Leginy

Leginy
Leginy Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Reszel
Liczba ludności (2010)	346
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NKE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Leginy
Położenie na mapie Polski Leginy
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Leginy (niem. Legienen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie kętrzyńskim w gminie Reszel. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 346 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Marian Plizga.

Kościół w Leginach z XIX wieku.
Fot. Mieczysław Kalski

Położenie

Miejscowość położona jest między jeziorami: Legińskim i Widryńskim, przy drodze wojewódzkiej nr 590, w odległości ok. 6 km od Reszla.

Dzieje miejscowości

Wieś istniała już w pierwszej połowie XIV wieku. Jej lokację odnowił 16 czerwca 1359 roku biskup warmiński Jan Stryprock. Majątek chełmiński w Leginach na początku XV wieku należał do rodziny von Oelsenów. Właścicielem majątku w Leginach był Stefan Sadorski. Od sierpnia 1854 roku wieś była w posiadaniu Augusta Caspara (konwertyta pochodzenia żydowskiego). Erich Kaspar syn Augusta w 1930 roku sprzedał majątek lokalnej spółce. W pierwszej połowie XX wieku majątek w Leginach został rozparcelowany. Po parcelacji gospodarstwa chłopskie miały ujednolicone architektonicznie budynki. Leginy są siedzibą parafii, do której należą między innymi Łężany. Pierwsza wzmianka o szkole w Leginach pochodzi z 1622 roku. Z tego roku pochodzi informacja, że wynagrodzenie nauczyciela wynosiło 18 grzywien.

Gospodarka

Dawniej na terenie miejscowości znajdowały się krochmalnia oraz młyn parowy. W Leginach powstają obecnie gospodarstwa agroturystyczne. Ma to związek z położeniem wsi w pobliżu jezior.

Turystyka

• szlak rowerowy o długości 65 km – przebieg trasy: Biskupiec – Stanclewo – Stary Gieląd – Zyndaki – Burszewo – Widryny – Leginy – Samławki – Kabiny – Kolno – Górowo – Kruzy – Labuchy – Biskupiec

Zabytki

Pierwsza wzmianka o kościele w Leginach pochodzi z 1404 roku. Kościół w istniejącej obecnie formie architektonicznej wybudowano w 1824 roku. Świątynia była konsekrowana 4 września 1825 roku przez biskupa warmińskiego Józefa von Hohenzollerna. Jest to budowla murowana, salowa, z kruchtą od strony północnej i zakrystią od wschodniej. Ołtarz główny w stylu barokowym wykonany został w 1745 roku. W wyposażeniu świątyni znalazła się puszka z napisem „DOM comites Załuscy in emigratione anno 1833 offerunt”. Jest to pamiątka po internowanych na terenie Prus uczestnikach powstania listopadowego.

Bibliografia

Leginy, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 5, red. F. Sulimierski, Warszawa 1884. Licharewa Zofia, ‘’Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu’’, Olsztyn 1962. Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969. Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968. Moje Mazury [27.10.2013] Bank Danych Lokalnych GUS [28.09.2014] Serwisy Miejskie Gazety Olsztyńskiej [28.09.2014]