Dzień św. Mikołaja

Dzień św. Mikołaja
Dzień	6 grudnia
Typ święta	katolickie, prawosławne
Symbole	mitra, pastorał

Dzień św. Mikołaja – obchodzone 6 grudnia święto biskupa Miry, który zasłynął jako cudotwórca, ratując żeglarzy i miasto od głodu. Odwagą i sprawiedliwością wykazał się, ratując od śmierci niesłusznie skazanych urzędników cesarskich. Św. Mikołaj to patron rybaków, żeglarzy i kupców.

Zwyczaje na Warmii i Mazurach

W Prusach Wschodnich św. Mikołaja obierano na patrona kościołów głównie w rejonie Zalewu Wiślanego i Mierzei Kurońskiej. Jak podaje Jan Chłosta, na terenie dawnej diecezji warmińskiej święty był czczony w siedemnastu kościołach i kaplicach (Bażyny, Biesowo, Błudowo, Dąbrówka Malborska, Dobre Miasto, Frombork, Grzęda, Klebark Wielki, Kłębowo, Królewo Malborskie, Lamkowo, Łajs, Mingajny, Podgrodzie, Sętal, Sząbruk).

W Braniewie istniało Bractwo Świętego Mikołaja zrzeszające rybaków i kupców udających się w zamorskie podróże. We Fromborku i okolicach rybacy uznawali Świętego za wybawcę w chwilach zagrożenia na morzu. Natomiast na terenie Warmii południowej wśród ludności funkcjonowały pieśni poświęcone biskupowi Miry (Niech będzie Bóg nasz pochwalony w świętym Mikołaju; Bądź pozdrowiony święty Mikołaju).

Pod koniec lat 20. XX wieku we Franknowie kultywowano zwyczaj składania odwiedzin w domach. Z mitrą na głowie i pastorałem w ręku mężczyzna reprezentujący św. Mikołaja rozdawał najmłodszym orzechy i jabłka, recytując przy tym wiersze. W zamian otrzymywał symboliczne dary od gospodarzy.

W latach 20. XX wieku pojawił się wśród najmłodszych zwyczaj stawiania na oknie wyczyszczonego buta lub chodaka wypełnionego marchwią i owsem. Dary te były przeznaczone dla konia świętego Mikołaja. W zamian dzieci oczekiwały drobnych podarków.

Bibliografia

Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.