Karwity: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Materialny ślad istnienia Karwit. Wieś na dawnej niemieckiej mapie.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Materialny ślad istnienia Karwit. Wieś na dawnej niemieckiej mapie |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 46: | Linia 46: | ||
W 1939 roku Karwity i Stojpy były zamieszkane łącznie przez 158 mieszkańców. Ostatnim wójtem wsi był August Dreher. Przed 1945 rokiem w Karwitach istniała szkoła, mleczarnia, gospoda. | W 1939 roku Karwity i Stojpy były zamieszkane łącznie przez 158 mieszkańców. Ostatnim wójtem wsi był August Dreher. Przed 1945 rokiem w Karwitach istniała szkoła, mleczarnia, gospoda. | ||
| − | |||
| − | |||
W styczniu 1945 roku w okolicach toczyły się ciężkie walki. Pierwsi polscy osadnicy pojawili się już latem 1945 roku. Pierwszym powojennym sołtysem został wybrany Stanisław Prokop, a ostatnim Józef Machaj. Po zakończeniu II wojny światowej ocalone zabudowania zostały włączone do Państwowego Ośrodka Hodowli Zarodowej w [[Słobity|Słobitach]]. W tych okolicznościach nielicznym mieszkańcom wsi zaproponowano wykup ziemi wraz z zabudowaniami. Do połowy lat 70. władzom udało się pozbyć wszystkich mieszkańców. Zabudowania zostały rozebrane i Karwity przestały istnieć. | W styczniu 1945 roku w okolicach toczyły się ciężkie walki. Pierwsi polscy osadnicy pojawili się już latem 1945 roku. Pierwszym powojennym sołtysem został wybrany Stanisław Prokop, a ostatnim Józef Machaj. Po zakończeniu II wojny światowej ocalone zabudowania zostały włączone do Państwowego Ośrodka Hodowli Zarodowej w [[Słobity|Słobitach]]. W tych okolicznościach nielicznym mieszkańcom wsi zaproponowano wykup ziemi wraz z zabudowaniami. Do połowy lat 70. władzom udało się pozbyć wszystkich mieszkańców. Zabudowania zostały rozebrane i Karwity przestały istnieć. | ||
| Linia 53: | Linia 51: | ||
Obecnie na obraz dawnej wsi składają się pozostałości czerwonych cegieł domostw i sadów owocowych, fundamenty piwnic i drewniany krzyż. Historia Karwit pokrywa się dziejami wielu wsi, którym udało się przetrwać wojenną zawieruchę i falę ludzkiego okrucieństwa. Nie były jednak w stanie ostać się w starciu z nową rzeczywistością. | Obecnie na obraz dawnej wsi składają się pozostałości czerwonych cegieł domostw i sadów owocowych, fundamenty piwnic i drewniany krzyż. Historia Karwit pokrywa się dziejami wielu wsi, którym udało się przetrwać wojenną zawieruchę i falę ludzkiego okrucieństwa. Nie były jednak w stanie ostać się w starciu z nową rzeczywistością. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*pozostałości cmentarza ewangelickiego z pierwszej połowy XIX wieku, położone za wsią w kierunku [[Bielica|Bielicy]] | *pozostałości cmentarza ewangelickiego z pierwszej połowy XIX wieku, położone za wsią w kierunku [[Bielica|Bielicy]] | ||
| Linia 61: | Linia 58: | ||
*[[Małga]] | *[[Małga]] | ||
*[[Wądołek]] | *[[Wądołek]] | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, ''Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych'', Elbląg 2012.<br/> | Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, ''Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych'', Elbląg 2012.<br/> | ||
Wersja z 13:59, 1 gru 2014
| Karwity | |
| | |
 Materialny ślad istnienia Karwit. Wieś na dawnej niemieckiej mapie
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Godkowo |
| Liczba ludności (2010) | 40[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Karwity | |
| Położenie na mapie Polski  Karwity | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Karwity (niem. Karwitten, Carwitten) – dawna wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Godkowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 40 mieszkańców (łącznie ze Stojpami).
Położenie
Dawne Karwity położone były w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 10 km na zachód od Godkowa, w pobliżu granicy z powiatem braniewskim.
Dzieje miejscowości
Pierwotnie była to osada staropruska. Po raz pierwszy wieś pojawiła się w dokumentach z początku XV stulecia. Występowała wówczas pod nazwą Kirwiten i miała charakter wyłącznie pruskiej osady. W latach 1402–1408 miało w niej gospodarzyć 6 chłopów.
17 października 1514 roku Albrecht Hohenzollern zapisał Karwity Piotrowi zu Dohna. Na początku XVI stulecia rodzina ta posiadała ok. 404 ha ziemi w Karwitach.
W latach 1807–1812 we wsi stacjonowali francuscy żołnierze, co dla miejscowych wiązało się z ponoszeniem ciężarów kontrybucji. W 1895 roku wieś liczyła 133 mieszkańców. I wojna światowa pochłonęła życie kilku żołnierzy pochodzących z Karwit. Ich nazwiska zostały umieszczone na pomniku ku czci poległych, który został odsłonięty w Osieku. W 1931 roku Karwity były zamieszkane przez 191 osób. Składały się z 30 budynków mieszkalnych i obejmowały powierzchnię prawie 400 ha. W latach 30. XX w. w Karwitach gospodarzyli między innymi: August Dreher,Gottfried Ehlert, Fritz Hoffmann, Friedrich Legant, Friedrich Naß, Gustav Mattern, i Walter Tollkühn. W miejscowości działał cieśla, krawiec, dekarz oraz kowal. Funkcjonowała także gospoda, należąca do niejakiej Toni Schubert. Działała jednoklasowa szkoła.
W 1939 roku Karwity i Stojpy były zamieszkane łącznie przez 158 mieszkańców. Ostatnim wójtem wsi był August Dreher. Przed 1945 rokiem w Karwitach istniała szkoła, mleczarnia, gospoda.
W styczniu 1945 roku w okolicach toczyły się ciężkie walki. Pierwsi polscy osadnicy pojawili się już latem 1945 roku. Pierwszym powojennym sołtysem został wybrany Stanisław Prokop, a ostatnim Józef Machaj. Po zakończeniu II wojny światowej ocalone zabudowania zostały włączone do Państwowego Ośrodka Hodowli Zarodowej w Słobitach. W tych okolicznościach nielicznym mieszkańcom wsi zaproponowano wykup ziemi wraz z zabudowaniami. Do połowy lat 70. władzom udało się pozbyć wszystkich mieszkańców. Zabudowania zostały rozebrane i Karwity przestały istnieć.
Obecnie na obraz dawnej wsi składają się pozostałości czerwonych cegieł domostw i sadów owocowych, fundamenty piwnic i drewniany krzyż. Historia Karwit pokrywa się dziejami wielu wsi, którym udało się przetrwać wojenną zawieruchę i falę ludzkiego okrucieństwa. Nie były jednak w stanie ostać się w starciu z nową rzeczywistością.
Zabytki
- pozostałości cmentarza ewangelickiego z pierwszej połowy XIX wieku, położone za wsią w kierunku Bielicy
Przypisy
- ↑ Łącznie: Stojpy i Karwity.
Zobacz też
Bibliografia
Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Godkowo na lata 2013-2020 [data dostępu: 5.05.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.05.2014]
Słodownik Lech, Karwity, "Głos Pasłęka" [05.05.2014]
