Południca
Południca | |
| |
Znaczenie | istota demoniczna |
Inne nazwy | Babojędza, Przypołudnica, Żytnia matka, Żytnia baba |
Południca – kobieca istota demoniczna cechująca się złośliwym usposobieniem, szkodząca człowiekowi. Południcami miały stawać się dusze kobiet zmarłych przed lub w trakcie ślubu albo tuż po weselu.
Wierzenia
Wedle wierzeń, których ślady odnajdywano zarówno na Warmii, jak i Mazurach, południce (babojędze, żytnie matki lub żytnie baby) pojawiały się na polach, przede wszystkim w południe, w czasie żniw. Osoby, które wychodziły we wspomnianym czasie w pole, mogły zostać porwane przez demona. Południce posądzano również o porywanie i straszenie dzieci. Babojędza wyłaniała się ze zboża przed dziećmi krnąbrnymi, łamiącymi zakazy.
Napotkanym na polu ludziom zadawała zagadki; od odpowiedzi zależał los pytanego. Podobnie jak topnik, kautek czy kłobuk była utożsamiania z diabeł. W podaniach ludowych występowała jako kobieta, a ten fakt wyróżniał ją spośród większości demonów posądzanych o porywanie dorosłych i dzieci.
Annie Szyfer badającej wierzenia ludowe w regionie Warmii i Mazur w okresie powojennym udało się potwierdzić dalsze funkcjonowanie wiary w południce w wielu wsiach warmińskich (Dywity, Giławy,Węgój, Wygoda, Szczęsne).
Bibliografia
Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.