Rogale (grupa kolędnicza): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zwyczaje na Warmii i Mazurach) |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Etnografia" na "Kategoria:Kultura niematerialna") |
||
Linia 35: | Linia 35: | ||
''Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku'', red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.<br/> | ''Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku'', red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.<br/> | ||
− | [[Kategoria: Kultura]][[Kategoria: | + | [[Kategoria: Kultura]][[Kategoria:Kultura niematerialna]][[Kategoria: Wierzenia i obyczaje]] |
Aktualna wersja na dzień 18:04, 17 mar 2015
Rogale | |
| |
Dzień | okres między Bożym Narodzeniem a świętem Trzech Króli |
Rogale – zespół kolędników składający się ze starszej młodzieży, odwiedzający domostwa między Bożym Narodzeniem a świętem Trzech Króli.
Etymologia
Nazwa nawiązuję do tradycyjnych pierników z rogami, którymi kolędnicy byli najczęściej obdarowywani.
Zwyczaje na Warmii i Mazurach
Zespół chodzący po rogalach składał się z kozy, bociana i niedźwiedzia, grajka, kominiarza, baby zbierającej datki, niekiedy również postaci przebranej za Żyda lub Cygana. Zespoły często wyposażone były w ośmioramienne gwiazdy kręcące się na długim kiju. Śpiewano kolędy i pastorałki, ale popularniejsze były humorystyczne przyśpiewki, np.:
Stompa pani, stompa, kluczykami brząka,
Od komórki do sionki szuka noża do pieczonki,
Oj dajcież nam świńskiego ciała,
żeby się dusza wasza do nieba dostała.
Kolędnicy zbierali żywność i pieniądze na wspólną zabawę dla całej wsi. Zespół krążył najczęściej po domach w Nowy Rok. Zwyczaj rozpowszechniony był na Warmii jeszcze po 1945 roku. Na Mazurach orszaki były skromniejsze, a wśród maszkar prym wiódł niedźwiedź, koza i bocian. Zwyczaj ten był bezpośrednio związany z Nowym Rokiem. Po święcie Trzech Króli rogali orszak zastępowali w południowej części regionu Trzej Królowie, którym towarzyszył anioł, diabeł i śmierć.
Bibliografia
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.