. W 1889 roku starokatolicyzm związał się z jansenistami w Utrechcie, którzy w 1724 roku zerwali związki z Watykanem.
Starokatolicy na Warmii
Pojawienie się ruchu na Warmii wiąże się z początkiem kulturkapmfu. Władze niemieckie rozpoczęły proces ograniczania wpływów Kościoła katolickiego w sferze publicznej.
Istotnym wydarzeniem związanym z rozwojem ruchu był konflikt biskupa warmińskiego Filipa Krementza z kilkoma wykładowacami Liceum Hosianum oraz seminarium nauczycielskiego w Braniewie. Grupa nie uznała dogmatu o nieomylności papieża, a jej protest od początku popierały władze. Postanowieniom Soboru Watykańskiego I sprzeciwili się: Fryderyk Michelis, Andrzej Menzel, Edmund Treibel, Paweł Wollmann, Józef Grunert. Wszyscy wymienieni zostali zawieszeni przez biskupa Krementza. Wykładowcy i nauczyciele nie spieszyli się jednak z opuszczeniem stanowisk. Wówczas biskup warmiński utworzył prywatne zajęcia z przedmiotów wykładanych dotychczas przez suspendowanych. Do akcji wkroczyli również rodzice seminarzystów i gimnazjalistów. W petycji do cesarza w sprawie usunięcia nauczycieli. Petycję podpisało 227 osób, w tym Mikołaj Liszewski, ojciec Jana Liszewskiego oraz Jakub Barczewski, ojciec Walentego Barczewskiego. Władze nie zareagowały na apele rodziców. Wkrótce liczba uczniów, którzy uczęszczali na zajęcia suspendowanych wykładowców, zaczęła drastycznie spadać. W tym momencie władze zdecydowały o zamknięciu seminarium. Duża część uczniów ukończyła ostatecznie naukę w Eichstädt w Bawarii. Starokatoliccy wykładowcy znaleźli natomiast pracę na uniwersytetach we Fryburgu, w Bonn i Kolonii. Natomiast Józef Grunert został kaznodzieją w przejętym przez starokatolików królewieckim kościele. W listopadzie 1886 roku przeszedł jednak na protestantyzm, poświęcając się pracy pastora w Allenburgu.
Na Warmii starokatolicyzm nie stworzył zwartych struktur i nie włączył się do wspólnoty Kościoła starokatolickiego w Niemczech, któremu ostateczną formę nadały ustalenia przyjęte na kongresach starokatolików w Monachium, Kolonii i Konstancji w latach 1871– 1872.
Około 1886 roku wpływy starokatolicyzmu zaczęły wygasać. Znaczną rolę w tym procesie odegrał ówczesny biskup warmiński Andrzej Thiel, dążący do porozumienia z władzami prowincji. Najpoważniejszym problemem, z jakim należało walczyć okazał się spadek liczby księży w diecezji warmińskiej.
Przypisy
<references>
Zobacz też
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Obłąk Jan, Sprawa polskiej ludności katolickiej na terenie diecezji warmińskiej w latach 1870-1914, Nasza Przeszłość, t. XVIII, 1963, s. 35-139.
Piątek Tadeusz i Jerzy, Starokatolicyzm, Warszawa 1987.
