Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim
| Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim | |
| | |
 Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim, fot. Mieczysław Kalski
| |
| Siedziba | Lidzbark Warmiński |
| Adres | ul. Plac Kościelny 1, 11-100 Lidzbark Warmiński |
| Data powołania | przed 1308 r. |
| Wyznanie | katolickie |
| Kościół | rzymskokatolicki |
| Archidiecezja | warmińska |
| Dekanat | Lidzbark Warmiński |
| Kościół | kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim |
| parafialidzbark.pl | |
Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim – rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Lidzbark Warmiński należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła znajduje się przy placu Kościelnym w Lidzbarku Warmińskim. Od 2007 r. proboszczem parafii jest ks. kan. mgr Roman Chudzik.
Spis treści
Historia parafii
Miejscowość została założona prawdopodobnie w latach 1240–1241. Jak wskazują dokumenty w Lidzbarku Warmińskim parafia istniała już w XIII wieku. Wiadomo, że w 1315 za rządów księdza proboszcza Heynemanna nastąpiła konsekracja kościoła świętych Piotra i Pawła, którego budowę rozpoczęto pod koniec XIV wieku na miejscu wcześniejszej świątyni. Początkowo kościół w Lidzbarku Warmińskim nawiązywał kształtem do najstarszych gotyckich kościołów warmińskich katedry Fromborskiej i kościoła farnego w Ornecie. Wieżę zachodnią, początkowo drewnianą, dostawiono około 1400 roku, następnie podwyższono ją w XV wieku i około roku 1530.
W roku 1350 biskupi warmińscy obrali Lidzbark za swoją rezydencję. W zamku w Lidzbarku Warmińskim rezydowali między innymi: Jan Dantyszek, Stanisław Hozjusz, Marcin Kromer, Jan Wydżga, Andrzej Załuski, Adam Stanisław Grabowski, Ignacy Krasicki. W 1497 roku wielki pożar zniszczył kościół, w którym runęły sklepienia. Przy odbudowie nadano korpusowi kształt hali. Ponowny pożar w 1698 roku uszkodził wieżę i dach kościoła. W następnych latach odbudowywano świątynię, dodając w 1701 roku barokową wieżyczkę na sygnaturkę oraz okazały hełm na wieży. W latach 1891–1893 do korpusu dodano neogotyckie prezbiterium oraz kruchty. Kościół w obecnej postaci w Lidzbarku Warmińskim określany jest jako późnogotycki, orientowany, murowany z cegły o układzie polskim. Wystrój wnętrza jest neogotycki, wzbogacony ocalałymi elementami z okresu gotyku i baroku. Do parafii należą kaplice w Sarnowie, Medynach i Markajmach.
Kler parafialny
Proboszczowie:
- Heyneman (od 1305)
- Jan Schmickenwaldt (od 1343)
- Arnold Lange (od 1398)
- Arnold Coster Benrade (od 1426)
- Bartholomeus (od 1439)
- Andrzej Schonau (od 1442)
- Wichardus Heilsberg (od 1447)
- Kasper Buls (od 1450)
- Andrzej Lumpe (od 1455)
- Jerzy Grunau
- Jan Czarnow (od 1486)
- Jerzy Wehner (od 1486)
- Fabian Emerich (od 1509)
- Achacy Freundt (od 1518)
- Bartłomiej Gommendarien (od 1521)
- Jan Langhanki (od 1527)
- Izaak Homer (od 1560)
- Seweryn Wildschutz (od 1577)
- Henryk Hindenberg (od 1586)
- Walenty Dąbkowski (od 1588)
- Jakub Schröter (od 1594)
- Jakub Lidigk (od 1601)
- Jakub Schroeter (1610)
- Jan Leo (od 1610)
- Euchardus de Zornhausen (od 1619)
- Michał Schambogen (od 1625)
- Piotr Wagner (od 1631)
- Michał Sidler (od 1637)
- Jan Lidigk (od 1643)
- Jan Schichtenberg (od 1646)
- Łukasz Krieger (1657)
- Albert Pilchowicz (od 1657)
- Marcin Stanisław Korzeniewski (od 1665)
- Jan Franciszek Lamshöfft (od 1682)
- Jerzy Fiberg (1691)
- Mateusz Imstatt (od 1691)
- Karol Stockemer (1693)
- Jan Albert Hatten (od 1693)
- Albert Ludwik Grzymała (od 1706)
- Jan Kazimierz Weidner (od 1710)
- Ertmann Franciszek Teschner (od 1723)
- Andrzej Helden-Gąsiorowski (od 1725)
- Jerzy Albert Heide (od 1754)
- Franciszek Joachim Strachowski (od 1765)
- Michał Łączyński (od 1769)
- Ksawery Krasicki (od 1775)
- Marcin Krasicki (od 1778)
- Karol Krasicki (od 1779)
- Joachim Kalnassy (od 1792)
- Jan Nepomuk Cichowski (od 1802)
- Józef Thiel (od 1818)
- Franciszek Hasselberg (1834)
- Andrzej Herholz (od 1834)
- Witalis Steffen (od 1851)
- Dominik Wobb (od 1862)
- Antoni Pohlmann (od 1869)
- August Tiedmann (od 1888)
- Ferdynand Schroeter (od 1891)
- August Fuhg (od 1892)
- Andrzej Boenigk (1896)
- August Spannenkrebs (od 1896)
- Alfons Buchholz (od 1920)
- Wilhelm Thater (od 1937)
- Paweł Dudecki (1945–1946)
- Rafał Godziński (1946)
- Franciszek Syrewicz (1946–1947)
- Józef Czajka (1947–1948)
- Jan Kozakiewicz (1948–1961)
- Stanisław Bogucki (1961–1981)
- Jan Usiądek (1981–1991)
- Stanisław Kozakiewicz (1991–1999)
- Krzysztof Jabłoński (1999–2004)
- Janusz Wieszczyński (2004–2006)
- Piotr Krzywulski (2006–2007)
- Zdzisław Żywica (2007)
- Roman Chudzik (od 2007)
Filie parafii
- kaplica filialna w Sarnowie
- kaplica filialna w Medynach
- kaplica filialna w Markajmach
Domy zgromadzeń zakonnych na terenie parafii
Zgromadzenie Sióstr św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy
Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego
Grupy działające na terenie parafii
- Nadzwyczajni szafarze Komunii świętej
- Biuro Parafialne Radia Maryja
- Bractwo Miłosierdzia Bożego
- Legion Maryi
- Rycerze Jana Pawła II
- Rodzina Matki Pięknej Miłości Zespół
- Wspólnota Odnowy w Duchu Świętym pw. "Trójcy Świętej"
- Wspólnota Najdroższej Krwi Pana Jezusa
- Wspólnota Nocnej Adoracji Serca Jezusa w Rodzinie
- Wspólnota Nowi Ludzie
- Koło Żywego Różańca
- Służba Liturgiczna
- zespół
Zobacz też
Archidiecezja Warmińska
Kościół pw. Świętych Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim
Herma św. Idy z kościoła pw. Świętych Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim
Kielich z kościoła pw. Świętych Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim
Krzyż relikwiarzowy z kościoła pw. Świętych Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim
Bibliografia
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999.
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2003.
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945–1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006.
Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim, facebook.com [28.10.2014]
