Robity: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Robity ''' (niem. ''Robitten'') – | + | ''' Robity ''' (niem. ''Robitten'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[Pasłęk (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pasłęk]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 385 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą: Robity i [[Zakład Rolny Robity]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tadeusz Jedlikowski]]<ref>http://www.paslek.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1132:wybory-sotysow&catid=1:informacje-biece paslek.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], 2 km na północ od [[Pasłęk|Pasłęka]], przy drodze wojewódzkiej nr 505. | Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], 2 km na północ od [[Pasłęk|Pasłęka]], przy drodze wojewódzkiej nr 505. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Początek Robitom dała staropruska osada, zapisywana jako ''Robiten''. Pierwsza źródłowa wzmianka o miejscowości pochodzi z lat | + | Początek Robitom dała staropruska osada, zapisywana jako ''Robiten''. Pierwsza źródłowa wzmianka o miejscowości pochodzi z lat 1402–1408. Była wówczas niemiecką [[wieś czynszowa| wsią czynszową]]. W 1472 roku wielki mistrz [[Heinrich von Richtenberg]] zapisał Peterowi Kobersehowi 14 łanów na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] wraz z dworem w Robitach. W 1531 roku na skutek [[wojny polsko-krzyżackie|wojen polsko-krzyżackich]] obsadzonych było jedynie 8 łanów z 28 należących do wsi. W okresie wzmożonej akcji kolonizacyjnej w XVI i XVII wieku w Robitach i okolicach osiedlały się rodziny chłopskie sprowadzane z różnych części Niemiec. We wsi pojawiali się również [[Mennonici|mennonici]]. W 1600 roku w miejscowości gospodarzyło na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] 7 chłopów. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | W 1875 roku Robity były zamieszkane przez 146 osób. W okresie międzywojennym 142 mieszkańców gospodarzyło na obszarze 449 ha. W Robitach żyło wówczas 140 ewangelików. W 1939 roku wieś liczyła 153 mieszkańców. Największe gospodarstwo (84 ha) należało w tym czasie do Franza Guske. Ostatnim przedwojennym sołtysem Robit był Friedrich Liedtke. W miejscowości działała szkoła, w której nauczali: Adolf Wannovius i Heinz Siehnknecht. | ||
| + | Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość była nazywana ''Wallendrodowem''. Nazwa Robity zaczęła funkcjonować od 1948 roku. Pierwsi polscy osadnicy przybyli do Robit na przełomie 1945/1946 roku. W tym czasie w miejscowości żyło jeszcze 56 Niemców. Pierwszym polskim sołtysem wsi został [[Ignacy Babicz]]. We wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)|państwowe gospodarstwo rolne]]. Obecnie 300 ha ziemi wraz z zabudowaniami dawnego PGR-u stanowi własność prywatną. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *Pod koniec lat 20. XX | + | *Pod koniec lat 20. XX w. nauczyciel z [[Marianka|Marianki]] – Kurt Czechanowski – odnalazł w okolicach wsi prehistoryczne skorupy dawnych naczyń. W 1969 roku dokonano na terenie pobliskiej żwirowni kolejnego odkrycia – odnaleziono ponad 700 monet (polskich, szwedzkich, pruskich) pochodzących z XVII wieku. W 1999 i 2002 roku w okolicach Robit przeprowadzone zostały prace archeologiczne na obszarze dawnej osady staropruskiej. W czasie wykopalisk odnaleziono między innymi kilka noży oraz srebrny pierścionek. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, ''Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych'', Elbląg 2012.<br/> | ||
| + | ''Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997'', red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [15.06.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.glospasleka.pl/index.php?id=news&idd=24424 Lech Słodownik, Robity, glospasleka.pl] [data dostępu: 15.06.2014]<br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: Pasłęk (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]] | |
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: | ||
Wersja z 19:44, 7 sty 2015
| Robity | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Pasłęk |
| Liczba ludności (2010) | 385 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Robity | |
| Położenie na mapie Polski  Robity | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Robity (niem. Robitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 385 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą: Robity i Zakład Rolny Robity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tadeusz Jedlikowski[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 2 km na północ od Pasłęka, przy drodze wojewódzkiej nr 505.
Dzieje miejscowości
Początek Robitom dała staropruska osada, zapisywana jako Robiten. Pierwsza źródłowa wzmianka o miejscowości pochodzi z lat 1402–1408. Była wówczas niemiecką wsią czynszową. W 1472 roku wielki mistrz Heinrich von Richtenberg zapisał Peterowi Kobersehowi 14 łanów na prawie magdeburskim wraz z dworem w Robitach. W 1531 roku na skutek wojen polsko-krzyżackich obsadzonych było jedynie 8 łanów z 28 należących do wsi. W okresie wzmożonej akcji kolonizacyjnej w XVI i XVII wieku w Robitach i okolicach osiedlały się rodziny chłopskie sprowadzane z różnych części Niemiec. We wsi pojawiali się również mennonici. W 1600 roku w miejscowości gospodarzyło na prawie chełmińskim 7 chłopów.
W 1875 roku Robity były zamieszkane przez 146 osób. W okresie międzywojennym 142 mieszkańców gospodarzyło na obszarze 449 ha. W Robitach żyło wówczas 140 ewangelików. W 1939 roku wieś liczyła 153 mieszkańców. Największe gospodarstwo (84 ha) należało w tym czasie do Franza Guske. Ostatnim przedwojennym sołtysem Robit był Friedrich Liedtke. W miejscowości działała szkoła, w której nauczali: Adolf Wannovius i Heinz Siehnknecht.
Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość była nazywana Wallendrodowem. Nazwa Robity zaczęła funkcjonować od 1948 roku. Pierwsi polscy osadnicy przybyli do Robit na przełomie 1945/1946 roku. W tym czasie w miejscowości żyło jeszcze 56 Niemców. Pierwszym polskim sołtysem wsi został Ignacy Babicz. We wsi powstało państwowe gospodarstwo rolne. Obecnie 300 ha ziemi wraz z zabudowaniami dawnego PGR-u stanowi własność prywatną.
Zabytki
- Pod koniec lat 20. XX w. nauczyciel z Marianki – Kurt Czechanowski – odnalazł w okolicach wsi prehistoryczne skorupy dawnych naczyń. W 1969 roku dokonano na terenie pobliskiej żwirowni kolejnego odkrycia – odnaleziono ponad 700 monet (polskich, szwedzkich, pruskich) pochodzących z XVII wieku. W 1999 i 2002 roku w okolicach Robit przeprowadzone zostały prace archeologiczne na obszarze dawnej osady staropruskiej. W czasie wykopalisk odnaleziono między innymi kilka noży oraz srebrny pierścionek.
Przypisy
Bibliografia
Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.06.2014]
Lech Słodownik, Robity, glospasleka.pl [data dostępu: 15.06.2014]
