Purchawica olbrzymia
| Purchawica olbrzymia | |
| | |
| Langermannia gigantea | |
| (Batsch) Rostk. | |
 Owocnik purchawicy (czasznicy) olbrzymiej | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby podstawkowe |
| Klasa | pieczarniaki |
| Rząd | pieczarkowce |
| Rodzina | pieczarkowate |
| Rodzaj | purchawica |
| Gatunek | purchawica olbrzymia |
| czasznica olbrzymia | |
Purchawica olbrzymia ( Langermannia gigantea (Batsch) Rostk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny pieczarkowatych (Agaricaeae), rzędu pieczarkowców (Agaricales).
Owocnik
Owocnik kulisty, czasem lekko spłaszczony lub nieregularnie gruszkowaty, średnicy 10-70 cm o masie do 20 kg. W stanie świeżym powierzchnia początkowo biała, gładka, z wiekiem żółciejąca. U starszych owocników okrywa rozpada się na dość duże płaty. Wnętrze owocnika początkowo białawe, z czasem zielonkawożółte do oliwkowobrązowego. Zapach nieprzyjemny.
Rozmieszczenie i ekologia
Purchawica olbrzymia jest grzybem o saprotroficznym trybie życia i rozwija się w miejscach żyznych, wilgotnych, nawożonych, na pastwiskach, w zaroślach, ogrodach, parkach. Występuje pojedynczo, ale częściej w grupach.
Uważana jest za grzyb rzadki, pospolitszy w Polsce północnej. Gatunek podlega w Polsce ochronie. Ze względu na dość duże rozmiary i białą barwę jest zauważalny i często bezmyślnie niszczony w stadium niedojrzałym, czyli przed wysianiem zarodników, co przyczyniło się do zmniejszenia jego populacji.
Na Warmii i Mazurach odnotowany na kilku stanowiskach, m.in. w Mazurskim Parku Krajobrazowym, w rezerwatach przyrody: Jezioro Oświn i Ustnik, na pastwisku w pobliżu miejscowości Kiersztanowo, a także w Olsztynie na trawniku osiedlowym przy ul. Szarych Szeregów oraz w parku przy Muzeum Przyrody.
Wartość użytkowa
Młode owocniki są jadalne.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Purchawica olbrzymia [24.05.2014]
indexfungorum.org [24.05.2014]
Bibliografia
Fiedorowicz Grzegorz, The participation of macromycetes In selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland), "Acta Mycologica" 2009, nr 44, s. 77-95.
Szymkiewicz M., Purchawica olbrzymia – chroniona osobliwość, "Natura. Przyroda Warmii i Mazur" 2006, nr 3, s. 33.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.
