Anglity: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Zabytki) |
|||
Linia 40: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 roku wielki mistrz krzyżacki [[Luter z Brunszwiku]] wystawił dokument lokacyjny. W 1448 roku Anglity należały do komornictwa w [[Burdajny|Burdajnach]]. W 1539 roku dobra należały do Andreasa von Wilmsdorfa, a wieś | + | Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 roku wielki mistrz krzyżacki [[Luter z Brunszwiku]] wystawił dokument lokacyjny. W 1448 roku Anglity należały do komornictwa w [[Burdajny|Burdajnach]]. W 1539 roku dobra należały do Andreasa von Wilmsdorfa, a wieś podlegała parafii w Pasłęku. W 1652 roku nowym właścicielem Anglit był Conrad von Wallenreiss. W 1785 roku Anglity były folwarkiem szlacheckim, w którym gospodarzył von Rekowski. Na początku XIX stulecia dobra przeszły na własność barona Ludwika Hermanna von Schroettera - starosty powiatu pasłęckiego w latach 1846-1876. W 1875 roku Anglity były zamieszkane przez 102 osoby. Od 1876 do 1945 roku dobra anglickie należały do rodziny [[von Minnigerode]]. Założycielem tego rodu w Prusach był baron Wilhelm von Minnigerode, który ożenił się w 1864 roku z Amelie, córką starosty Schroettera. |
− | Schroettera - starosty powiatu pasłęckiego w latach 1846-1876. W 1875 roku Anglity były zamieszkane przez 102 osoby. Od 1876 do 1945 roku dobra anglickie należały do rodziny [[von Minnigerode]].Założycielem tego rodu w Prusach był baron Wilhelm von Minnigerode, który ożenił się w 1864 roku z Amelie, córką starosty Schroettera. | + | |
− | W 1909 roku Anglity | + | W 1909 roku Anglity wraz z [[Golbity|Golbitami]] i [[Warnikajmy|Warnikajmami]] obejmowały obszar 397 ha. W 1931 roku wieś była zamieszkana przez 319 osób (311 ewangelików i 7 katolików). Osiem lat później w miejscowości żyło 277 mieszkańców. W tym okresie właścicielem Anglit był doktor praw August Friedrich baron von Minnigerode, przebywający na stałe w Berlinie. Dzierżawcą majątku był Ernst Schumacher. |
[[File: Dwór w Anglitach przed rokiem 1945.jpg|thumb|left|300 px|Dwór w Anglitach przed rokiem 1945]] | [[File: Dwór w Anglitach przed rokiem 1945.jpg|thumb|left|300 px|Dwór w Anglitach przed rokiem 1945]] | ||
− | Po zajęciu wsi przez | + | Po zajęciu wsi przez żołnierzy Armii Czerwonej, większość niemieckich mieszkańców Anglit skierowano do prac na rzecz oddziałów sowieckich kwaterujących w południowej części powiatu morąskiego. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w październiku 1946 roku. W tym czasie miejscowość zwano jeszcze ''Jurandowem''. W roku 1948 wprowadzono nazwę Anglity. Nowi mieszkańcy pochodzili z Wileńszczyzny; część z nich stanowili przymusowo wysiedleni w ramach [[Akcja "Wisła"|Akcji ''Wisła'']]. Dwór i budynki mieszkalne we wsi zachowały się w nienaruszonym stanie. W budynku poniemieckiej szkoły urządzono świetlicę. Dzieci uczęszczały do szkoły w [[Łukszty|Łuksztach]]i [[Stegny|Stegnach]]. |
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*Pozostałości parku dworskiego | *Pozostałości parku dworskiego | ||
− | *[[lkwim:Dwór w Anglitach|Dwór]] z drugiej połowy | + | *[[lkwim:Dwór w Anglitach|Dwór]] z drugiej połowy XVIII wieku, którego część stanowi własność prywatną |
*Budynek poniemieckiej szkoły, obecnie przekształcony w prywatne mieszkania | *Budynek poniemieckiej szkoły, obecnie przekształcony w prywatne mieszkania | ||
*Zdewastowany stary cmentarz ewangelicki | *Zdewastowany stary cmentarz ewangelicki |
Wersja z 21:55, 26 cze 2014
Anglity | |
| |
Dwór w Anglitach
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | elbląski |
Gmina | Pasłęk |
Liczba ludności (2010) | 50 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Anglity (niem. Angnitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 50 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stefan Czerniak[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 6 km na wschód od Pasłęka w pobliżu Kopiny, przy drodze wojewódzkiej nr 513.
Dzieje miejscowości
Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 roku wielki mistrz krzyżacki Luter z Brunszwiku wystawił dokument lokacyjny. W 1448 roku Anglity należały do komornictwa w Burdajnach. W 1539 roku dobra należały do Andreasa von Wilmsdorfa, a wieś podlegała parafii w Pasłęku. W 1652 roku nowym właścicielem Anglit był Conrad von Wallenreiss. W 1785 roku Anglity były folwarkiem szlacheckim, w którym gospodarzył von Rekowski. Na początku XIX stulecia dobra przeszły na własność barona Ludwika Hermanna von Schroettera - starosty powiatu pasłęckiego w latach 1846-1876. W 1875 roku Anglity były zamieszkane przez 102 osoby. Od 1876 do 1945 roku dobra anglickie należały do rodziny von Minnigerode. Założycielem tego rodu w Prusach był baron Wilhelm von Minnigerode, który ożenił się w 1864 roku z Amelie, córką starosty Schroettera.
W 1909 roku Anglity wraz z Golbitami i Warnikajmami obejmowały obszar 397 ha. W 1931 roku wieś była zamieszkana przez 319 osób (311 ewangelików i 7 katolików). Osiem lat później w miejscowości żyło 277 mieszkańców. W tym okresie właścicielem Anglit był doktor praw August Friedrich baron von Minnigerode, przebywający na stałe w Berlinie. Dzierżawcą majątku był Ernst Schumacher.
Po zajęciu wsi przez żołnierzy Armii Czerwonej, większość niemieckich mieszkańców Anglit skierowano do prac na rzecz oddziałów sowieckich kwaterujących w południowej części powiatu morąskiego. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w październiku 1946 roku. W tym czasie miejscowość zwano jeszcze Jurandowem. W roku 1948 wprowadzono nazwę Anglity. Nowi mieszkańcy pochodzili z Wileńszczyzny; część z nich stanowili przymusowo wysiedleni w ramach Akcji Wisła. Dwór i budynki mieszkalne we wsi zachowały się w nienaruszonym stanie. W budynku poniemieckiej szkoły urządzono świetlicę. Dzieci uczęszczały do szkoły w Łuksztachi Stegnach.
Zabytki
- Pozostałości parku dworskiego
- Dwór z drugiej połowy XVIII wieku, którego część stanowi własność prywatną
- Budynek poniemieckiej szkoły, obecnie przekształcony w prywatne mieszkania
- Zdewastowany stary cmentarz ewangelicki
Bibliografia
- Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
- Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
- Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
- Lech Słodownik, Anglity [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy