Babiak

Babiak
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	lidzbarski
Gmina	Lidzbark Warmiński
Liczba ludności (2013)	205
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Babiak
Położenie na mapie Polski Babiak
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Babiak (niem. Frauendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński. Miejscowość w 2013 roku liczyła 205 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą miejscowości Babiak i Grabniak.

Położenie

Miejscowość położona jest około 18 km na północny-zachód od Lidzbarka Warmińskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 513.

Dzieje miejscowości

Pierwsze wzmianki o wsi Babiak pochodzą z dokumentu z 1328 roku. Wieś była lokowana kilka lat później, w 1342 roku, na 55 łanach ziemi przekazanych przez kapitułę katedralną we Fromborku. W drugiej połowie XIV wieku we wsi rozpoczęto budowę kościoła. Około 1350 roku konsekrował go biskup Herman von Prago. W kolejnych latach kościół był rozbudowywany, a jego powtórnej konsekracji dokonał w 1580 roku biskup Marcina Kromera.
W okresie napoleońskim wieś była areną walk wojsk francuskich z pruskimi na początku lipca 1806 r.
Po II wojnie światowej tereny wsi Babiak należały do gminy Runowo w powiecie lidzbarskim, w województwie olsztyńskim. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, istniejące dotychczas gminy zastąpiono gromadami. Powstała wówczas gromada Babiak przetrwała do 1960 roku, jej obszar został włączony do gromady Runowo.
W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, wieś stała się częścią reaktywowanej gminy Runowo. 15 stycznia 1976 roku gminę zniesiono, a jej obszar włączono do gminy Lidzbark Warmiński.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.

We wsi działa Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Babiak.

Zabytki

• Kościół pw. św. Augustyna i Anny w Babiaku
• cmentarz przykościelny wraz z pomnikiem żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej
• kapliczki warmińskie usytuowane w centrum wsi oraz na jej obrzeżach

Religia

Wieś jest siedzibą parafii pw. św. Augustyna i św. Anny w Babiaku.

Turystyka

Przez wieś przebiega czerwony szlak rowerowy: Lidzbark Warmiński – Łaniewo – Kaszuny – Miejska Wieś – Babiak – Bugi – Runowo – Workiejmy – Nowa Wieś Wielka – Redy – Wielochowo – Lidzbark Warmiński.

Zobacz też:

Relikwiarz z kościoła pw. św. Augustyna i Anny w Babiaku
Dzwon z kościoła pw. św. Augustyna i św. Anny w Babiaku
Wystawa Boska medycyna i niebiescy uzdrowiciele

Bibliografia

Dz.U. 1946, nr 28, poz. 177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1976, nr 1, poz. 12, Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 8 stycznia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia oraz zmiany granic i nazw gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach: bydgoskim, częstochowskim, jeleniogórskim, konińskim, koszalińskim, miejskim krakowskim, lubelskim, nowosądeckim i olsztyńskim, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Uchwała Nr III/9f/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 21 lipca 1959 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 grudnia 1959 roku.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Lidzbark Warmiński [10.02.2015]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
Naszawarmia.pl [10.02.2015]
Olsztyńska Strona Rowerowa [10.02.2015]