Barczewko

Barczewko
Kościół św. Wawrzyńca i św. Katarzyny w Barczewku Polska Niezwykła[05.06.2014]
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Barczewo
Liczba ludności (2009)	513
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Barczewko
Położenie na mapie Polski Barczewko
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Barczewko (niem. Alt Wartenburg) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2009 roku miejscowość liczyła 513. mieszkańców. Funkcję sołtysa pełni Ewa Bąk.

Położenie

Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim nad Jeziorem Wadąg, w odległości 13 km na północny wschód od Olsztyna.

Dzieje miejscowości

W 1325 roku wybudowano tu pierwszą w tej części Warmii strażnicę biskupów warmińskich, wokół której zaczęła rozwijać się osada. Zamek wraz z istniejącą przy nim osadą zniszczone zostały w czasie najazdu Litwinów w roku 1354. W 1364 roku biskup Jan Stryprock odnowił lokację miejscowości, zakładając 7 km dalej na wschód miasto Barczewo. Miejscowa ludność miejsce po dawnym zamku zwała pierwotnie Starym Miastem. W roku 1376 biskup warmiński Henryk Sorbom w miejscu dawnej osady założył nową wieś na prawie chełmińskim, a jej pierwszym sołtysem został obrany niejaki Henryk z Blanek. W okresie międzywojennym w Barczewku działało koło Związku Polaków w Niemczech, a w 1937 roku założona została polska biblioteka.

Edukacja

W miejscowości działa filia Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Łęgajnach.

Ludzie związani z miejscowością

• Karol Langwald (1886-1945) - urodzony w Barczewku ksiądz katolicki, działacz oświatowy, członek Związku Polaków w Niemczech

Kapliczka przydrożna z pustą niszą.Barczewko

Turystyka

• Niebieski szlak rowerowy o długości 32 km - przebieg trasy: Barczewo-Lamkowo-Barczewko-Barczewo
• Szlak samochodowy: Olsztyn-Potryty-Tejstymy-Górowo-Maruny-Barczewko-Bałdy-Olsztyn
• W miejscowości działa gospodarstwo agroturystyczne Janczary

Zabytki

• Murowany kościół z lat 1782-1784. Świątynia została przebudowana w latach 1889-1893. Wyposażenie barokowe, m.in. monstrancja z 1757 roku oraz obraz przedstawiający św. Izydora z XVIII wieku
• Kapliczki przydrożne z I połowy XIX i początków XX wieku
• zabytkowa zabudowa wiejska
• Cmentarz na którym zachowało się kilka grobów warmińskich z początku XX wieku.
• Grodzisko Stare Miasto - pruskie grodzisko, centrum dawnych włości Gunelauken, pierwotne miejsce lokacji Barczewa

Bibliografia

1. Jadwiszczak Andrzej S., Klimek Robert, Kosińska Teresa, Warmia znana i nieznana: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka, Derc, Barczewko, Maruny, Gady 2011.
2. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo do druku podali Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
3. Skurzyński Piotr, Warmia i polskie Dolne Prusy. Przewodnik turystyczny, Gdynia 2012.
4. Szlaki rowerowe powiatu olsztyńskiego i miasta Olsztyn, Białystok 2001.
5. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 13.12.2013]
7. Dom Warmiński [data dostępu: 13.12.2013]