Robity
Robity | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | elbląski |
Gmina | Pasłęk |
Liczba ludności (2010) | 385 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Robity (niem. Robitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 385 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Robity i Zakład Rolny Robity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tadeusz Jedlikowski[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 2 km na północ od Pasłęka, przy drodze wojewódzkiej nr 505.
Dzieje miejscowości
Początek Robitom dała staropruska osada, zapisywana jako Robiten. Pierwsza źródłowa wzmianka o miejscowości pochodzi z lat 1402-1408. Była wówczas niemiecką wsią czynszową. W 1472 roku wielki mistrz Heinrich von Richtenberg zapisał 14 łanów na prawie magdeburskim wraz z dworem w Robitach Peterowi Kobersehowi. W 1531 roku na skutek wojen polsko-krzyżackich obsadzonych było jedynie 8 łanów z 28 należących do wsi. W okresie wzmożonej akcji kolonizacyjnej w XVI i XVII wieku, w Robitach i okolicach osiedlały się rodziny chłopskie sprowadzane z różnych części Niemiec. Pojawiali się również mennonici. W 1600 roku we wsi gospodarzyło na prawie chełmińskim 7 chłopów.
W 1875 roku Robity były zamieszkane przez 146 osób. W okresie międzywojennym 142 mieszkańców gospodarzyło na obszarze 449 ha. W Robitach żyło wówczas 140 ewangelików. W 1939 roku wieś liczyła 153 mieszkańców. Największe gospodarstwo (84 ha) należało w tym czasie do Franza Guske. Ostatnim przedwojennym sołtysem Robit był Friedrich Liedtke. W miejscowości działała szkoła, w której nauczali: Adolf Wannovius i Heinz Siehnknecht.
Po zakończeniu wojny miejscowość była nazywana Wallendrodowem. Od 1948 roku zaczęła funkcjonować nazwa Robity. Pierwsi polscy osadnicy przybyli do Robit na przełomie 1945/1946 roku. W tym czasie w miejscowości żyło jeszcze 56 Niemców. Pierwszym polskim sołtysem został Ignacy Babicz. We wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie 300 ha ziemi wraz z zabudowaniami dawnego PGR-u stanowią własność prywatną.
Zabytki
- Pod koniec lat 20. XX stulecia nauczyciel z Marianki, Kurt Czechanowski odnalazł w okolicach prehistoryczne skorupy dawnych naczyń. W 1969 roku dokonano na tereni pobliskiej żwirowni kolejnego odkrycia - odnaleziono ponad 700 monet (polskich, szewdzkich, pruskich) pochodzących z XVII stulecia. W 1999 i 2002 roku w okolicach Robit przeprowadzone zostały prace archeologiczne na obszarze dawnej osady staropruskiej. W czasie wykopalisk odnaleziono między innymi kilka noży, srebrny pierścionek.
Bibliografia
- Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
- Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 15.06.2014]
- Lech Słodownik, Robity [data dostępu: 15.06.2014]
Przypisy