Różnowo (gmina Susz)

Różnowo
Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Susz
Liczba ludności (2010)	355
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Różnowo
Położenie na mapie Polski Różnowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Różnowo (niem. Rosenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 355 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Urszula Michałowska.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 23 km na północny zachód od Iławy i 3 km na północ od Suszu; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 515.

Dzieje miejscowości

Najstarsza wersja nazwy miejscowości brzmiała Ort Rosenowe. Obszar wsi znajdował się na szlaku najdawniejszych traktów wiodących z Susza do Dąbrówki, Lubnowów oraz Kamieńca. Miejscowość została założona przez 1319 rokiem. Zachowany dokument lokacyjny wystawiony przez kapitułę pomezańską pochodzi z 1361 roku. Przed 1361 rokiem istniał już miejscowy kościół. Okres wojen polsko-krzyżackich nie naraził Różnowa na dotkliwe zniszczenia. Wieś musiała wyjść zawieruchy wojennej obronną, gdyż udało jej się uniknąć włączenia do domeny lennej Zakonu Krzyżackiego - taki los spotkał w tym czasie wiele zniszczonych i wyludnionych miejscowości. W 1700 roku Różnowo wchodziło w skład parafii z siedzibą w Kamieńcu. Na przełomie XIX i XX wieku miejscowość wyróżniała się spośród innych wsi za sprawą stosunkowo gęstej, eleganckiej zabudowy z czerwonej cegły. W tym okresie na rozstaju dróg znajdowała się karczma należąca do Finckensteinów, którą do 1930 roku dzierżawiła rodzin Krebsów. W Różnowie do 1930 roku działała także mleczarnia. Przed wybuchem I wojny światowej wybudowana została miejscowa szkoła. Przez 25 lat (1920-1945) funkcję sołtysa sprawował Albert Hinz. W 1944 roku Różnowo było zamieszkane przez 317 osób i składało się z 67 gospodarstw rolnych.

Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych

1817 - 253 osoby, 30 domów

1831 - 105 osób, 14 domów

1864 - 340 osób, 44 domy

1871 - 430 osób, 46 domów

1885 - 320 osób, 40 domów

1895 - 344 osoby, 43 domy

1905 - 349 osób, 45 domów

1933 - 345 osób

1939 - 308 osób

Zabytki

• Dom podcieniowy (nr 52)

Bibliografia

1. Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
2. Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
4. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
5. Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz [data dostępu: 5.03.2014]
6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
7. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]

Zobacz też

• Różnowo w gminie Dywity
• Różnowo w gminie Miłakowo