Różynka

Różynka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Świątki
Liczba ludności (2010)	281
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Różynka
Położenie na mapie Polski Różynka
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Różynka (niem. Rosengarth) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Świątki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

W 2010 roku miejscowość liczyła 281 mieszkańców (łącznie z Gajnicą i leśniczówką Różanka). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Mariola Wesołowska.

Położenie

Miejscowość położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 13 km na południowy zachód od Dobrego Miasta.

Dzieje miejscowości

Miejscowość założył wójt krajowy Brunon Luter. Lokacja wsi została potwierdzona w roku 1359 przez ówczesnego biskupa warmińskiego Jana Stryprocka. Różynka ucierpiała w czasie wojen polsko-krzyżackich, szczególnie w latach 1519-1521. W roku 1656 ośmiu chłopów i dwóch sołtysów gospodarzyło na obszarze obejmującym 80 łanów. W 1783 roku Różynka składała się z 66 budynków. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 366 osób. Przed wybuchem II wojny światowej Różynka liczyła 776 mieszkańców. Po 1945 roku miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. W 1998 roku liczyła 262 mieszkańców.

Pierwszy kościół we wsi zbudowano w XIV stuleciu. Nowa świątynia pw. św. Mateusza została konsekrowana w 1606 roku przez biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego. W późniejszych latach świątynię wielokrotnie przebudowywano. W 1915 roku podjęto decyzję o utworzeniu w Różynce samodzielnej parafii.

Plebania w Różynce.
Fot. maniek66. Źródło: www.polskaniezwykla.pl

Turystyka

• szlak rowerowy o długości 21,4 km – przebieg trasy: Różynka – Skolity – Włodowo – Kłodzin

Zabytki

• kościół pw. św. Mateusza wzniesiony w latach 1604–1606; wnętrze barokowe i klasycystyczne; ołtarz główny i ambona z 1830 roku, barokowe nawy boczne, późnogotycki krucyfiks z 1. połowy XVII wieku
• cmentarz przykościelny
• zabytkowa chałupa nr 1 z XIX wieku
• neogotycka kapliczka przykościelna wzniesiona w 1902 roku
• kapliczka przydrożna z XIX wieku
• pomnik poległych w czasie I wojny światowej

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [10.03.2014]
polskaniezwykla.pl [10.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]