Kuna

Kuna
Martes foina (kuna domowa)/Martes martes (kuna leśna)`
Erxleben, 1777/Linnaeus, 1758
Martes foina (kuna domowa)/Martes martes (kuna leśna) Erxleben, 1777/Linnaeus, 1758
Kuna leśna Fot. Huhu Uet. Źródło: www.wikiwand.com
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Rząd	drapieżne
Rodzina	łasicowate
Rodzaj	Mustela
Gatunek	Kuna

Kuna – nazwa obejmująca kilka gatunków ssaków drapieżnych z rodziny łasicowatych, m.in. kunę leśną i kunę domową. W Polsce kuna występuje na całym obszarze kraju, zwykle przebywa w pobliżu ludzkich siedzib (nawet w dużych aglomeracjach), ale jest też spotykana w ruinach, i w lasach.

Kuna domowa (kamionka)

Ma wydłużone ciało (45-53 cm) i spory ogon (25-30 cm). Waży do 1,5 kg. Futerko jest koloru brązowego z jedną, charakterystyczną plamą na piersiach, która sięga przednich łap. Plama ta odróżnia ją od kuny leśnej, która ma plamę intensywnie żółtą i nierozwidloną jak u kuny domowej. Ogon i kończyny kuny są ciemnobrązowe.

Na łowy wybiera się nocą. Żywi się gryzoniami (myszami), płazami i gadami, ptakami i ich jajami oraz owadami. Jesienią je również owoce. Zdarza się, że zakrada się do kurników i atakuje drób.

Okres rui kuny domowej to lipiec i sierpień (ruja dodatkowa styczeń i luty). Ciąża trwa długo – 9 miesięcy i kończy się porodem od 2 do 8 ślepych młodych. Po 3 miesiącach karmienia wyłącznie mlekiem matki młode zaczynają się żywić jak dorosłe osobniki. Dojrzewają w wieku ok. 2 lat. Kuna domowa żyje do 10 lat.

Podlega ochronie gatunkowej.

Kuna leśna (tumak)

Kuna leśna jest to również ssak drapieżny. Występuje nielicznie w całej Polsce; często jej terytorium występowania pokrywa się z bytowaniem kuny domowej. Żyje w lasach liściastych i mieszanych – raczej w starych drzewostanach. Gniazda zakłada wysoko w starych dziuplach drzew. W razie niebezpieczeństwa kryje się w norach innych drobnych zwierząt. Poza okresem rui i wychowywania młodych żyje samotnie.

Ma długie i giętkie ciało (długość ciała 40-54 cm; ogona – do 28 cm) oraz krótkie nogi. Osiąga wagę do 2 kg. Ma sierść barwy ciemnobrązowej (na grzbiecie) i jaśniejszą na podbrzuszu z charakterystyczną, żółtą plamą na piersiach.

Jest aktywna nocą, wtedy też poluje głównie na wiewiórki, króliki, drobne gryzonie oraz ptaki, ale także żaby, węże, ślimaki. Zjada również owoce, miód oraz padlinę.

Ruja odbywa się w lipcu i sierpniu. Po niemal 9-miesięcznej ciąży, w maju, rodzą się młode w liczbie od 2 do 7 osobników. Są głuche, ślepe i bezzębne. Po trzecim miesiącu życia młode przestają pić mleko matki. Komunikują się z nią, charakterystycznie ćwierkając. Jesienią stają się samodzielne i odłączają się od rodziców. Dojrzewają po pierwszym roku życia, ale parzą się z reguły w 3–4 roku życia. Kuny leśne żyją do 10 lat (na wolności), w niewoli nawet 15.

Występowanie

Na Warmii i Mazurach kuna (leśna i domowa) występuje powszechnie, m.in. w Mazurskim Parku Krajobrazowym, Górznieńsko-Lidzbarskim Parku Krajobrazowym, w Puszczy Rominckiej, Lasach Skaliskich oraz w licznych rezerwatach przyrody (np. w rezerwacie Borki czy Boczki).

Bibliografia

Panfil Jan, Ssaki Pojezierza Mazurskiego, Olsztyn 1984, s. 45-46.