Dzień św. Agaty

Dzień św. Agaty
Dzień	5 lutego
Symbole	chleb, woda, sól
Inne nazwy	Agata z Katanii, Agata Sycylijska

Dzień św. Agaty – święto męczennicy chrześcijańskiej, patronki Sycylii, miasta Katanii, San Marino, Palermo, chorych na raka piersi, męczenników, ofiar tortur i gwałtów. Święta ochraniała przed pożarami, trzęsieniami ziemi, klęskami żywiołowymi i erupcjami wulkanów. To także opiekunka piekarzy oraz ludwisarzy.

Zwyczaje na Warmii i Mazurach

Tradycyjnie w dzień śmierci św. Agaty święcono chleb, wodę i sól. Miało to zabezpieczać przed rozprzestrzenianiem się ognia. Na Warmii przynoszono wówczas to kościoła chleb, który wypiekano obowiązkowo ze zboża pochodzącego z ostatnich żniw. Po poświęceniu bochenka gospodyni czyniła na nim znak krzyża i dopiero wówczas przystępowała do krojenia. Święcono także wspomnianą wodę i sól. Dodawano je bydłu do karmy, co miało wzmacniać organizm. Zwyczaj ten był praktykowany w Dywitach, Lamkowie, Głotowie i Tolkowcu.

Podczas pożaru chleb poświęcony w dniu św. Agaty wkładano do ognia, co miało odwrócić pożar w przeciwnym kierunku. Praktykowano również zwyczaj wkładania chleba do pieca w czasie burzy. Pozostałości święconej wody troskliwie przechowywano. W czasie pożaru była ona bowiem wylewana na miejsca już płonące lub te, którym ogień dopiero groził.

Symbole

• chleb
• woda
• sól

Bibliografia

Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.