Katolicka Szkoła Polska w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Uczniowie/Absolwenci) |
|||
Linia 32: | Linia 32: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | == Uczniowie | + | == Uczniowie == |
− | Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Do szkoły w [[ | + | Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Do szkoły w [[Olsztyn |Olsztynie]] uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi: [[Barczewo|Barczewa]], [[Bukwałd|Bukwałdu]], [[Gronity|Gronit]], [[Łęgajny|Łęgajn]], [[Tomaszkowo|Tomaszkowa]]. W latach 1934 - 1939 stan liczebny uczniów na początku roku szkolnego (w kwietniu) przedstawiał się następująco: |
− | + | * 1934 - 16 osób | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | * 1934 - 16 | ||
* 1935 - 18 osób | * 1935 - 18 osób | ||
− | * 1936 - | + | * 1936 - 37 osób |
− | * 1937 - | + | * 1937 - 29 osób |
− | * 1938 - | + | * 1938 - 26 osób |
− | * 1939 - | + | * 1939 - 20 osób |
− | |||
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
... | ... |
Wersja z 15:12, 29 mar 2014
Katolicka Szkoła Polska w Olsztynie | |
| |
Tablica pamiątkowa na budynku OBN im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, źródło:Olsztyn [29.03.2014]
| |
Data założenia: | 10.04.1934 |
Poziom szkoły: | podstawowy |
Adres: | Olsztyn Dom Polonii |
Katolicka Szkoła Polska w Olsztynie – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w Prusach Wschodnich. Powstała w 1934 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Wojciech Gromadecki.
Spis treści
Historia
Szkoła Polska w Olsztynie została otwarta 10.04.1934 r. w Domu Polskim. Była to ostatnia szkoła, jaką powołało do życia Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmię. Naukę w szkole rozpoczęło 16 dzieci. Pierwszym kierownikiem szkoły został nauczyciel Wojciech Gromadecki. Kiedy liczba uczniów przekroczyła 30 osób, zatrudniono drugiego nauczyciela. Została nim Władysław Styp-Rekowska. Prawo do nauczania otrzymała 15.05.1936 r. Nauczycielka uczyła dzieci młodsze oraz prowadziła lekcje z przedmiotów geografia, przyroda i prace ręczne, zaś Gromadecki uczył klasy starsze. W szkole w Olsztynie zorganizowano osiem klas. W kwietniu 1938 r. Władysława Styp-Rekowska wyszła za mąż na Ryszrda Knosałę, i zgodnie z prawem niemieckim musiała zrezygnować z pracy zawodowej. Nauczycielkę zastąpił Wiktor Skąpski. Pracował on kilka miesięcy w szkole, gdyż został powołany do służby wojskowej. W październiki 1938 r. kierownikiem szkoły w Olsztynie został Ryszard Knosała. Zastąpił on Wojciecha Gromadeckiego, który poprosił o przeniesienie do Dąbrówki Wielkiej. W grudniu 1938 r. pracę w szkole podjął jako drugi nauczyciel Konrad Smolarczyk, lecz on tez został powołany do Wehrmachtu. W tej sytuacji nauczał tylko Ryszard Knosała. Szkoła w Olsztynie była często wizytowana. Niemcy szukali powodów do zamknięcia jedynej miejskiej szkoły polskiej. Szkoła istniała do wybuchu II wojny światowej.
Cele i zadania
Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929r.
Kadra pedagogiczna
Nauczycielami szkoły byli:
- Wojciech Gromadecki - pierwszy kierownik
- Władysława Styp-Rekowska
- Wiktor Skąpski
- Ryszard Knosała - drugi kierownik
- Konrad Smolarczyk.
Osiągnięcia
W szkole w Olsztynie trzykrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji metodycznej, która miała miejsce 27.04.1936 r., omówiono program nauki na nowy rok szkolny 1936/37. Na drugiej konferencji (11.12.1937 r.) lekcję pokazową z przedmiotu geografia przeprowadziła nauczycielka Władysława Styp-Rekowska, przyszła żona Ryszarda Knosały. Natomiast na ostatniej konferencji nauczycieli szkół polskich, która odbywała się 19.03.1938 r., uczestnicy konferencji zwiedzali zamek i muzeum w Olsztynie.
Uczniowie
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Olsztynie uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi: Barczewa, Bukwałdu, Gronit, Łęgajn, Tomaszkowa. W latach 1934 - 1939 stan liczebny uczniów na początku roku szkolnego (w kwietniu) przedstawiał się następująco:
- 1934 - 16 osób
- 1935 - 18 osób
- 1936 - 37 osób
- 1937 - 29 osób
- 1938 - 26 osób
- 1939 - 20 osób
Ciekawostki
...
Tablica pamiątkowa
27.04. 2010 r. na budynku Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie umieszczono pamiątkową tablicę, której napis głosi:
W domu tym w latach 1934-1939
Mieściła się szkoła polska.
W hołdzie nauczycielom, rodzicom i uczniom
Za wierność ojczyźnie
Mieszkańcy Olsztyna.
Bibliografia
Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.
Piotrowski Franciszek, Wspomnienia polskiego nauczyciela w Niemczech, wstęp i oprac. Filipkowski Tadeusz, Olsztyn 1996.
Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, (red.) Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.