Aleksander Niedbalski
| Aleksander Niedbalski | |
| | |
 Źródło: lidzbark-rolnicza.pl
| |
| Data i miejsce urodzenia | 12 grudnia 1919 r. Siedlce |
| Data śmierci | 1 czerwca 1997 r. |
| Zawód | nauczyciel, oświatowy działacz społeczny |
Aleksander Niedbalski - (12 grudnia 1919 r. w Siedlcach - zm. 1 czerwca 1997 r.) - nauczyciel, oświatowy działacz społeczny.
Spis treści
Biografia i działalność zawodowa
Urodził się 12 grudnia 1919 r w Siedlcach w rodzinie inteligenckiej wywodzącej się ze środowiska chłopskiego. Jego ojciec Aleksander Serwacy Niedbalski (1995-1941) był nauczycielem, przed 1918 r. działaczem niepodległościowym i społeczno-gospodarczym, w latach 1919-1927 posłem na Sejm RP z ramienia ruchu ludowego, a w latach 1933-1939 dyrektorem Powiatowej Szkoły Rolniczej w Wacyniu k/ Radomia. Zamordowany w Oświęcimiu w 1941 roku. To dziedzictwo zapewne miało istotny wpływ na psychikę młodego Aleksandra i jego wybór nauczycielskiego zawodu, który do końca życia traktował wyjątkową poważnie.
W 1938 roku ukończył gimnazjum humanistyczne (starego typu) i rozpoczął studia na Wydziale Rolnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
W czasie okupacji pracował początkowo w gospodarstwie swojego dziadka we wsi Drążgów w powiecie garwolińskim. Po aresztowaniu ojca, by pomóc rodzinie (matce i siostrze) podjął pracę w Powiatowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Siedlcach, przechodząc kolejno różne stanowiska od magazyniera do referenta oświatowego w Okręgowym Związku Rewizyjnym Spółdzielni w Warszawie. Pod koniec okupacji i bezpośrednio po wyzwoleniu pracował w Szkole Spółdzielczości Rolniczej w Nałęczowie.
Od września 1945 roku rozpoczął ponownie studia na Wydziale Rolnym oraz w Studium Pedagogicznym SGGW w Warszawie. Równolegle ze studiami od września 1946 roku do 31 sierpnia 1948 roku pracował jako nauczyciel w w Państwowym Liceum Ogrodniczym w Ursynowie. Nadmierny wysiłek spowodowany studiami i pracą oraz trudne warunki bytowe okresu okupacji i bezpośrednio po wojnie powodują u niego zagrożenie gruźlicą, wskutek czego zmuszony jest przerwać studia i pracę i podjąć kurację w warunkach wiejskich. Po 2 latach podejmuje ponownie studia i w 1951 roku uzyskuje stopień inżyniera rolnictwa.
W czasie studiów na SGGW związany był z ze Związkiem Młodzieży Wiejskiej "Wici". Po włączeniu tej organizacji do utworzonego w lipcu 1948 roku Związku Młodzieży Polskiej nie wstępował już do końca życia do żadnej partii czy organizacji o charakterze politycznym.
Praca nauczycielska po studiach
1 września 1951 rozpoczął pracę w Zespole Techników Rolniczych w Karolewie k/ Kętrzyna na stanowisku nauczyciela przedmiotów zawodowych. Zespół w tym czasie składał się z 4 techników i zatrudnia około 40 nauczycieli, w tym tylko 7 osób z wykształceniem wyższym. Nauczał uprawy roli i roślin i organizacji gospodarstw.
W 1952 roku został powołany na stanowisko dyrektora w w istniejącym w tym zespole Technikum Rolniczym. W trzyletniej historii tej szkoły był już czwartym dyrektorem. Okres stalinowski w oświacie rolniczej Warmii i Mazur charakteryzował się m.in. permanentnym ruchem kadrowym. Po dwóch latach, mimo że współpraca z gronem nauczycielskim układała się bardzo dobrze, w istniejące wówczas atmosferze nie czuł się dobrze i wbrew woli szkolnej administracji wojewódzkiej zrezygnował z zajmowanego stanowiska. W rewanżu został z urzędu przeniesiony do Technikum Rolniczo Łąkarskiego w Lidzbarku Warmińskim i zmuszony do nauczania łąkarstwa. Nie będąc specjalistą w tej dziedzinie, potrzebną wiedzę i umiejętności uzupełniał w drodze samokształcenia, przeznaczając na ten cel okres wakacji. Ten kierunkowy przedmiot w lidzbarskim technikum w latach 1954-1957 zarówno teoretycznie jak i praktycznie był prowadzony na dobrym poziomie. Nawiązał współpracę szkoły z Katedrą Łąkarstwa Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie.
W 1957 roku na własną prośbę został przeniesiony do Technikum Rolniczego w Gródkach. W szkole tej zgodnie ze swoim głównym zainteresowaniem do końca swojej działalności zawodowej koncentrował się głównie na nauczaniu uprawy roli i roślin. W metodyce nauczania tego przedmiotu był cenionym specjalistą. Pełnił funkcję metodyka nauczania uprawy roślin w województwie olsztyńskim, a potem ciechanowskim. Kilku jego uczniów na olsztyńskiej ART doktoryzowało się z uprawy roli i roślin.
Aleksander Niedbalski przez wiele lat prowadził doświadczenia polowe na zlecenie Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa. Był cenionym przez okolicznych rolników nieformalnym doradcą. Wszechstronna wiedza, wysoka kultura osobista, nadzwyczajna uczciwość, bezinteresowne pomaganie w razie potrzeby innym, ale też pogodne usposobienie i poczucie humoru zapewniały mu wysoki autorytet u współpracowników i uczniów. We wszystkich trzech szkołach, w których na Warmii i Mazurach pracował, zawsze chętnie służył pomocą i życzliwymi radami młodym rozpoczynającym pracę nauczycielom.
Starał się gruntownie poznać środowisko przyrodnicze szkoły i jego wpływ na produkcję rolną. Uczulał na to młodzież oraz okolicznych rolników w czasie prowadzonych we wsiach szkoleń. Bardzo identyfikował się ze szkołą w której pracował, dbał o jej autorytet i harmonijny rozwój. Uwidaczniało się to zwłaszcza w czasie rozbudowy szkoły prowadzonej w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku w Gródkach. Na emeryturę przeszedł 31 sierpnia 1980 roku, a na części etatu pracował jeszcze do 31 sierpnia 1991 roku.
Zmarł 1 czerwca 1997 roku. Jest pochowany na wiejskim cmentarzu w miejscowości Przełęk, pow działdowski.
Odznaczenia
Posiadał następujące odznaczenia:
- Honorowa Złota Odznaka "Zasłużonym dla Warmii i Mazur" (1964),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1969),
- Złoty Krzyż Zasługi (1975),
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1978),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (!985),
- Medal 40-lecia PRL (1984),
- Złota Odznaka ZNO (1985),
- Zasłużony Pracownik Rolnictwa (1985)
Bibliografia
- Danuta Abram, Alesander Niedbaski-wspomienie, Głos Nauczycielski nr 18/1998.
- Danuta Abram Zespół Szkół Rolniczych Gródkach 1946-1996, Gródki 1996.
- Karolewo wczraj i dziś. - Praca zbiorowa: Wspomnienie Aleksandra Niedbalskiego, s.155-158, Karolewo 1997.
- lidzbark-rolnicza.pl - zakładka Wspomnienia. B. Kreutzinger-Cywińska Wspomienie o profesorze Alesandze Niedbalskim.
- Kserokopie akt osobowych Aleksandra Niedbalskiego z archiwum Zespołu Szkól w Gródkach.
Hasło opracował Apolinary Zapisek we współpracy z Danutą Abram - nauczycielką ZSR w Gródkach.
