Komitet Niesienia Pomocy Mazurom: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 7: | Linia 7: | ||
|Rok_zalozenia = 1881 | |Rok_zalozenia = 1881 | ||
}} | }} | ||
− | + | ''' Komitet Niesienia Pomocy Mazurom ''' – organizacja powołana do życia w 1881 roku w Poznaniu, przy współudziale [[lkwim: Wojciech Kętrzyński|Wojciecha Kętrzyńskiego]]. Została przekształcona w [[Centralny Komitet dla Mazur, Śląska i Pomorza]] | |
− | ''' Komitet Niesienia Pomocy Mazurom ''' | + | <br/><br/> |
− | <br/> | ||
== Historia == | == Historia == | ||
− | Działalność polska na Mazurach miała się skupiać wokół założonego w [[Ostróda|Ostródzie]] pisma [[ | + | Działalność polska na Mazurach miała się skupiać wokół założonego w [[Ostróda|Ostródzie]] pisma "[[Mazur]]", którego redaktorem został [[Jan Sembrzycki|Jan Karol Sembrzycki]] – pochodzący z [[Olecko|Olecka]] aptekarz, historyk i redaktor. W 1884 roku "Mazur" był prenumerowany przez 400 czytelników. Jednak zniemczony drukarz, wydający dotychczas pismo [[Karol Salewski|Karol Edward Salewski]] odmówił dalszej współpracy. Inicjatywa na Mazurach zakończyła się niepowodzeniem. Rok później (1885) Sembrzycki zaczął wydawać w Tylży nowy tytuł – [[Mazur Wschodniopruski|"Mazura Wschodniopruskiego"]]. Problemy finansowe i trudności stawiane przez władze doprowadziły ostatecznie do zamknięcia obu redakcji. |
− | + | W tej sytuacji Komitet zaczął wspierać także polski ruch na obszarze [[Warmia|Warmii]], między innymi poprzez dofinansowanie [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. Na tym w zasadzie zakończyła się aktywność Komitetu Niesienia Pomocy Mazurom. Dopiero w momencie powstania "[[Gazeta Ludowa|Gazety Ludowej]]" doszło do ukształtowania w miarę zorganizowanej formy polskiego ruchu na terenie [[Mazury|Mazur]]. | |
== Cele i zadania organizacji == | == Cele i zadania organizacji == | ||
− | Najważniejszym zadaniem Komitetu było inicjowanie oraz wspieranie działalności polskiej na | + | Najważniejszym zadaniem Komitetu było inicjowanie oraz wspieranie działalności polskiej na Mazurach. Organizacja miała wspomagać akcje polskich działaczy zarówno w kwestiach organizacyjnych, jak i finansowych. |
− | |||
== Działalność == | == Działalność == | ||
− | W 1896 roku Komitet Niesienia Pomocy Mazurom zainicjował wydawanie [[Gazeta Ludowa|"Gazety Ludowej"]], ukazującej się w [[Ełk|Ełku]], a następnie w [[Szczytno|Szczytnie]]. Do jej założenia przyczynił się adwokat warszawski [[Antoni Osuchowski]]. Stanowisko redaktora przypadło [[Karol Bahrke|Karolowi Bahrke]]. Teksty publikowane na łamach "Gazety Ludowej" odzwierciedlały cele, jakie postawił przed sobą Komitet Niesienia Pomocy Mazurom. Pismo przybliżało postulaty polskiego ruchu szerokiemu i zróżnicowanemu gronu czytelników. Tematyka artykułów krążyła wokół kwestii walki o język polski, wspólnoty języka i tradycji, łączącej [[Mazurzy|Mazurów]] z Polakami. | + | W 1896 roku Komitet Niesienia Pomocy Mazurom zainicjował wydawanie [[Gazeta Ludowa|"Gazety Ludowej"]], ukazującej się w [[Ełk|Ełku]], a następnie w [[Szczytno|Szczytnie]]. Do jej założenia przyczynił się adwokat warszawski [[Antoni Osuchowski]]. Stanowisko redaktora przypadło [[Karol Bahrke|Karolowi Bahrke]]. |
− | + | ||
+ | Teksty publikowane na łamach "Gazety Ludowej" odzwierciedlały cele, jakie postawił przed sobą Komitet Niesienia Pomocy Mazurom. Pismo przybliżało postulaty polskiego ruchu szerokiemu i zróżnicowanemu gronu czytelników. Tematyka artykułów krążyła wokół kwestii walki o język polski, wspólnoty języka i tradycji, łączącej [[Mazurzy|Mazurów]] z Polakami. | ||
== Osoby związane z organizacją == | == Osoby związane z organizacją == | ||
Linia 28: | Linia 27: | ||
*Antoni Osuchowski | *Antoni Osuchowski | ||
*Karol Bahrke | *Karol Bahrke | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
*[[Związek Mazurów I]] | *[[Związek Mazurów I]] | ||
Linia 51: | Linia 36: | ||
*[[Mazurski Dom Ludowy w Działdowie]] | *[[Mazurski Dom Ludowy w Działdowie]] | ||
*[[Konspiracyjny Związek Mazurów]] | *[[Konspiracyjny Związek Mazurów]] | ||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. II, Olsztyn 2011.<br/> | ||
+ | Chwalba Andrzej, ''Historia Polski 1795-1918'', Kraków 2000.<br/> | ||
+ | Jasiński Janusz, ''Między Prusami a Polską. Rozprawy z dziejów Warmii i Mazur w XVIII-XX wieku'', Olsztyn 2003.<br/> | ||
+ | Jasiński Grzegorz, ''Mazurzy w drugiej połowie XIX wieku'', Olsztyn 1994. <br/> | ||
+ | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria:Dzieje]] [[Kategoria:1801-1918 | + | |
+ | |||
+ | |||
+ | [[Kategoria:Dzieje]] [[Kategoria:1801-1918 ]] [[Kategoria: Organizacje polskie przed 1945]]<br /> |
Wersja z 22:15, 24 lut 2015
Komitet Niesienia Pomocy Mazurom | |
| |
Rodzaj organizacji | organizacja polonijna |
Profil działalności | wspieranie polskiej działalności na obszarze Mazur |
Rok założenia | 1881 |
Komitet Niesienia Pomocy Mazurom – organizacja powołana do życia w 1881 roku w Poznaniu, przy współudziale Wojciecha Kętrzyńskiego. Została przekształcona w Centralny Komitet dla Mazur, Śląska i Pomorza
Spis treści
Historia
Działalność polska na Mazurach miała się skupiać wokół założonego w Ostródzie pisma "Mazur", którego redaktorem został Jan Karol Sembrzycki – pochodzący z Olecka aptekarz, historyk i redaktor. W 1884 roku "Mazur" był prenumerowany przez 400 czytelników. Jednak zniemczony drukarz, wydający dotychczas pismo Karol Edward Salewski odmówił dalszej współpracy. Inicjatywa na Mazurach zakończyła się niepowodzeniem. Rok później (1885) Sembrzycki zaczął wydawać w Tylży nowy tytuł – "Mazura Wschodniopruskiego". Problemy finansowe i trudności stawiane przez władze doprowadziły ostatecznie do zamknięcia obu redakcji.
W tej sytuacji Komitet zaczął wspierać także polski ruch na obszarze Warmii, między innymi poprzez dofinansowanie "Gazety Olsztyńskiej". Na tym w zasadzie zakończyła się aktywność Komitetu Niesienia Pomocy Mazurom. Dopiero w momencie powstania "Gazety Ludowej" doszło do ukształtowania w miarę zorganizowanej formy polskiego ruchu na terenie Mazur.
Cele i zadania organizacji
Najważniejszym zadaniem Komitetu było inicjowanie oraz wspieranie działalności polskiej na Mazurach. Organizacja miała wspomagać akcje polskich działaczy zarówno w kwestiach organizacyjnych, jak i finansowych.
Działalność
W 1896 roku Komitet Niesienia Pomocy Mazurom zainicjował wydawanie "Gazety Ludowej", ukazującej się w Ełku, a następnie w Szczytnie. Do jej założenia przyczynił się adwokat warszawski Antoni Osuchowski. Stanowisko redaktora przypadło Karolowi Bahrke.
Teksty publikowane na łamach "Gazety Ludowej" odzwierciedlały cele, jakie postawił przed sobą Komitet Niesienia Pomocy Mazurom. Pismo przybliżało postulaty polskiego ruchu szerokiemu i zróżnicowanemu gronu czytelników. Tematyka artykułów krążyła wokół kwestii walki o język polski, wspólnoty języka i tradycji, łączącej Mazurów z Polakami.
Osoby związane z organizacją
- Wojciech Kętrzyński
- Jan Karol Sembrzycki
- Antoni Osuchowski
- Karol Bahrke
Zobacz też
- Związek Mazurów I
- Związek Mazurów II
- Komisja Szkolna na Mazurach
- Mazurski Komitet Plebiscytowy
- Mazurski Związek Ludowy
- Muzeum Mazurskie w Działdowie
- Mazurski Dom Ludowy w Działdowie
- Konspiracyjny Związek Mazurów
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Chwalba Andrzej, Historia Polski 1795-1918, Kraków 2000.
Jasiński Janusz, Między Prusami a Polską. Rozprawy z dziejów Warmii i Mazur w XVIII-XX wieku, Olsztyn 2003.
Jasiński Grzegorz, Mazurzy w drugiej połowie XIX wieku, Olsztyn 1994.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.