Kurowo Braniewskie

Kurowo Braniewskie
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	elbląski
Gmina	Młynary
Liczba ludności (2010)	306
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kurowo Braniewskie
Położenie na mapie Polski Kurowo Braniewskie
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kurowo Braniewskie (niem. Kurau, Curau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Młynary. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 306 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Beata Ponichtera.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, nad rzeką Okrzejką, 4,5 km na północ od Młynar, w pobliżu granicy z powiatem braniewskim; na zachód od linii kolejowej na odcinku Elbląg – Braniewo.

Dzieje miejscowości

W 1297 roku biskup Henryk Fleming nadał niejakiemu Gerkowi 40 łanów położonych na staropruskich polach Geckeriten, Curwe i Clopetiten oraz część łąki zwanej Poziegen. Na początku XIV wieku synowie Gerka nadali niejakiemu Fryderykowi dwa łany sołeckie z zadaniem założenia wsi czynszowej na 32 łanach. Kurowo zostało całkowicie zniszczone podczas wojen polsko–krzyżackich w XV i na początku XVI wieku. W czasie ostatniej z nich wieś posiadała zaledwie dziewięć łanów – wszystkie leżały odłogiem. Z powodu wolnego postępu ponownego zasiedlania biskup Jan Dantyszek w 1539 roku zwolnił mieszkańców z obowiązku płacenia płużnego – wieś wówczas należała do Fryderyka von Oelsnitza (Oleśnickiego). W 1702 roku kapituła odkupiła Kurowo i pozostało ono w jej rękach aż do I rozbioru Polski; w późniejszym czasie była to wieś królewska licząca 40 łanów. Szkoła w Kurowie została założona pod koniec XVIII wieku.

Przed wybuchem II wojny światowej ponad połowa mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 152 osoby pracowały w przemyśle i rzemiośle, a 25 w handlu i komunikacji.

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:

• 1783 r. – 10 gospodarstw

• 1820 r. – 83 osoby, 28 gospodarstw

• 1857 r. – 339 osób

• 1905 r. – 407 osób

• 1933 r. – 419 osób

• 1939 r. – 393 osoby

Kultura

We wsi znajduje się punkt biblioteczny Biblioteki Publicznej w Młynarach.

Zabytki

• kaplica dobudowana do budynku mieszkalnego około 1920 roku
• dwie kapliczki i dwa krzyże

Przyroda

Na terenie tutejszego leśnictwa znajduje się pomnik przyrody - głaz narzutowy.

Bibliografia

Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297–1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Gminy Młynary [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]