Brusiny: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
|zdjęcie = Brusiny. Dwór z XIX wieku.jpg | |zdjęcie = Brusiny. Dwór z XIX wieku.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Brusiny. Dwór z XIX | + | |opis zdjęcia = Brusiny. Dwór z XIX w. |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
''' Brusiny ''' (niem. ''Gross Brausen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Susz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Susz]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. | ''' Brusiny ''' (niem. ''Gross Brausen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Susz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Susz]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. | ||
| − | Miejscowość w 2010 | + | Miejscowość w 2010 r. liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Ziętarska]]<ref>[http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 bip.susz.sisco.info] [05.03.2014]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 19 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 6 km na południowy wschód od [[Susz| | + | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 19 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 6 km na południowy wschód od [[Susz|Susza]], na północ od drogi wojewódzkiej nr 521. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | [[File:Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej.jpg|thumb|300px|left|Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej]]Miejscowość została założona w 1338 | + | [[File:Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej.jpg|thumb|300px|left|Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej]]Miejscowość została założona w 1338 r. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie. Brusiny uległy zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. |
| − | + | Po 1700 r. wieś stała się własnością rodu von Auerswald, do którego należały [[Pławty Wielkie]], [[Trupel]], [[Ulnowo]] i [[Trumiejki]]. W połowie XVIII w. majątek wraz z folwarkiem [[Fabiany]] znalazł się w rękach rodziny von Besler. Karol Wilhelm Johann von Besler w XIX w. wybudował miejscową szkołę. W latach 1805-1830 K.W.J. von Besler sprawował urząd landrata suskiego. | |
| − | + | W 1885 r. wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark Brusiny Małe zakupił Elard von Oldenburg. W 1928 r. wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer). | |
| − | 1831 | + | Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych |
| − | + | *1817 – 192 osoby, 17 domów | |
| − | 1864 | + | *1831 – 205 osób, 20 domów |
| − | + | *1864 – 156 osób, 12 domów | |
| − | 1871 | + | *1871 – 152 osoby, 12 domów |
| − | + | *1885 – 150 osób, 11 domów | |
| − | 1885 | + | *1895 – 140 osób, 9 domów |
| − | + | *1905 – 140 osób, 9 domów | |
| − | 1895 | ||
| − | |||
| − | 1905 | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[ | + | *[[dwór w Brusinach|Dwór]] z pierwszej poł. XIX w. |
| − | + | {{Przypisy}} | |
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/> | ''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/> | ||
| − | Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', | + | Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wyd. II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/> |
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | ||
| − | [http://bip.susz.sisco.info/?id=539 | + | Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz, [http://bip.susz.sisco.info/?id=539 bip.susz.sisco.info] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014] |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ||
| − | |||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Susz (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Susz (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] | ||
Wersja z 12:51, 9 sie 2014
| Brusiny | |
| | |
 Brusiny. Dwór z XIX w.
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Susz |
| Liczba ludności (2010) | 95 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Brusiny | |
| Położenie na mapie Polski  Brusiny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Brusiny (niem. Gross Brausen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 r. liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Ziętarska[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 19 km na północny zachód od Iławy i 6 km na południowy wschód od Susza, na północ od drogi wojewódzkiej nr 521.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona w 1338 r. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie. Brusiny uległy zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej Zakonu Krzyżackiego.
Po 1700 r. wieś stała się własnością rodu von Auerswald, do którego należały Pławty Wielkie, Trupel, Ulnowo i Trumiejki. W połowie XVIII w. majątek wraz z folwarkiem Fabiany znalazł się w rękach rodziny von Besler. Karol Wilhelm Johann von Besler w XIX w. wybudował miejscową szkołę. W latach 1805-1830 K.W.J. von Besler sprawował urząd landrata suskiego.
W 1885 r. wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark Brusiny Małe zakupił Elard von Oldenburg. W 1928 r. wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer).
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych
- 1817 – 192 osoby, 17 domów
- 1831 – 205 osób, 20 domów
- 1864 – 156 osób, 12 domów
- 1871 – 152 osoby, 12 domów
- 1885 – 150 osób, 11 domów
- 1895 – 140 osób, 9 domów
- 1905 – 140 osób, 9 domów
Zabytki
- Dwór z pierwszej poł. XIX w.
Przypisy
- ↑ bip.susz.sisco.info [05.03.2014]
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wyd. II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz, bip.susz.sisco.info [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
