Dąbrówno (gmina wiejska)

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 13:11, 17 mar 2015 autorstwa Marcin Kapłon (dyskusja | edycje) (Zastępowanie tekstu - "| " na "|")
Skocz do: nawigacja, szukaj
Gmina Dąbrówno
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Piotr Zwaliński
Powierzchnia 165,74 km²
Liczba sołectw 17
Liczba miejscowości 28
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		4468
27 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NOS
TERYT 2815022
Urząd gminy
ul. Kościuszki 21 14-120 Dąbrówno
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Dąbrówno – gmina wiejska położona w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w południowej części powiatu ostródzkiego. Siedziba gminy znajduje się w Dąbrównie. Gmina rolnicza posiadająca liczne walory przyrodnicze i krajobrazowe sprzyjające rozwojowi turystyki, w tym agroturystyki. Władzę w gminie sprawuje wójt Piotr Zwaliński[1].

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Dąbrówno zajmuje powierzchnię 165,74 km2[2], w tym:

  • użytki rolne: 44,8%
  • lasy: 13,7%
  • wody: 6%

Gmina stanowi 9,4% powierzchni powiatu ostródzkiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:

Kościół pw. św. Jana Nepomucena i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Dąbrównie. Fot. Wiktoria1996. Źródło: Commons Wikimedia
Kościół metodystów w Dąbrównie z murem i dzwonnicą. Fot. Olerys. Źródło: Commons Wikimedia
Kościół pw. Trójcy Świętej w Leszczu. Fot. Kietlak. Źródło: Commons Wikimedia
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 4468 100 2128 47,6 2340 52,4
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		27 13 14

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Dąbrówno wynosiło -26 osoby[2], co stanowi 6,2% migracji w powiecie ostródzkim oraz 0,7% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Dąbrówno były częścią powiatu ostródzkiego w województwie olsztyńskim[3].
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[4]. Gromada Dąbrówno przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy[5].

Gmina wiejska Dąbrówno została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6]. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Brzeźno Mazurskie, Dąbrówno, Elgnowo, Jagodziny, Lewałd Wielki, Marwałd, Odmy, Okrągłe, Ostrowite, Samin, Tułodziad, Wądzyn.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat ostródzki. Gmina Dąbrówno została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.

Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[8] umiejscowiły gminę Dąbrówno w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim.

Gmina wiejska Dąbrówno graniczy z gminami: Ostróda, Grunwald, Kozłowo, Działdowo, Rybno, Lubawa.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Brzeźno Mazurskie, Dąbrówno, Elgnowo, Gardyny, Jagodziny, Leszcz, Lewałd Wielki, Łogdowo, Marwałd, Odmy, Okrągłe, Osiekowo, Ostrowite, Samin, Tułodziad, Wądzyn, Wierzbica.

Pozostałe miejscowości: Jakubowo, Jabłonowo, Stare Miasto, Dąbrowa, Kalbornia, Fiugajki, Saminek, Bartki, Pląchawy.

Gospodarka

Głównym kierunkiem rozwoju gospodarczego w gminie jest rolnictwo uzupełniane przez turystykę, handel i usługi.

Powierzchnia gruntów rolnych stanowi niecałe 45 % powierzchni gminy, w tym: grunty orne stanowią 89,8% (6669,6 ha), łąki i pastwiska 10% (746,5 ha), a sady 0,1% (7,1 ha). Średnia powierzchnia gospodarstwa indywidualnego wynosi ok. 20 ha. Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż (pszenica i pszenżyto), uprawiane są również rośliny przemysłowe i ziemniaki. Większość gospodarstw prowadzi produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Dąbrówno wynosiła pod koniec 2013 roku 233. W tym 11 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 222 tworzy sektor prywatny. 67 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 26 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 39 firm w dziale budownictwo, 19 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 8 firm[2]. Na terenie gminy nie ma rozwiniętego przemysłu; występuje niewielka ilość zakładów produkcyjnych i usługowych
Działa duża, jak na warunki lokalne, kopalnia żwiru General Żwir w Gardynach, firma ITALEST w Saminie, czy też kopalnia kruszywa OKSM w Brzeźnie Mazurskim.

Gmina Dąbrówno stanowi obszar atrakcyjny turystycznie ze względu na swoje uwarunkowania naturalne (urozmaicona rzeźba terenu, jeziora, lasy, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu). Powierzchnia lasów i wód stwarza dobre warunki do rozwoju wszystkich form wypoczynku oraz rekreacji. Walory przyrodnicze i kulturowe oraz sąsiedztwo Pól Grunwaldzkich mają wpływ na rozwój turystyki w gminie. Bazę turystyczną stanowią w większości gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Dąbrówno, Lewałd Wielki, Wądzyn, Ostrowite, Jabłonowo[9].
Gmina Dąbrówno należy do Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego "Czyste Środowisko", LGD "Ziemia Lubawska".

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Dąbrówno wynosiła 467 osób[2], co stanowi 5,1% bezrobotnych w powiecie ostródzkim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 24,6% ludności[10].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Dni Dąbrówna
  • dożynki gminne

Zabytki znajdujące się na terenie gminy Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Dąbrówno należą[11]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • Szlak Grunwaldzki: Waplewo - Samborowo (niebieski)
  • szlak rowerowy "śladem zwiniętych torów" (trasą byłej linia kolejowej Ostróda - Dąbrówno)
  • szlak kajakowy rzeki Wel
  • obszary chronionego krajobrazu i pomniki przyrody
  • jeziora, lasy
  • zabytkowe parki: Dąbrównie, Elgnowie, Saminie, Wierzbicy

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Dąbrówno można uzyskać na stronie internetowej: dabrowno.pl.

Szkolnictwo

W gminie wiejskiej Dąbrówno istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

Na terenie gminy organizowany jest turniej ligi piłki nożnej. Działają kluby sportowe:

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[12]:

Parki krajobrazowe:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy wiejskiej Dąbrówno znajduje się 6 pomników przyrody oraz użytek ekologiczny: "Brzeźno Mazurskie"[12].

Zobacz też:

Przypisy

  1. ↑ BIP Urzędu Gminy Dąbrówno [20.10.2014]
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS [20.10.2014]
  3. ↑ Dz.U. 1946, nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  4. ↑ Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  5. ↑ Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  6. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  7. ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  8. ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
  9. ↑ UG Dąbrówno [1]
  10. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
  11. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.10.2014]
  12. ↑ 12,0 12,1 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.10.2014]

Bibliografia

Dz.U. 1946, nr 28, poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975, nr 17, poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw, isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim, [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Program ochrony środowiska dla gminy Dąbrówno na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2018
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Gminy Dąbrówno [20.12.2014]
Urząd Gminy Dąbrówno [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
Kuratorium Oświaty w Olsztynie, Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Dąbrówno_(gmina_wiejska)&oldid=140648”